Gặp lại 'anh Điệp' Chí Tâm

Chí Tâm và Phượng Liên - Ảnh: NS cung cấp

Tên live show là Niềm đam mê chưa cạn, rất đúng với hành trình Chí Tâm giữ gìn cải lương nơi xứ người với một tình yêu sâu sắc và một sự năng động lạ kỳ. Ông đã 63 tuổi mà vẫn đầy sức sống, còn giọng nói thì vẫn hiền lành y như ngày nào.

Chí Tâm sinh năm 1952 ở Trà Ôn - Vĩnh Long, được người cha mê đàn hát gửi cho nhạc sĩ Út Châu để học ca cải lương từ lúc mới 12 tuổi. Học được 3 năm thì Chí Tâm đi theo gánh hát Tinh Hoa Thủ Đô. Đến 20 tuổi, ông vào đoàn Dạ Quang Châu của nghệ sĩ nổi tiếng Tám Vân. Rồi ông qua đại bang Kim Chung.

Điệp - Lan tái ngộ Live show của nghệ sĩ Chí Tâm diễn ra vào lúc 20 giờ ngày 31.7 tại Nhà hát Bến Thành (TP.HCM), gồm các trích đoạn: Lan và Điệp (vai Điệp, cùng với NSƯT Thanh Kim Huệ vai Lan), Đường gươm Nguyên Bá (vai Đông Sơn thiền sư, NSƯT Lê Tứ vai nhà vua, Hà Như vai hoàng hậu), Tây Thi (vai Ngô Phù Sai, NSND Lệ Thủy vai Tây Thi, NSƯT Thanh Tuấn vai Phạm Lãi) và các bài vọng cổ Tình nước (hát chung với Minh Vương), Cao Tiệm Ly (hát chung với Trọng Phúc), vừa đờn vừa ca với Lê Tứ (2 guitare), Thanh Thủy (tranh), Kiều My (bầu) ca cảnh Sự tích trầu cau ...

Có lẽ Chí Tâm bắt đầu nổi tiếng khi có bàn tay của soạn giả Loan Thảo. Ông lọt vào mắt xanh của soạn giả, khi ấy đang cộng tác với hãng đĩa Việt Nam của bà Sáu Liên. Loan Thảo viết hàng loạt bài cho Chí Tâm thu đĩa hát chung với Mỹ Châu, Lệ Thủy, Thanh Kim Huệ… Và Loan Thảo - Hoa Phượng còn viết vở Đường gươm Nguyên Bá để Chí Tâm thủ vai Đông Sơn thiền sư. Vợ Loan Thảo thủ thỉ với chồng: “Giọng cậu này nghe được đó anh, sao anh để cho cậu đóng vai già uổng vậy?”. Loan Thảo cười: “Em muốn cho nó trẻ lại phải không? Được rồi, anh làm cho nó trẻ cho coi!”. Thế là Loan Thảo viết Lan và Điệp. Chí Tâm đóng vai Điệp, Thanh Kim Huệ đóng vai Lan, đã trở thành hai vai diễn để đời.

Năm 1975 Chí Tâm cưới Hương Lan và 1978 họ xuất cảnh sang Pháp. Tại đây, ông làm thợ mộc, rồi làm trong công ty điện tử của Pháp.

Năm 1980 Chí Tâm và Hương Lan chia tay. Ông nói: “Tôi buồn quá, 2 năm sau bèn thành lập Đoàn cải lương Năm Châu với mô hình tập thể, anh em nghệ sĩ mỗi người hùn vô ít tiền để hoạt động. Chúng tôi mướn 3 chiếc ô tô chở cảnh và diễn viên đi diễn khắp nơi, từ Pháp sang Thụy Sĩ, Bỉ, Đức, Hòa Lan, diễn xa như Đan Mạch thì đi máy bay. Cứ thứ bảy, chúa nhật là tôi xin nghỉ làm ở công ty để dẫn anh em đi hát”.

Năm 1990 Chí Tâm sang Mỹ. Ông lập nhóm Hòa ca cổ nhạc Văn Lang có Phượng Liên, Văn Chung, Thanh Huyền… tham gia. Ông đi học thêm các loại đàn khác nữa, cho nên khi làm album ông tự hòa âm phối khí nhiều loại đàn, người nghe cứ tưởng có nhiều tay đờn nhưng thực ra chỉ có mỗi mình ông chơi từng loại nhạc cụ rồi dùng phần mềm công nghệ kết hợp lại.

Ông nghiên cứu âm nhạc ngũ cung của dân tộc và so sánh với âm nhạc phương Tây, chuẩn bị cho một cuốn sách “chuyển ngữ” các bài bản cổ truyền VN ra ký âm hiện đại để các bạn trẻ sử dụng dễ dàng. Ông lại sáng tác nhiều kịch bản cải lương và bài tân nhạc lẫn vọng cổ Phật giáo.

Chí Tâm có mối duyên kỳ lạ với 2 người phụ nữ. Ngày trước, ba gia đình Chí Tâm, Hương Lan, Minh Tuyền chơi với nhau rất thân. Lớn lên, Chí Tâm cưới Hương Lan, rồi chia tay. Rồi ông về quê, gặp lại Minh Tuyền đã 35 tuổi vẫn đang đơn chiếc, thế là họ yêu nhau, cùng nhau sang Mỹ sinh sống. Giờ Chí Tâm đầy vẻ viên mãn và có thể toàn tâm toàn ý lo cho nghệ thuật.