'Công đoàn thành chủ đầu tư nhà ở, có vấn đề ai nói tiếng nói lao động?'

Chiều 26.10, tiếp tục kỳ họp 6 Quốc hội XV, Quốc hội thảo luận về luật Nhà ở sửa đổi. Một trong những vấn đề còn ý kiến khác nhau là việc quy định Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam là chủ đầu tư nhà ở xã hội, để công nhân, người lao động thuê.

Có cơ chế tránh thất thoát, lãng phí

Nêu ý kiến về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Việt Nga (đoàn Hải Dương) nói tán thành việc trao quyền cho Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam làm chủ đầu tư nhà ở xã hội. Theo bà Nga, đây là quy định với mục đích rất nhân văn; góp phần tháo gỡ thực trạng việc phát triển nhà ở xã hội chưa thực sự hiệu quả, chưa thu hút được chủ đầu tư, chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân. 

Bà Nga góp ý, luật chưa cho phép Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam là chủ thể quản lý dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động thuộc đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội thuê. Như vậy, đối tượng được thuê nhà ở xã hội do Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam đầu tư bị thu hẹp. 

Bà Nga đề nghị mở rộng đối tượng được phép thuê nhà ở xã hội do Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam đầu tư. Lý do là khi đó nhà cho thuê có thể thừa mà nhiều đối tượng khác thuộc diện được hỗ trợ về nhà ở xã hội lại không được thuê, do không phải là công nhân, người lao động.

GIA HÂN

Tương tự, ông Nguyễn Quốc Luận, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Yên Bái, cũng đồng tình phương án Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng nguồn tài chính công đoàn cho công nhân, người lao động thuộc đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội thuê. 

Tuy nhiên, ông Luận đồng tình với ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội là Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cần có giải pháp cân đối nguồn lực để bảo đảm tính khả thi của dự án đầu tư, do đây là các dự án nhà ở cho thuê, vốn đầu tư lớn nhưng thời gian thu hồi vốn dài.

Đồng thời, ông Luận cho rằng, cần sửa đổi, bổ sung quy định có liên quan của một số luật có liên quan tạo cơ sở pháp lý đồng bộ để Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam có cơ sở triển khai thực hiện. 

"Đề nghị Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam có những cơ chế, chính sách hợp lý để quản lý, thực hiện việc đầu tư và cho thuê nhà ở xã hội để nâng cao hiệu quả, tránh thất thoát, lãng phí các nguồn lực đầu tư", ông Luận nói.

Chưa biết đã chín, đã rõ để đưa vào luật hay chưa

Trong khi đó, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng, việc để Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam thành chủ đầu tư nhà ở xã hội chưa thỏa đáng. 

"Công đoàn là người đại diện tiếng nói cho người lao động, bây giờ lại thành chủ đầu tư thì khi nhà ở có vấn đề thì ai sẽ là người đại diện cho người lao động nói tiếng nói của họ?", ông Cường phân tích. 

GIA HÂN

Ông Cường đề nghị công đoàn có thể được đầu tư nhà ở cho người lao động nhưng chỉ là dự án mẫu để làm điển hình, để làm cơ sở so sánh, để công đoàn có tiếng nói với "lực lượng" khác.

Đại biểu Tô Văn Tám, Ủy viên thường trực Ủy ban Pháp luật, cho biết trước đây Chính phủ đã có các quy định về xây dựng thiết chế công đoàn tại khu công nghiệp, trong đó có nhà ở. Theo ông Tám, trong quá trình thực hiện cũng còn nhiều vấn đề, song chưa thấy Chính phủ có tổng kết, đánh giá xem đã chín, đã rõ để đưa vào luật hay chưa. 

Cạnh đó, ông Tám cho rằng, theo các quy định thì việc xây dựng nhà ở để bán, kinh doanh, cho thuê phải thuộc về tổ chức kinh tế có giấy phép kinh doanh nhà ở theo luật về doanh nghiệp, đầu tư. 

Lý do nữa, là việc giao cho các tổ chức chính trị làm chủ đầu tư dự án nhà ở cho thuê chưa phù hợp với yêu cầu tách biệt giữa chức năng của quản lý nhà nước, chức năng của tổ chức chính trị xã hội và chức năng sản xuất, kinh doanh. 

"Theo tôi, chưa nên quy định giao Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam làm chủ đầu tư nhà ở xã hội trong luật mà nên thực hiện các quyết định hiện hành, sau đó tổng kết, đánh giá kỹ lưỡng rồi mới luật hóa", ông Tám nói.