Vượt qua hội chứng uể oải

Tâm lý rề rà của học sinh

Năm nào cũng vậy, cứ vào dịp sau tết là tỷ lệ học sinh bỏ học nhiều hơn, tình trạng vi phạm nền nếp, nội quy của trường học cũng tăng lên rõ rệt. Đây là giai đoạn mà các thầy cô chủ nhiệm vất vả nhất, luôn phải dành nhiều thời gian để quan tâm, nhắc nhở, uốn nắn…

Với tâm lý những ngày đầu sau tết chắc không học hành gì nhiều nên một bộ phận học sinh không vào trường mà thường xuyên la cà ở các tiệm internet với các trò chơi điện tử hoặc lang thang đâu đó không vào trường. Những bài học thầy cô hằng ngày vẫn giảng dạy bình thường, nhưng sau những ngày nghỉ các em sẽ khó tiếp thu được. Chính từ sự thờ ơ  dễ khiến các em sao nhãng việc học. Cùng với đó, các em thường nhận được nhiều tiền lì xì, nhưng kỹ năng tiêu tiền có ý nghĩa của các em chưa có. Hơn nữa, các em lại chứng kiến những trò đỏ đen như: đá gà, cờ bạc, lô đề của người lớn trong dịp tết thì sự giữ mình là điều rất khó đối với lứa tuổi học sinh. Từ sự lơi là của gia đình, cộng với những ngày nghỉ tết dài thì sự tiệm cận đến tình trạng bỏ học của các em là rất gần.

Trong những năm qua, tình trạng bỏ học ở các tỉnh khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, Tây nguyên luôn có tỷ lệ cao so với mặt bằng chung của cả nước. Trong đó, tỷ lệ bỏ học cao nhất lại là dịp tết cổ truyền. Sự giáo dục nghiêm khắc của nhà trường bao giờ cũng cần thiết để quản lý các em chặt chẽ trong những ngày cuối năm không chỉ về sĩ số mà qua những tiết chào cờ, sinh hoạt chủ nhiệm, ngoài giờ, nhà trường cần giáo dục các em về nội quy, nền nếp, về văn hóa truyền thống. Để từ đó hướng các em ý thức được trách nhiệm học tập, ý thức được nhân cách sống, được tương lai của mình.

Sự làm gương của gia đình là quan trọng nhất trong những ngày này. Các bậc cha mẹ cần phải quan tâm đến lịch học tập của con em mình, về sự thay đổi bất thường về ngoại hình, tính cách để từ đó có sự liên hệ chặt chẽ với nhà trường nhằm giáo dục các em được tốt nhất, đồng thời có biện phán ngăn chặn tình trạng bỏ học vào dịp sau tết.

Nguyễn Văn Khánh

Cần phác họa kế hoạch thực hiện năm mới

Chuyện lưu luyến những ngày tết, cảm thấy uể oải khi vào học, khó tập trung khi vào làm là do quán tính tâm lý. Khi chúng ta thực hiện một hoạt động liên tiếp nhiều ngày thì sẽ hình thành được một thói quen, một nhịp sống (giả sử nếu mỗi ngày tập dậy sớm đúng 5 giờ 30 thì sau khoảng một tuần chúng ta sẽ tự động bật dậy đúng giờ mà không cần báo thức). Do đó, khi bắt đầu nghỉ tết, đầu óc chúng ta sẽ chuyển sang trạng thái nghỉ ngơi. Sau gần hai tuần, trạng thái nghỉ ngơi đó trở thành một thói quen và tạo nên quán tính tâm lý gây trở ngại khi bắt đầu khởi động lại việc học tập, làm việc.

Đầu tiên, để không bị “dội” khi chuyển đột ngột từ hoạt động “ăn chơi” sang ăn học hoặc làm việc thì chúng ta nên có những bước “làm nóng” động cơ. 3 ngày cuối tết, mỗi tối hãy dành thời gian để ôn lại bài, xem lại các công việc, làm vài nhiệm vụ nhỏ. Từng bước từng bước sẽ nhẹ nhàng thoải mái hơn là vừa nổ máy đã phải tăng tốc ngay.

Khi nghỉ tết, nhiều trật tự sinh hoạt bị phá vỡ làm sức khỏe tụt giảm. Do đó, tên muốn bay thì cung phải có sức để mà bật, hãy thiết lập lại trật tự sinh hoạt hằng ngày sao cho điều độ; vừa để đảm bảo sức khỏe vừa để quay trở lại thói quen học hành làm việc cũ.

Đặc biệt, hãy ghi hoặc vẽ ra giấy những mục tiêu đầy kích thích mà bạn muốn đạt trong năm mới. Sau đó, phác họa thành kế hoạch thực hiện cụ thể để làm tấm bản đồ cho năm mới. Khi đó, ta sẽ háo hức bước đi đầy hứng thú để khởi sự cho một bậc thang mới trong hành trình cuộc đời mình.

Thạc sĩ  Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu
(Khoa Tâm lý giáo dục, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM)