Thực hư sự nguy hiểm của biến thể Omicron

Reuters hôm qua đưa tin Omicron, biến thể mới của SARS-CoV-2, đang nhanh chóng trở thành biến thể chiếm ưu thế ở Nam Phi sau chưa đầy 4 tuần được phát hiện lần đầu tiên ở nước này, và tính đến nay, Omicron đã được ghi nhận ở ít nhất 24 quốc gia. Trong đó, Mỹ ngày 1.12 cũng đã ghi nhận ca mắc Omicron đầu tiên, làm gia tăng nỗi sợ về sự lây lan của biến thể mới.

Nguy hiểm hơn hay ngược lại ?

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho hay Omicron có tới hơn 40 đột biến, trở thành biến thể có số lượng đột biến cao nhất từ trước đến nay ở protein gai. Trong bài phân tích được báo The Conversation đăng mới đây, nhà vi rút học người Mỹ Suresh V.Kuchipudi cho rằng với số lượng lớn đột biến lớn, Omicron có khả năng lây nhiễm nhiều hơn và tránh được sự bảo vệ của hệ miễn dịch. Tuy nhiên, số lượng đột biến cao bất thường cũng có thể gây bất lợi cho biến thể Omicron, nên chưa biết chắc nó có nguy hiểm hơn biến thể Delta hay không, theo ông Kuchipudi.

Biến thể mới Omicron đã được phát hiện ở ít nhất 24 quốc gia

Reuters

Trong khi đó, nhà vi rút học Anatoly Altshtein thuộc Viện Nghiên cứu dịch tễ học và vi sinh vật học Gamaleya (Nga) cho rằng có nhiều lý do để tin biến thể Omicron ít có khả năng gây bệnh nặng hơn.

“Omicron có nhiều đột biến hơn cả Delta. Số lượng này là quá nhiều và có nghĩa là vi rút có bộ gien không ổn định. Theo quy luật thì nó sẽ ít lây nhiễm hơn vì về mặt tiến hóa, một số lượng lớn các đột biến dẫn đến khả năng lây bệnh yếu của vi rút”, ông Altshtein phân tích và cho rằng ngay cả khi Omicron lây lan nhanh hơn Delta, biến thể mới có thể phải mất nhiều tháng để trở thành chủng trội và kể cả khi điều này xảy ra, vẫn chưa thể khẳng định biến thể mới gây ra tỷ lệ tử vong cao hơn.

Cho đến nay, các nhà khoa học chưa có nhiều dữ liệu để xác định xem liệu Omicron có thể gây ra bệnh nặng hơn so với các biến thể khác hay không. WHO cho rằng có thể phải mất nhiều tuần mới có thể hiểu rõ liệu Omicron có khả năng lây lan cao hơn và gây bệnh nghiêm trọng nhiều hơn so với biến thể khác hay không, cũng như vắc xin và phương pháp điều trị hiện nay có hiệu quả như thế nào đối với biến thể mới.

Cảnh tiêm vắc xin Covid-19 ở Philippines ngày 28.11

AFP

“Chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất”

Với sự xuất hiện của Omicron, WHO ngày 1.12 cảnh báo thế giới đang tạo ra môi trường với những điều kiện độc hại, cho phép các biến thể mới xuất hiện và lan rộng toàn cầu, theo AFP.

WHO cho rằng sự kết hợp giữa tình trạng phủ vắc xin còn thấp và tỷ lệ xét nghiệm để truy vết SARS-CoV-2 chưa cao đã tạo nên mảnh đất màu mỡ cho biến thể mới xuất hiện. WHO khẳng định những biện pháp ngăn chặn biến thể Delta cũng có hiệu quả tương tự như đối với Omicron.

Cũng trong ngày 1.12, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen nhấn mạnh hiện đang có “cuộc chạy đua với thời gian” trong việc ngăn chặn sự lây lan của biến thể Omicron. “Hãy chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất, hy vọng cho điều tốt nhất”, bà der Leyen phát biểu tại một cuộc họp báo. Bà còn dẫn lời các nhà khoa học rằng việc tiêm vắc xin đầy đủ và tiêm tăng cường cung cấp khả năng bảo vệ mạnh nhất, theo Reuters.

Trong khi đó, nhằm chuẩn bị chống biến thể Omicron, Mỹ có kế hoạch thắt chặt quy định xét nghiệm và cách ly đối với khách quốc tế, theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh của nước này.

Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres hôm qua cũng đã kêu gọi gia tăng việc xét nghiệm, thay vì áp dụng các lệnh cấm đi lại nhắm vào một số quốc gia và khu vực cụ thể. Tính đến nay đã có ít nhất 56 quốc gia áp đặt các biện pháp hạn chế đi lại nhằm chống biến thể Omicron. Ông Guterres chỉ trích những lệnh cấm và biện pháp hạn chế đi lại như thế là “không công bằng” và “không hiệu quả”, theo AFP.