Thơm thảo rau nghệ ngày mưa

Rau trong vườn tươi tốt dưới bàn tay chăm sóc của con người thì không nói làm gì. Rau bờ rào, bờ giậu, bờ mương, rau trong rừng sâu, trên đồi vắng có ai ngó ngàng gì đâu mà vẫn xanh rờn như không hề... biết hờn biết tủi. Như rau nghệ chẳng hạn, mọc hoang đấy, nhưng nếu có cuộc thi “hoa hậu rau” thì chắc rau nghệ sẽ đoạt ngay vương miện.

Với rau nghệ, người ta thưởng thức được hai thứ mà không phải rau nào cũng có: ngon và đẹp. Rau nghệ ngon ở độ giòn giòn, dịu dàng thơm như một “sao chép” từ củ nghệ ra - Ảnh: Trần Cao Duyên

Làng tôi tựa lưng vào những ngọn đồi thâm thấp, lô xô đá, lơ thơ cỏ tranh và thanh thoát những ngọn bông lau. Tháng chín tháng mười âm lịch, nghe mưa rây nhẹ như những làn sương mỏng thì rau nghệ nhú mầm. Cả một vạt đồi li ti những con mắt lá non tơ, mỗi mắt lá đọng hờ vài ba hạt sương buổi sớm. Vậy mà nhanh lắm, chỉ hôm sau thôi, rau nghệ đã bụ bẫm, mỡ màng. Chỉ cần đi ngang đã nhận ra mùi nghệ tươi thoang thoảng.

Người ta hái rau nghệ vào lúc sớm tinh mơ để kịp buổi chợ đầu ngày. Những bó rau nghệ với những gam màu trắng tươi, vàng thắm, hồng phớt, đỏ tía, đẹp như những lượm hoa nho nhỏ nằm gọn gàng trong từng chiếc rổ tre được các mẹ, các chị nhanh chân gánh cho kịp phiên chợ sáng.

Vào đến chợ, rau nghệ nghiễm nhiên “tọa lạc” riêng biệt trên những sạp tre. Chợ vừa chớm đông, từng bó rau nghệ theo chân những người nội trợ từ chợ về nhà. Hai mươi lăm ngàn đồng cho một ký rau nghệ tươi không phải là đắt lắm nên nhiều người mua. Về nhà lặt xong, luộc lên cũng được một đĩa lớn, bảo đảm đủ cho năm người ăn.

Với rau nghệ, người ta thưởng thức được hai thứ mà không phải rau nào cũng có: ngon và đẹp. Rau nghệ ngon ở độ giòn giòn, dịu dàng thơm như một “sao chép” từ củ nghệ ra. Loại rau này không kén nước chấm. Mắm, xì dầu, tương ớt, thậm chí nước cá kho đều được. Nhưng, nói như dân làng chài, rau nghệ chấm với mắm cá cơm nguyên con là ngon nhất. Còn cái đẹp của rau nghệ thì miễn bàn. Một bó rau mà ba bốn sắc, cứ như có một bàn tay nghệ sĩ vô hình nào đó vẩy lên những vệt màu vàng đỏ tím hồng.

Tôi có lần đứng ngẩn ra trước vẻ đẹp của vạt đồi toàn rau nghệ. Chị tôi thì lo hái hái, bó bó. Còn tôi cứ nâng niu nhánh rau nghệ rồi tự hỏi là rau thôi mà đẹp chi đẹp lạ vậy hỡi em?

Chiều nay, nhìn màn mưa đầu mùa giăng nhè nhẹ ngoài trời, mẹ bảo đó là “mưa rau nghệ”. Ừ, rau nghệ thơm thảo lắm. Hễ nghe mưa là mọc, mọc cho những bữa cơm thêm ý vị, đậm đà.