Bây giờ, mỗi khi đọc lại lời hịch của Hoàng đế Quang Trung từng vang lên vào giờ xuất quân tiến ra Thăng Long thành đại phá quân Thanh, chúng ta càng xúc động và càng hiểu con người này hơn. Mục đích của trận đánh quyết định, trận đánh cuối cùng mà Quang Trung đích thân chỉ huy này chính là để bảo vệ nền văn hóa Việt, phong hóa Việt, nhân cách Việt, và sau hết, là bảo vệ giang sơn Việt, khẳng định chủ quyền của một nước Đại Việt độc lập. Lời hịch nôm na, giản dị mà thấm thía biết bao!
Có thể nói, Nguyễn Huệ - Quang Trung là một thiên tài trên nhiều lĩnh vực, một thiên tài toàn diện mà cả nghìn năm mới sinh ra một lần. Lâu nay, người ta thường nhấn mạnh đến thiên tài quân sự của Nguyễn Huệ. Hoàn toàn đúng, nhưng chưa đủ.
Là một người yêu nước vĩ đại, một người “áo vải cờ đào” xuất thân từ tầng lớp bình dân, với Nguyễn Huệ, chỉ có Tổ quốc và nhân dân mới là hai hằng số vĩnh cửu, mới khiến ông suốt đời hiến dâng những năng lực kỳ vĩ của mình cho nó, chứ không phải ở ngôi vua, không phải ở quyền lực và quyền lợi mà ngai vàng mang lại. Điều đó, ngay anh em ruột thịt trong gia đình ông cũng không hiểu hết.
Không chỉ là nhà quân sự thiên tài, Nguyễn Huệ - Quang Trung còn là nhà ngoại giao lỗi lạc, người biết lúc nào thì nên đánh, lúc nào thì nên đàm, và cách ứng xử mềm mại nhưng đầy sức mạnh như dòng nước đã khiến đối phương phải “tâm phục khẩu phục” và phải công nhận nền độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của nước Đại Việt. Bởi mục đích cuối cùng của Quang Trung là thống nhất, độc lập cho đất nước và ấm no hạnh phúc cho người dân Việt.
Lý tưởng ấy thể hiện trong từng câu từng chữ ở những trước tác mà Quang Trung để lại, thể hiện ở cách suy nghĩ, thu phục và sử dụng hiền tài của ông, ở cả cách trừng phạt nghiêm khắc bất cứ kẻ lộng quyền nhũng nhiễu nào, dù họ từng là tướng tâm phúc dưới trướng của mình.
Sự công bằng, lòng nhân ái, vị tha, trí tuệ minh triết và tầm nhìn xa đáng kinh ngạc của Quang Trung đã khiến ông trở thành một nhân cách lớn. Cả tình yêu lãng mạn và đầy chất thơ của Quang Trung với Ngọc Hân công chúa cũng hé mở phần cao đẹp của tâm hồn một nhà chính trị, một nhà quân sự và trên hết, của một nhà văn hóa.
Đúng Nguyễn Huệ - Quang Trung là một nhà văn hóa từ bản chất, và chính văn hóa đã nâng tầm cho những quyết sách chiến lược của vị hoàng đế mà cuộc đời oanh liệt và ngắn ngủi như một khối sao băng vụt sáng giữa trời đêm.
Có thể nói, mỗi khi đất nước phải đương đầu với những thử thách nhằm bảo vệ nền văn hóa, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và lãnh hải của mình, bảo vệ nhân cách Việt của mình, thì những lúc ấy hình ảnh Nguyễn Huệ - Quang Trung lại chói sáng và sống động trước mắt chúng ta. Những tư tưởng vượt thời đại, những cảnh báo có tầm tiên tri của ông vẫn còn nguyên giá trị với chúng ta hôm nay.
Thanh Thảo
Bình luận (0)