James Bradley và 10 năm cho cuốn sách về Côn Đảo

James Bradley đã dành 10 năm để chuẩn bị cho cuốn sách thứ 5 khi viết về chiến tranh VN với tên gọi Góc nhìn từ ngọn hải đăng Côn Đảo.

Ông cho biết trong sách, ông mượn Côn Đảo và các nhân vật gắn liền với Côn Đảo để kể một câu chuyện về chiến tranh và con người VN. Nội dung sách có đề cập tới câu chuyện của cựu Thủ tướng Phạm Văn Đồng (cựu tù lâu năm tại Côn Đảo), chị Võ Thị Sáu cùng nhiều nhân vật cựu tù Côn Đảo khác. Từ đây, câu chuyện được lan tỏa ra nhiều vùng miền khác tại VN.

Giải đáp về việc chọn lựa Côn Đảo để viết sách, James Bradley nói nhiều người đã không nhận ra rằng Côn Đảo là điểm khởi đầu và kết thúc của một đế chế. “Khi người Pháp chiếm VN thì nơi đầu tiên họ hướng đến là Côn Đảo. Vậy nên điểm bắt đầu của câu chuyện chính là Côn Đảo. Người Pháp trước kia từng nghĩ làm sao để đánh cắp Côn Đảo và từng hứa sẽ xây dựng một ngọn hải đăng rất đẹp, nhiều kỹ thuật và ánh sáng ở Côn Đảo. Nhưng đằng sau ánh sáng đó là nhà tù Côn Đảo. Người Pháp đã xây dựng nhiều nhà tù hơn trường học ở Côn Đảo. Tôi rất muốn viết một cuốn sách có nhiều cái nhìn về Côn Đảo”, ông nói.

Nhà văn cho biết một tình tiết lịch sử từng được đưa vào phim ảnh Mỹ rằng người Mỹ cuối cùng rời VN đồng nghĩa với rời khỏi Sài Gòn là không đúng và đã đưa cải chính này vào cuốn sách của mình. “Người Mỹ cuối cùng rời khỏi VN chính là từ Côn Đảo. Đó là những người sử dụng điện đàm để liên lạc với các trực thăng tiến hành chiến dịch di tản khỏi Sài Gòn. Những người Mỹ này làm việc tại Côn Đảo”, ông khẳng định.

Một số tác phẩm nổi tiếng của James Bradley Ảnh: James Bradley.Com

Giải thích động cơ viết sách về chiến tranh VN, ông James Bradley nói: “Cha tôi chiến đấu cho một nước Mỹ hùng mạnh từ cuộc chiến với Nhật Bản hồi Thế chiến thứ 2 mà Mỹ đã thắng. Nhưng một thế hệ sau, khi anh tôi đến VN chiến đấu và đã thất bại, người Mỹ không hiểu tại sao. Anh tôi bước xuống khỏi trực thăng và bị bắn, gần như đã chết, phải lập tức đưa trở về Mỹ chữa trị. Tôi đã đến VN tìm hiểu điều này, rồi hiểu ra rằng VN chiến thắng vì tinh thần của người VN, sự bất khuất và Côn Đảo là đại diện cho tinh thần của người VN. Những người đi cùng tôi đều nói là những người trong cuộc chiến đều không muốn nhắc lại quá khứ. Nhưng khi tôi mặt đối mặt với họ, họ vẫn nói chuyện với tôi, vẫn kể lại những câu chuyện nhức nhối cũ thời chiến. Chiến tranh là chiến tranh mà. Người Mỹ không thể hiểu được vai trò của phụ nữ VN trong cuộc chiến”.

Trong suốt 10 năm qua, James Bradley đã sang VN nhiều lần, gặp gỡ nhiều người từng tham chiến để phỏng vấn, trong đó có 6 nữ cựu tù Côn Đảo. Tuy chưa tiết lộ tên tuổi của 6 người này, ông James Bradley cho biết trong đó có một người năm nay 88 tuổi, tham gia cả 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. “Bà ấy nói là người ngoại quốc các ông đã sai lầm khi chỉ mang tới 50% lực lượng. Trong khi chúng tôi tham gia đến 100%. Hãy nói cho các độc giả Mỹ biết về vai trò của phụ nữ VN”, nhà văn Mỹ kể.

Nhà văn nhận xét rằng người Mỹ không bao giờ hiểu được tại sao họ thua VN và đến nay cũng vậy. Trước đây, họ nghĩ thua trận vì có một số lỗi thuộc về họ, nếu không có các lỗi đó, họ sẽ thắng và nếu chiến đấu một cách khác thì họ đã thắng. “Cuốn sách của tôi sẽ nói cho người Mỹ biết sẽ không bao giờ có thể làm được điều đó, dù có thay đổi thế nào. Người VN có lý tưởng, có tinh thần bất khuất và cả một dân tộc đứng phía sau. Người Pháp và người Mỹ không bao giờ có thể hiểu được những điều này”, ông kết luận.

Chính vì vậy, James Bradley cho rằng: “Tất cả mọi người đều biết những điều mà nước Mỹ không biết. Không có gì bẻ gãy được ý chí của người Việt. Tôi đã mất 10 năm để chuẩn bị cho cuốn sách này và hy vọng sẽ sớm ra mắt. Tất cả sách của tôi đều là những bi kịch chiến tranh”.

Nhà văn James Bradley sinh năm 1954 tại Wisconsin, Mỹ, nổi tiếng với các tác phẩm văn học phi hư cấu về lịch sử và chiến tranh. Các tác phẩm của ông viết từ năm 2000 - 2015 rất ăn khách tại Mỹ, được dịch ra hàng chục thứ tiếng, gồm: Flags of our fathers (Ngọn cờ cha ông), viết chung với tác giả Ron Powers, Flyboys (Những cậu bé bay), The imperial cruise (Con tàu hoàng gia), The China mirage (Ảo tưởng về Trung Quốc)… Bộ phim Flags of our fathers (Ngọn cờ cha ông) do Clint Eastwood đạo diễn, ra rạp vào tháng 10.2006 dựa theo quyển sách cùng tên của James Bradley và Ron Powers. Bộ phim là câu chuyện về cuộc đời 6 người lính Mỹ từng cắm ngọn cờ trong trận chiến lịch sử tại đảo Iwo Jima trong Thế chiến thứ 2 giữa thủy quân lục chiến Mỹ và binh lính Nhật, với diễn xuất của Ryan Phillippe, Jesse Bradford, Adam Beach, Paul Walker, John Slattery... (Đ.T - L.N)

Nhiều nghệ sĩ điện ảnh VN ủng hộ Đông đảo nghệ sĩ điện ảnh lão thành cách mạng VN đã đến tham dự cuộc giao lưu với nhà văn James Bradley vào sáng 27.10 tại Hội Điện ảnh TP.HCM (81 Trần Quốc Thảo, Q.3). Nhiều người đã góp ý kiến, tặng quà và đề nghị sẵn sàng cung cấp tư liệu chiến tranh tại VN cho nhà văn James Bradley để ông nhanh chóng hoàn thành cuốn sách. “Tôi từng tham gia họp Hội Cựu chiến binh Côn Đảo, thấy những người cựu tù ngồi bên cạnh người cai ngục. Tôi rất xúc động về điều này khi thấy họ đã vui vẻ, vị tha, không còn thù hận. Tôi rất vui khi thấy ông James tới Côn Đảo có thể cảm nhận được tinh thần vị tha của người VN thông qua những người bình thường ấy tại Côn Đảo”, nữ đạo diễn Xuân Phượng nói. L.N