Tổng thống Trump có thể ân xá cho chính mình được không?
05/12/2020 07:00 GMT+7
Việc Tổng thống Mỹ đương nhiệm Donald Trump ân xá cựu cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn làm dấy lên nhiều nghi ngờ về khả năng ông sẽ ân xá nhiều cộng sự, thành viên gia đình và thậm chí chính bản thân mình.
Tự động phát
Các lệnh ân xá thường được trao cho những người bị truy tố. Lệnh ân xá có khả năng tha bổng cho các hành vi chưa dẫn đến tố tụng pháp lý, nhưng không thể áp dụng cho các hành vi chưa từng xảy ra. Quyền ân xá là một trong những khả năng quyền lực nhất của một tổng thống Mỹ.
Các nhà lập quốc cho rằng lệnh ân xá là cách thể hiện sự nhân đạo và đem lại điều tốt đẹp cho người dân.
Một lệnh ân xá không cần được các nhánh chính phủ khác thông qua và có thể được áp dụng mà không cần lý do. Tuy vậy, quyền lực không phải là tuyệt đối. Điều quan trọng là lệnh ân xá chỉ được áp dụng cho các tội phạm liên bang. Vì vậy, ông Trump có thể ân xá những người thân cận, trong đó có người thân trong gia đình.
Ông Bill Clinton từng ân xá khoảng 450 người, trong đó có em trai cùng cha khác mẹ. AP |
Năm 2001, cựu tổng thống Bill Clinton ân xá em trai cùng cha khác mẹ Roger - người bị truy tố vì tội sở hữu ma túy ở Arkansas.
Ông Clinton ân xá khoảng 450 người, trong đó có nhà tài trợ của đảng Dân chủ Marc Rich, người trốn khỏi Mỹ vì cáo buộc trốn thuế. Nhưng vẫn chưa rõ một lệnh ân xá có quyền năng rộng lớn thế nào.
Cựu tổng thống Richard Nixon từng được người kế nhiệm Gerald Ford ân xá, tha bổng toàn bộ các tội danh hình sự ông Nixon từng phạm hoặc có liên quan trong suốt nhiệm kỳ.
Tuy nhiên, Tòa án Tối cao Mỹ chưa từng phán quyết một lệnh ân xá hợp pháp gồm những điều kiện gì. Nhiều học giả cho rằng các nhà lập pháp Mỹ muốn các lệnh ân xá phải thật cụ thể và vì vậy, nên có giới hạn được áp dụng lệnh.
Năm 2018, Tổng thống Trump khẳng định ông “hoàn toàn có quyền” tự ân xá bản thân. Reuters |
Năm 2018, Tổng thống Trump khẳng định ông “hoàn toàn có quyền” tự ân xá bản thân - tuyên bố bị nhiều học giả luật phản đối. Vẫn không một ai biết khả năng trên có thể xảy ra hay không.
“Quyền lực ân xá rất rộng, nhưng nhiều người cho là một tổng thống có thể ân xá cho mình, thì lại là quá xa rồi. Hiến pháp không có quy định, nhưng nếu chúng ta nghĩ về ý nghĩa của một lệnh ân xá, chính là thể hiện lòng thương xót, thì việc trên là đi quá xa. Cơ bản là tổng thống tự trở thành thẩm phán của chính mình, và điều này thì dẫn đến một bất công rất lớn”, theo phóng viên Jan Wolfe của Reuters.
Theo các chuyên gia, để tòa án phán quyết tính hợp lệ của một lệnh ân xá, phải có một công tố viên truy tố ông Trump với một tội danh và sau đó tổng thống sẽ công bố lệnh ân xá chính mình như một biện pháp bảo vệ.
Bình luận