Vật liệu sợi carbon bị soi xét sau vụ cháy máy bay ở Nhật Bản

Khánh Như
Khánh Như
12/01/2024 15:30 GMT+7

Vụ cháy trên chiếc máy bay Airbus A350-900 mang số hiệu 516 của hãng hàng không Japan Airlines (JAL) hôm 2.1 được coi là một thử nghiệm quan trọng về độ an toàn của vật liệu composite sợi carbon so với nhôm.

Theo tờ The Guardian, thân máy bay nói trên được làm từ vật liệu composite sợi carbon tổng hợp, do đó, vụ việc đang làm dấy lên mối lo ngại về những thách thức trong việc dập tắt đám cháy liên quan đến vật liệu này. Airbus (Pháp) là tập đoàn sản xuất máy bay này.

Vật liệu được sử dụng là gì?

Trong máy bay, vật liệu composite chứa sợi carbon được dùng để củng cố thêm độ bền cho nhựa và các vật liệu khác. Vật liệu tổng hợp đã được sử dụng trong nhiều năm, bên trong các máy bay thương mại, chẳng hạn như ván sàn và các cấu trúc khác.

Theo trang Simple Flying, vật liệu composite không phải là cái tên mới mẻ trong ngành hàng không thương mại. Dòng máy bay một lối đi phổ biến như Airbus A320 đã sử dụng nhiều bộ phận được làm từ vật liệu tổng hợp, chẳng hạn như bộ thăng bằng và cánh ở phần đuôi. 

Vật liệu sợi carbon bị soi xét sau vụ cháy máy bay ở Nhật Bản- Ảnh 1.

Máy bay chở khách bốc cháy tại sân bay quốc tế Haneda ở Tokyo hôm 2.1

REUTERS

Loại vật liệu này cũng được ngay cả những máy bay thân rộng như Airbus A380 sử dụng, chiếm hơn 20% khung máy bay siêu lớn. Việc nhu cầu sử dụng loại vật liệu này đã tăng lên đáng kể trong những năm gần đây, và không có gì đáng ngạc nhiên vì rất nhiều lợi ích.

Vật liệu composite không nặng, cũng ít bị hao mòn như nhôm. Do đó, có đến khoảng 50% máy bay A350 được làm từ polyme gia cố bằng sợi carbon. Máy bay cũng được làm từ 20% nhôm, 15% titan, 10% thép và 5% vật liệu khác. Hơn nữa, cấu trúc composite có thể tạo ra bất kỳ hình dạng nào. 

Vật liệu này có nguy hiểm không?

Tờ The Guardian dẫn lời Tiến sĩ Sonya Brown, giảng viên cao cấp về thiết kế hàng không vũ trụ tại trường kỹ thuật cơ khí và sản xuất của Đại học New South Wales (Úc), nhận định loại vật liệu này ảnh hưởng đến cách lửa cháy. 

Vật liệu sợi carbon bị soi xét sau vụ cháy máy bay ở Nhật Bản- Ảnh 2.

Ảnh chụp từ trên không ghi lại cảnh dọn dẹp hiện trường vụ máy bay Airbus A350 của Japan Airlines (JAL) bị cháy

REUTERS

Để củng cố lập luận này, bà Brown trích một đoạn phim cho thấy ngọn lửa ban đầu nằm ở cánh trái của máy bay và nghiêm trọng đến mức một chiếc máy bay có thân bằng kim loại cũng có thể bốc cháy. Theo bà, ngọn lửa trên thân máy bay có thể có nhiệt độ trên 1.000 độ C. 

Mức nhiệt gây cháy sợi carbon là 400 đến 1.000 độ C, thậm chí 2.000 độ C tùy thuộc vào độ bền chắc của sợi, trong khi nhôm nóng chảy ở khoảng 700 độ C.

Điều này đồng nghĩa vật liệu composite có thể "câu giờ" lâu hơn. Chuyên gia Brown lưu ý rằng ngọn lửa đã được khống chế ở cánh trái, có thể nhờ "bức tường lửa bằng composite". Do đó, nguy cơ lửa lan sang các vùng khác như động cơ và thùng nhiên liệu đã được ngăn chặn tạm thời, đảm bảo đủ thời gian để mọi người sơ tán.

Vụ nổ bung cửa máy bay giữa không trung: Boeing nhận lỗi, cam kết khắc phục

Hiện chưa có bằng chứng thực tế nào chứng minh vật liệu composite tốt hơn hay kém hơn nhôm trong khả năng chống cháy và chịu nhiệt đủ lâu để hành khách có cơ hội trốn thoát. Tuy nhiên, có một tác động rõ ràng từ vật liệu sợi carbon đối với con người. Theo đó, khi loại vật liệu này bốc cháy, khói độc có thể gây hại đến sức khỏe nói chung và hệ hô hấp nói riêng.

Từ lâu đã có mối lo ngại về khói độc thoát ra khi vật liệu tổng hợp được gia cố bằng carbon bị đốt cháy. Video do hành khách đăng tải cho thấy mọi người dùng khăn tay để che miệng và cúi thấp người khi di chuyển về phía lối thoát hiểm theo hướng dẫn của các tiếp viên hàng không.

Kể từ những năm 1990, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) cho biết mối nguy hiểm chính đối với sức khỏe từ vật liệu tổng hợp trong các vụ tai nạn máy bay. Các mảnh vụn sắc nhọn từ vật liệu tiếp xúc, bụi dạng sợi và khí độc sinh ra từ nhựa cháy có tác động lâu dài đối với sức khỏe những người từng là nạn nhân các vụ cháy, theo Simple Flying.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.