Ukraine tái chiếm thành trì miền đông

Thắng lợi mới của Kyiv

Lyman, thành phố thuộc tỉnh Donetsk ở miền đông Ukraine, trong nhiều tháng đã đóng vai trò là trung tâm hậu cần và giao thông phục vụ hoạt động của lực lượng Nga ở phía bắc tỉnh này. Việc Ukraine giành lại được Lyman là thắng lợi lớn nhất của họ sau cuộc phản công chớp nhoáng ở Kharkiv tháng trước.

Một xe tăng T-72 của Ukraine chạy trên đường gần Lyman

AFP

Hãng tin Reuters dẫn lời ông Serhii Cherevatyi, người phát ngôn lực lượng miền đông Ukraine, ngày 1.10 cho hay các binh sĩ nước này đã tiến vào thành phố Lyman thuộc tỉnh Donetsk, nhưng “giao tranh vẫn đang diễn ra”. Hai binh sĩ Ukraine đã cắm quốc kỳ nước này lên tấm biển “Chào mừng đến Lyman” tại cửa ngõ dẫn vào thành phố, theo video mà Chánh văn phòng tổng thống Ukraine đăng tải.

Trong khi đó, hãng tin RIA dẫn lời Bộ Quốc phòng Nga cùng ngày cho hay lực lượng nước này đã rút khỏi Lyman để tránh “nguy cơ bị bao vây”.

Người đứng đầu chính quyền được Nga hậu thuẫn ở tỉnh Donetsk là Denis Pushilin trước đó cho biết Lyman đã bị quân đội Ukraine “bao vây một nửa” và tin tức từ tiền tuyến “rất đáng báo động”. Trong một thông báo đăng trên Telegram, ông Pushilin thừa nhận lực lượng của ông không còn kiểm soát hoàn toàn Drobysheve hay Yampil.

Ước tính Nga và phe ly khai thân Moscow đang duy trì 5.000 - 5.500 binh sĩ ở Lyman sau khi chiếm nơi này hồi tháng 5. Theo tờ The Guardian, ông Andriy Yermak, Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine, đã đăng lên Twitter bức ảnh một cái nồi được treo phía trên ngọn lửa bằng giá đỡ ba chân, ám chỉ việc lực lượng Nga dường như đang bị mắc kẹt ở Lyman.

Quân đội Ukraine đã công bố video quay cảnh binh sĩ Nga dường như đang tháo chạy, băng qua một khu rừng ở Lyman và mỉa mai là phía Nga đang “tái tổ chức chiến thuật”. Giờ đây, các đơn vị Ukraine dường như có khả năng sẽ giành được thêm nhiều lãnh thổ ở tỉnh Luhansk lân cận, bất chấp nỗ lực sáp nhập của Nga. Mục tiêu rõ ràng tiếp theo là TP.Svatove (tỉnh Luhansk), nơi đã rơi vào tay Nga từ tháng 3 và gần đây trở thành trung tâm hậu cần quan trọng của Moscow sau thất bại ở tỉnh Kharkiv.

“Nếu người Nga mất Svatove thì đó sẽ là một thảm họa đối với họ, đặc biệt là nếu cuộc tấn công của Ukraine tiếp tục tiến xa hơn về phía đông để giải phóng khu vực đó của Luhansk”, tờ Financial Times dẫn lời ông Mykhailo Samus, Giám đốc Mạng lưới nghiên cứu địa chính trị mới ở Kyiv - cựu sĩ quan quân đội Ukraine.

Ukraine quyết tâm gia nhập NATO, nhưng không dễ

Luhansk và Donetsk làm nên vùng Donbass của Ukraine và từ đầu đã là chiến trường trọng yếu trong xung đột. Hai tỉnh này cùng với hai tỉnh khác của Ukraine đã bị Nga sáp nhập ngày 30.9, hành động mà Kyiv, phương Tây và Tổng thư ký LHQ lên án mạnh mẽ.

Vài tiếng sau tuyên bố của Tổng thống Putin về việc sáp nhập, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thông báo Kyiv đã chính thức đệ đơn xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Ông Zelensky mong muốn liên minh trên đẩy nhanh quá trình kết nạp Ukraine vì “thực tế chúng tôi đã đến với NATO”, nhưng gần như không có khả năng nào như vậy khi xung đột vẫn đang diễn ra. Nếu Ukraine gia nhập NATO, các thành viên trong liên minh có nghĩa vụ bảo vệ nước này trước Nga theo điều 5 Hiến chương NATO - một cam kết vượt xa các gói viện trợ vũ khí hiện nay.

Theo quy định, Ukraine phải nhận được sự đồng ý của toàn bộ 30 thành viên NATO để có thể gia nhập và quá trình này có thể kéo dài hàng năm. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ngày 30.9 cho biết Ukraine sẽ phải tuân theo quy trình đã được thiết lập. Trong khi đó, Cố vấn An ninh quốc gia của Nhà Trắng Jake Sullivan tái khẳng định lập trường của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden là đề nghị gia nhập NATO của Ukraine nên được xem xét “vào thời điểm khác”. “Hiện tại, theo quan điểm của chúng tôi, cách tốt nhất để chúng tôi hỗ trợ Ukraine là thông qua hỗ trợ thực tế, tại chỗ ở Ukraine”, Bloomberg dẫn lời ông Sullivan.