Từ thảm kịch ở Itaewon: Chuyên gia chỉ ra hiệu ứng gây thương vong lớn

Ngày 29.10, cuộc vui lễ hội Halloween ở Hàn Quốc đã biến thành một sự kiện kinh hoàng sau khi đám đông tập trung đông đúc ở con hẻm nằm trên một con dốc ở khu Itaewon (thủ đô Seoul), dẫn đến tình trạng xô đẩy lẫn nhau. Ít nhất 156 người thiệt mạng, theo hãng thông tấn Yonhap.

Ước tính có khoảng 100.000 người đã tụ tập bên ngoài các hộp đêm và quán bar ở Itaewon để tham gia lễ hội Halloween đầu tiên sau 2 năm phải giãn cách vì dịch Covid-19.

Ông G. Keith Still, một chuyên gia về an toàn đám đông và là giáo sư thỉnh giảng về khoa học đám đông tại Đại học Suffolk (Mỹ) phân tích lý do khiến việc tụ tập nơi đông người rất nguy hiểm và phải làm gì nếu bị kẹt giữa dòng người, theo tạp chí Time.

Đám đông đè ép

Theo ông Still, việc mọi người không hiểu rằng sức chứa của một không gian hẹp có giới hạn chính là nguyên nhân dẫn đến nhiều vụ việc đau lòng. Theo ông, cứ mỗi một người chen vào sẽ tạo ra thêm xung lượng để tạo ra một lực ép.

Nói về thảm kịch Itaewon, ông Still nói rằng con hẻm nơi xảy ra sự việc nằm ở ngã ba theo dạng hình chữ T. Đám đông tập trung ở cả ba hướng và đổ dồn vào giao điểm của ngã ba. Theo ông, đây là dạng địa hình từng dẫn đến các sự cố tương tự và tử vong hàng loạt trong quá khứ.

Tại Mỹ, vụ việc tương tự gần nhất xảy ra vào tháng 12.2021. Khi đó, 10 người đã thiệt mạng vì bị giẫm đạp trong buổi biểu diễn của ca sĩ Travis Scott tại Astroworld, một lễ hội âm nhạc diễn ra ở thành phố Houston (bang Texas). Đầu tháng 10, thảm kịch 125 người thiệt mạng sau một trận đấu bóng đá ở Indonesia cũng từ đám đông quá lớn xô đẩy.

Theo ông Still, việc nhiều người cùng tập trung tại một khu vực và đứng quá sát nhau sẽ không an toàn. Theo đó, giới hạn an toàn có thể bị phá vỡ, và khiến mọi người khó thở thậm chí ngay cả trước khi bất kỳ sự cố nào xảy ra. Khi mọi người cố gắng trốn thoát, mọi chuyển động nhỏ đều được khuếch đại và tạo ra hiệu ứng domino, nơi mọi người bắt đầu xô đẩy nhau.

“Một chuyển động nhỏ có thể tạo ra những hiệu ứng rất lớn. Ở địa hình dốc, khi bất kỳ cú trượt, ngã nào xảy ra, mọi người sẽ ngã đè lên nhau, và vấn đề bắt đầu xảy ra”, ông Still nói.

“Khi họ cố gắng đứng dậy, tay và chân họ sẽ vướng vào nhau. Nguồn cung cấp máu và oxy bị cắt. Bạn không thể thở và dẫn đến ngạt do bị ép. Mọi người bị ngạt thở”, ông Still nói. Ông cho biết thêm rằng ngạt khí chính là nguyên nhân có nguy cơ gây tử vong lớn nhất khi chen lấn xảy ra.

Phải làm gì nếu bị kẹt giữa đám đông?

Ông Still nói rằng mọi người cần tham gia các sự kiện đông người với tinh thần cảnh giác cao.

“Hãy quan sát xung quanh bạn. Lắng nghe tiếng ồn của đám đông. Hãy hiểu rằng nếu bạn ở nơi đông người, bạn có thể rất khó thoát ra. Nếu cảm thấy quá đông đúc, nếu cảm thấy không an toàn, đừng đến đó”, ông nói.

Ông Still cảnh báo việc tránh được tình trạng xô đẩy trong đám đông là rất khó. Trích dẫn khuyến cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), ông nói: “Nếu có cảm giác mình kẹt giữa đám đông, hãy để tay trước ngực “như một võ sĩ quyền anh”, cố gắng đứng vững. Nếu bạn ngã xuống, hãy đứng dậy càng sớm càng tốt và khi dòng người bớt đông đúc hơn, hãy di chuyển theo đường chéo để ra khỏi đám đông".

Ông cũng khuyên các nhà tổ chức sự kiện phải phân tích không gian, biết sức chứa của nó và quản lý dòng người di chuyển vào không gian đó để giữ an toàn cho mọi người. Theo ông, những đánh giá về rủi ro này sẽ cứu mạng nhiều người.