Còn về thức ăn, gạo huyện Cần Đước (Long An) ngon nhất. Long An có hàng chục loại gạo, tên gọi bắt đầu bằng chữ nàng: nàng chò, nàng co, nàng hương, nàng minh, nàng quất, nàng rẫy, nàng rừng, nàng sóc, nàng thơm, nàng tri…, trong đó nàng thơm chợ Đào nổi tiếng hàng đầu. Chợ Đào nằm bên con kênh đào ăn thông với kênh Xóm Bồ chảy qua xã Mỹ Lệ, huyện Cần Đước.
Hồi nhỏ, tôi sống ở Đồng Nai. Nơi đó khá xa sông Đồng Nai nên trong suy nghĩ của tôi “nước Đồng Nai” để chỉ nước nói chung chứ không nhất thiết là nước sông. Nhưng quả thật, nước giếng Đồng Nai cực trong, ngọt và mát. Những mạch nước ngầm nằm sâu dưới các tầng đá cổ, lớp đất bazan nên thật tinh khiết. Nhưng điều làm tôi nhớ nhất lại là sự khan hiếm nước vào mùa khô. Ở vùng cao nguyên, trừ những chỗ gần sông gần suối, còn lại thì không thể tìm được nguồn nước sạch sẵn trên bề mặt. Tôi vẫn nhớ như in những buổi theo người lớn đi thồ nước ở các bàu nước. Bàu là cái đầm hoặc cái hồ nhỏ, vốn là một chỗ trũng sâu xuống, một dạng ao tù thường thấy ở nơi khác. Mùa nắng, người quanh vùng đến đây lấy nước, thồ nước, tắm giặt. Nhiều người còn nhảy ùm xuống bàu vùng vẫy, trong khi những người khác xách nước lên bờ giặt đồ hoặc tắm. Nước đó cũng được mang về nhà làm nước nấu ăn… Khi đó tôi thấy điều ấy bình thường nhưng bây giờ nghĩ lại quả thật mất vệ sinh. Nơi nào không có bàu thì đào giếng, đá ong rắn câng, đào sâu mấy chục mét mới gặp nước. Trong hoàn cảnh ấy nước quý như vàng.
Đi lấy nước cũng là việc kỳ công. Vào buổi sáng sớm hoặc cuối ngày thường có đông người đến lấy nước nên phải xếp hàng chờ đợi để rồi phải vất vả múc từng thùng nước cho vào phuy hoặc các can nhựa chất lên xe đạp, xe thồ đẩy về nhà. Người không có xe thì phải gánh. Vào mùa khô hạn, chả mấy ai nhắc đến câu “nước Đồng Nai” theo nghĩa ngon ngọt vì mỗi giọt nước là mỗi giọt mồ hôi.
Quê tôi giờ đây không còn những cái giếng đào kiểu đó nữa. Cũng không còn ai đi bàu múc từng thùng nước. Ở thành phố nước máy đã đến tận nhà, trong rẫy hầu như nhà nào cũng có giếng khoan, bơm bằng máy. Giọt nước Đồng Nai đã trải bao biến thiên xã hội, nếu soi vào sẽ thấy bóng dáng lịch sử, con người vùng đất mở cõi này.
Nguyễn Minh Hải
>> Hương vị quê hương: Bánh mì lạp xưởng bò
>> Du khách ùn ùn đổ về tham quan quê hương đội hùng binh Hoàng Sa
>> Triển lãm ảnh “Đồng Lộc, mẹ và quê hương”
>> Công trình xanh trên quê hương Tháp Mười
>> Khơi gợi trách nhiệm với biển đảo quê hương
Bình luận (0)