Xét xử 'đại án' OceanBank: Sẽ làm rõ ai nhận hàng trăm, nghìn tỉ đồng

Phiên tòa sáng qua tiếp tục phần tranh tụng với đối đáp của ông Đào Thịnh Cường, Phó viện trưởng Viện KSND TP.Hà Nội, giữ quyền công tố. Ông Cường nêu quan điểm: “Vụ án xét xử Hà Văn Thắm cùng 50 đồng phạm là vụ án công khai, dân chủ theo đúng tinh thần cải cách tư pháp. Các vấn đề đối đáp đã rõ và sẽ không trình bày lại, chỉ tập trung một số vấn đề quan tâm, trong đó có hành vi cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.

Liên quan tới hành vi này, các luật sư tham gia bào chữa trong vụ án đặt vấn đề số tiền 1.576 tỉ đồng chi lãi ngoài có bị coi là thiệt hại hay không. Ông Cường cho rằng, việc các bị cáo cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng đã được phân tích rất rõ trước đó tại tòa. Số tiền chi lãi ngoài chăm sóc khách hàng được lấy từ các tài khoản ngân hàng mà không có hóa đơn, chứng từ hợp lệ, không có khả năng thu hồi, vi phạm quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

HĐXX biết rõ số tiền NHNN bỏ ra để mua OceanBank Cũng trong sáng 24.9, HĐXX đã công bố văn bản giải trình của NHNN về bản kết quả giám định OceanBank của đoàn giám định NHNN trước đó. Văn bản do Phó thống đốc NHNN Nguyễn Phước Thanh ký, gửi đến HĐXX để trả lời một số thắc mắc của các luật sư, trong đó khẳng định việc NHNN cử giám định viên theo vụ việc để thực hiện giám định theo yêu cầu của Bộ Công an là phù hợp với luật giám định tư pháp… Kết thúc phần công bố văn bản giải trình của NHNN, HĐXX bổ sung thêm một số ý kiến luật sư thắc mắc, như OceanBank mới hoạt động có lãi, hay không có lãi... Theo HĐXX: “NHNN bỏ ra bao nhiêu tiền để mua OceanBank thì HĐXX biết, nhưng đây là bí mật nhà nước nên không công bố. Năm 2015, do có sự chuyển giao giữa OceanBank mới và OceanBank cũ nên năm nay có báo cáo tài chính. Nhưng HĐXX không cần thiết công bố báo cáo tài chính từng năm”. Vẫn theo HĐXX, theo bản báo cáo tài chính, năm 2016 lãi trong hoạt động kinh doanh của OceanBank mới là 69,9 tỉ đồng. Báo cáo tài chính tính đến ngày 31.12.2016, OceanBank mới lỗ lũy kế là 15.330 tỉ đồng.

Đại diện Viện kiểm sát cũng khẳng định toàn bộ tiền chi lãi ngoài cho Tập đoàn dầu khí quốc gia PVN (chiếm phần lớn trong tổng chi lãi ngoài của OceanBank - PV) không ghi vào nguồn thu của tập đoàn, mà vào túi riêng của Nguyễn Xuân Sơn (nguyên Tổng giám đốc OceanBank, nguyên Chủ tịch HĐTV PVN) và các mối quan hệ thân hữu của bị cáo... Đến nay, không thể có căn cứ nào để xác định Nguyễn Xuân Sơn sử dụng vào hoạt động từ thiện, phúc lợi, quà biếu cho lãnh đạo bộ ngành với danh nghĩa chi đối ngoại. Vì vậy, giai đoạn 2 của vụ án, cơ quan điều tra sẽ làm rõ ai chiếm đoạt, chiếm đoạt như thế nào, nguồn tiền gửi hàng chục nghìn tỉ vào OceanBank có phải là nhàn rỗi không… để xử lý triệt để tội phạm.

Theo cáo trạng truy tố Hà Văn Thắm cùng 50 đồng phạm, do thời gian điều tra của vụ án đã hết nên cơ quan tố tụng quyết định tách 5 hành vi có dấu hiệu phạm tội để tiếp tục điều tra, xử lý trong giai đoạn 2 của vụ án, bao gồm:

Thứ nhất, đối với các cá nhân, tổ chức kinh tế gửi và nhận các khoản tiền ngoài lãi suất huy động từ các đơn vị của OceanBank, tài liệu điều tra xác định: Từ 2011 - 2014, có 51.468 cá nhân và 392 tổ chức kinh tế gửi tiền tại OceanBank và nhận các khoản tiền chi lãi ngoài lãi suất hợp đồng tiền gửi, sổ tiết kiệm do OceanBank chi trả. Trong đó, nhiều khách hàng có số tiền gửi lớn là các tổ chức kinh tế, doanh nghiệp thuộc PVN và Tổng công ty công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin) có dấu hiệu thông đồng với lãnh đạo, nhân viên ngân hàng nhận lãi ngoài để hưởng lợi bất chính.

Thứ hai, hành vi, trách nhiệm liên quan đến việc góp vốn của cổ đông có vốn nhà nước vào OceanBank, cụ thể PVN góp 800 tỉ đồng, đến nay không có khả năng thu hồi, do OceanBank bị NHNN mua với giá 0 đồng, dẫn tới các đơn vị này bị lỗ số tiền góp vốn. Công ty CP đầu tư và xây dựng Sông Đà góp 266 tỉ đồng đến nay cũng không có khả năng thu hồi, cần được làm rõ.

Thứ ba, số tiền OceanBank sử dụng từ tài khoản của bị cáo Vũ Thị Thùy Dương, nguyên phó ban kế toán OceanBank, để hoàn ứng và chi lãi ngoài huy động vốn. Hà Văn Thắm là người ra chủ trương, chỉ đạo cấp dưới thực hiện ký kết các hợp đồng khống hoặc nâng khống với các đối tác, trong đó bị cáo Thắm giao bị cáo Lê Thị Thu Thủy, nguyên Phó tổng giám đốc OceanBank, tổ chức thực hiện và theo dõi, giám sát việc thu tiền từ việc ký kết các hợp đồng khống này.

Thứ tư, hành vi lập khống 9 hồ sơ vay 137 tỉ đồng tại Phòng giao dịch Đào Duy Anh thuộc chi nhánh OceanBank Hà Nội để chuyển vào tài khoản của một công ty do Thắm nắm 99% cổ phần. Thắm đã nhận và dùng toàn bộ số tiền này để trả nợ các khoản vay khác của Thắm. Liên quan đến khoản vay này có 3 cán bộ khác của OceanBank.

Đại diện Viện kiểm sát đối đáp tại tòa Ảnh chụp màn hình

Thứ năm, đối với các khoản vay khác có dấu hiệu vi phạm, như khoản vay liên quan tới 8 khách hàng của OceanBank, gồm: Công ty TNHH bất động sản TNN, Công ty CP BSC VN, Công ty CP đầu tư và tư vấn tài chính Liên Việt, Công ty CP Tập đoàn Vina Megastar, Công ty CP đầu tư Toàn Việt, Công ty CP đầu tư Nam Định, Công ty CP sân golf Ngôi sao Chí Linh và Công ty CP tư vấn đầu tư xây dựng và kinh doanh nhà, có tổng dư nợ nhóm 5 (khả năng mất vốn) là hơn 2.652 tỉ đồng, cũng sẽ điều tra làm rõ.

Những lời sau cùng Trước khi tòa nghị án, chiều qua các bị cáo được nói lời sau cùng. Bị cáo Hà Văn Thắm sau khi khẳng định mình không phải chủ thể của tội tham ô, nếu có thì vai trò đồng phạm là rất mờ nhạt, đã xin HĐXX không tuyên phạt mình mức án cao nhất mà xử phạt mức án dưới khung. Bị cáo cũng gửi lời xin lỗi tới các đồng nghiệp cùng gia đình họ; đồng thời nhắn nhủ các con “rút kinh nghiệm từ bố, hãy sống tốt…”. Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn xin HĐXX xem xét không quy kết mình tội “lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” và “tham ô tài sản”. Bị cáo cũng gửi lời xin lỗi tới các đồng nghiệp tại PVN vì hành vi của mình đã làm ảnh hưởng tới uy tín của tập đoàn, đồng thời kêu gọi “những ai đã nhận tiền chăm sóc khách hàng từ bị cáo cũng như OceanBank hãy bình tâm suy nghĩ thấu đáo hoàn trả lại số tiền ấy để tâm hồn được thanh thản, hưởng sự khoan hồng của pháp luật”. Khóc khi được nói lời sau cùng, bị cáo Nguyễn Minh Thu (nguyên Tổng giám đốc OceanBank) cho biết “rất ăn năn, đau đớn”, và mong được HĐXX xem xét lại trách nhiệm dân sự, hình sự của bản thân.