Bí ẩn quanh thi thể công dân Triều Tiên ở Malaysia

Hơn 6 tuần đã trôi qua kể từ khi xảy ra vụ sát hại công dân CHDCND Triều Tiên Kim Chol tại sân bay quốc tế Kuala Lumpur 2 ở Malaysia, nhưng triển vọng giải quyết cuộc khủng hoảng ngoại giao trầm trọng nhất trong lịch sử quan hệ hai nước vẫn còn mờ mịt.

Phía Malaysia xác nhận người bị hại là ông Kim Jong-nam, anh trai nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un. Tuy nhiên, phía Triều Tiên đến nay vẫn khẳng định nạn nhân là công dân mang hộ chiếu tên Kim Chol và cho rằng người này tử vong do đột quỵ. Cảnh sát Malaysia nghi ngờ 7 người Triều Tiên đứng sau vụ sát hại ông Kim, bao gồm 3 người đã rõ danh tính bị cho là đang ẩn náu trong Đại sứ quán Triều Tiên ở Kuala Lumpur.

Những bất đồng xung quanh cuộc điều tra cũng như cách xử lý thi thể nạn nhân đã khiến căng thẳng leo thang giữa hai nước trong vài tuần qua, với đỉnh điểm là việc Bình Nhưỡng cấm các công dân Malaysia rời khỏi Triều Tiên. Phía Malaysia cũng đáp trả bằng lệnh ngăn chặn tương tự. Tuy nhiên, hai bên sau đó được cho là đã tiến hành các cuộc đàm phán bí mật và việc trao trả thi thể công dân Triều Tiên là một phần thỏa thuận nhằm giải quyết khủng hoảng.

Theo AFP, những ngày gần đây đã xuất hiện một số đồn đoán rằng Kuala Lumpur đạt được thỏa thuận với Bình Nhưỡng để đưa thi thể nạn nhân về Triều Tiên nhằm đổi lấy 9 công dân Malaysia bị mắc kẹt.

Tờ The Sun Daily ngày 28.3 đưa tin thi thể công dân Triều Tiên đã được đưa khỏi nhà xác Bệnh viện Kuala Lumpur vào trưa 26.3. An ninh tại bệnh viện cũng được tạm nới lỏng kể từ thời điểm đó. Tuy nhiên, vào lúc 21 giờ 15 phút ngày 27.3, thi thể ông Kim đã được chuyển từ nhà ga sân bay Kuala Lumpur về lại Bệnh viện Kuala Lumpur vì “trục trặc kỹ thuật”.

Hãng thông tấn Bernama cho biết an ninh tại bệnh viện đã được siết chặt trở lại. Cảnh sát đã phong tỏa lối vào bệnh viện sau khi xe cứu thương chở thi thể nạn nhân trở về. Theo tờ The Sun Daily, việc đưa thi thể công dân Triều Tiên rời khỏi Malaysia được dời đến ngày 29.3.

Tờ The Sun Daily không nêu rõ “vấn đề kỹ thuật” là gì. Tuy nhiên, điều này đã được China Press, tờ báo bằng tiếng Trung phát hành tại Malaysia, giải đáp. Theo tờ này, Kuala Lumpur và Bình Nhưỡng đã nhất trí để 3 nghi phạm Triều Tiên rời đi cùng thi thể. Đổi lại 9 công dân Malaysia ở Triều Tiên sẽ được phép về nước qua ngả Bắc Kinh. Ba nghi phạm Triều Tiên mà Malaysia đồng ý cho rời đi gồm Kim Uk-il, nhân viên hãng hàng không Triều Tiêu Air Koryo; Bí thư thứ hai Đại sứ quán Triều Tiên Hyon Kwang-song và Ri Ji-u, còn gọi là James.

Theo thỏa thuận ban đầu, việc trao đổi diễn ra vào ngày 27.3. Tuy nhiên, theo tờ Sankei Shimbun, Triều Tiên đã bất ngờ đổi ý vào phút chót, không cho 9 công dân Malaysia rời Bình Nhưỡng, dẫn đến phản ứng tương tự của Malaysia.

Theo tờ The Straits Times, các cuộc đàm phán giữa đại diện 2 nước được tiến hành tại Bắc Kinh với sự hỗ trợ của chính quyền Trung Quốc. Reuters hôm qua dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh cho biết bà có lưu ý các thông tin về các cuộc đàm phán giữa Malaysia và Triều Tiên “nhưng không nắm bất kỳ chi tiết nào”.

Phát biểu với các phóng viên ngày 28.3, Bộ trưởng Y tế Malaysia Subramaniam Sathasivam khẳng định thi thể vẫn còn ở trong nhà xác của Bệnh viện Kuala Lumpur. “Chúng tôi đã phối kiểm với cơ quan pháp y để xem có bất kỳ yêu cầu nào về việc đưa thi thể ra ngoài hay không, nhưng theo chúng tôi biết thì vẫn chưa có bất cứ thay đổi gì về hiện trạng”, ông nói.

Trong cuộc gặp báo giới, Bộ trưởng Subramaniam còn cho biết cơ quan của ông không thể làm gì với thi thể công dân Triều Tiên cho đến khi nhận được chỉ thị “của những người có trách nhiệm”. Về khả năng thi thể bị phân hủy, quan chức này nói rằng cơ quan pháp y Malaysia sẽ quyết định xem liệu có cần tiến hành thao tác bảo quản thứ hai hay không.

Tờ The Sun Daily dẫn lời ông Subramaniam nhấn mạnh do tính chất nhạy cảm của vụ việc, thi thể nạn nhân Kim sẽ không bị đem đi hỏa táng theo thủ tục thông thường đối với những xác chết vô thừa nhận ở Malaysia. Trước đó có tin nói thi thể nạn nhân Triều Tiên được đưa tới lò thiêu.

Theo AFP, hiện Malaysia vẫn đang chờ thân nhân của ông Kim đến nhận xác. Cơ quan hữu trách nước này cũng đang tìm cách liên hệ với gia đình nạn nhân, hiện đang sống tại Macau. Reuters dẫn lời ông Subramaniam hôm qua cho biết Bộ Ngoại giao và Văn phòng Thủ tướng Malaysia vẫn đang tiến hành các cuộc thương thảo với phía Triều Tiên nhưng không tiết lộ thêm chi tiết.