Vì sao phụ nữ dễ chết do tai nạn, bệnh tật hơn đàn ông?

Tạ Ban
Tạ Ban
22/04/2019 13:42 GMT+7

Phụ nữ bị chẩn đoán sai hơn 50% sau cơn đau tim, dễ tử vong hơn 17%, bị thương nặng hơn 47% trong tai nạn... Tất cả vì thế giới này thiên vị đàn ông, mọi thứ được thiết kế phù hợp với nam giới hơn nữ giới.

Đây là những dẫn chứng và ý kiến đưa ra bởi nhà báo và nhà hoạt động nữ quyền người Anh Caroline Criado Perez, tác giả cuốn sách Invisible Women: Data Bias in a World Designed for Men (tạm dịch: Phụ nữ vô hình: Dữ liệu thiên vị trong thế giới được thiết kế dành cho nam giới).
Qua Vox, Caroline Criado Perez đề cập đến lỗ hổng dữ liệu giới (tiếng Anh: gender data gap) - dữ liệu trong xã hội thường về trải nghiệm của đàn ông chứ không phải của phụ nữ. Trong khi đó, dữ liệu ấy được dùng để phân bổ tài trợ nghiên cứu và đưa ra quyết định về thiết kế. Do hầu hết mọi thứ và không gian - từ thuốc giảm đau đến ô tô, từ văn phòng đến đường phố - đều được thiết kế bởi nam giới với nam giới là người dùng mặc định nên chúng thường không thuận lợi cho phụ nữ.
Ngay cả khi các nhà nghiên cứu thu thập dữ liệu hai giới thì họ vẫn thường không phân tách giới tính nhằm phân tích sự khác biệt giữa dữ liệu nam - nữ. Tác giả đánh giá việc này rất quan trọng vì một loại thuốc giảm đau không hiệu quả với nam giới nhưng có thể có tác dụng tuyệt vời với phụ nữ. Ta không bao giờ biết điều đó nếu trộn dữ liệu.
Theo các nhà nghiên cứu Đại học Leeds (Anh), phụ nữ nước này có nhiều khả năng bị chẩn đoán sai hơn 50% sau một cơn đau tim. Điều đó xuất phát từ thực tế là các thử nghiệm suy tim thường sử dụng những người tham gia là nam. Một nghiên cứu được công bố trên Brain vào tháng 3 năm nay đã đưa ra bằng chứng mới cho thấy đàn ông và phụ nữ có đường sinh học khác nhau đối với chứng đau man tính, điều đó có nghĩa là một số loại thuốc giảm đau tác dụng với nam giới có thể không hiệu quả với phụ nữ, theo Vox.
Tác giả Criado Perez đưa ra dẫn chứng trường hợp người phụ nữ tên Ambien gặp tai nạn khi lái xe do vẫn chịu ảnh hưởng của thuốc ngủ vì liều quá cao. Năm 2013, FDA đã phải khuyến cáo phụ nữ giảm một nửa liều vì hóa ra họ chuyển hóa hoạt chất chậm gấp đôi so với nam giới.
Bà Criado Perez chia sẻ với Vox, nhiều thập kỷ, hình nộm thử nghiệm tai nạn xe hơi điển hình dựa trên mô hình nam giới tham chiếu (Reference Man). Điều đó có nghĩa là dây an toàn không được thiết kế cho cơ thể phụ nữ. Họ phải ngồi vươn về phía trước vì bàn đạp ở quá xa. Vì vậy, phụ nữ có nguy cơ tử vong cao hơn 17%, bị thương nặng hơn 47% so với nam giới trong một vụ tai nạn xe hơi.
Hiện tại, đã có những hình nộm thử nghiệm va chạm nữ, nhưng đó cũng chỉ là hình nộm nam thu nhỏ. Ở EU, hình nộm nữ chỉ được sử dụng trong 1/5 thử nghiệm bắt buộc và chỉ được đặt ở ghế hành khách.
Bà Criado Perez cho rằng, tuy có một số nỗ lực buộc đưa phụ nữ vào nghiên cứu nhưng còn nhiều vấn đề tồn tại. Bà nói trên Vox, ở Mỹ, với sự tài trợ của Viện Y tế Quốc gia, có quy định rằng nữ giới phải được đưa vào nghiên cứu ở người và động vật. Nhưng làm thế nào quy định này được thi hành nghiêm ngặt thì không ai chắc chắn.
Ở EU, có quy định, nếu muốn được tài trợ, nghiên cứu phải gồm phụ nữ và phân chia dữ liệu. Nhưng nhiều nghiên cứu được thực hiện bởi các công ty tư nhân không có quy định ấy. Đối với các loại thuốc nói chung cũng có quy định nào về việc bao gồm cả phụ nữ tham gia nghiên cứu.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.