Trọng riêng, khinh chung

Những tuyên cáo chính sách thể hiện trong phát biểu của tân Thủ tướng Beata Szydlo có thể làm hài lòng đa số cử tri ở nước này nhưng chắc chắn khiến EU lo ngại. Lo ngại của EU là Ba Lan rồi đây sẽ trở thành Hungary thứ 2 trong khối, có nghĩa là theo đuổi đường lối chính sách đặc sệt dân tộc chủ nghĩa và bảo thủ, sẵn sàng bất chấp EU vì lợi ích riêng.

Theo bà Szydlo, mục tiêu hàng đầu của chính phủ mới là nâng cao mức sống cho người dân. Nếu chỉ như vậy thì chẳng có gì phải bàn. Vấn đề ở chỗ chi phí thực hiện dự định này. Trong khi EU chủ trương tiết kiệm chi tiêu nhà nước đề giảm thâm hụt ngân sách, cắt giảm phúc lợi xã hội và “thắt lưng buộc bụng” thì chính phủ mới ở Ba Lan lại chủ ý dùng tiền ngân sách để chi cho những cải cách và dự định nói trên.

Ưu tiên hàng đầu về đối ngoại và an ninh của Ba Lan được bà Szydlo xác định là Mỹ chứ không phải EU. Kể từ khi thành lập và trong lần cầm quyền trước, PiS luôn không thân thiện với EU như thế. Thêm vào đó, chính phủ mới ở Ba Lan không chỉ ngần ngại với việc tiếp nhận thêm người tị nạn mà còn tỏ ra không sẵn sàng tiếp nhận 7.000 người theo cam kết trước đó trong EU. Như thế đâu có khác gì không coi vấn đề lớn hiện tại của EU cũng là vấn đề của mình và không sẵn sàng tham gia giúp EU vượt qua thách thức. Ba Lan đang làm EU vừa thêm phân hóa nội bộ vừa thêm khó xử.