Giẫm đạp kinh hoàng ở Mecca, 717 người chết

Hãng tin AFP dẫn tuyên bố từ Bộ Nội vụ Ả Rập Xê Út ngày 24.9 cho hay số thương vong trong vụ giẫm đạp đẫm máu tại thành phố Mina, cách thánh địa Mecca khoảng vài cây số về hướng đông, đã tăng nhanh chóng. Tính đến 12 giờ khuya qua, số người chết đã tăng lên 717 người và hơn 800 người bị thương. Hãng thông tấn Ả Rập đưa tin lực lượng dân quân tự vệ của Ả Rập Xê Út đã nhanh chóng triển khai hoạt động giải cứu với sự tham gia của 4.000 người và 220 xe cứu thương được điều động.

Theo Reuters, đây là thảm họa hành hương kinh hoàng nhất kể từ tháng 7.1990, khi 1.426 người bị giẫm đạp đến chết trong một đường hầm gần Mecca. Vào lúc xảy ra sự cố, đám đông đang thực hiện nghi thức “ném đá trừ tà” tại 3 cây cột khổng lồ, nhằm tái diễn hành động của nhà tiên tri Abraham ném đá xua quỷ và phớt lờ những cám dỗ. Sau vụ giẫm đạp khiến 363 người chết vào năm 2006, chính quyền Ả Rập Xê Út quyết định trùng tu 3 cây cột khổng lồ và chi 1,2 tỉ USD để xây cây cầu nhiều tầng gọi là Jamarat ở gần đó để người hành hương có thể ném đá một cách an toàn. Với chiều dài gần 1 km, cầu Jamarat có thể chứa đến 300.000 tín đồ trong một giờ để thực hiện nghi thức ném đá xua quỷ.

Trong vụ giẫm đạp mới nhất, các video clip quay bằng điện thoại di động tải lên mạng xã hội đã ghi lại cảnh tượng hãi hùng, với vô số thi thể nằm ngổn ngang trên một trong hai con đường chính đi xuyên khu lều trại đến cầu Jamarat. Theo AFP, tai nạn xảy ra vào 9 giờ địa phương (13 giờ, giờ VN), khi một đám đông hành hương đang rời khỏi cầu Jamarat đối đầu với một đám đông khác ở hướng ngược lại.

Theo người phát ngôn Bộ Nội vụ Ả Rập Xê Út Mansur al-Turki, nhiệt độ cao và sự mệt mỏi của người hành hương đã góp phần khiến tai nạn xảy ra. Nhiệt độ tại Mina đã lên đến 46 0C vào hôm qua. Một người hành hương Sudan nói với AFP rằng đây là mùa hành hương được tổ chức yếu kém nhất trong số 4 mùa mà ông từng tham gia. Thái tử Mohammed bin Nayef, người chủ nhiệm Ủy ban Hành hương của Ả Rập Xê Út, đã ra lệnh mở cuộc điều tra về thảm họa. Trước đó, Bộ trưởng Y tế Khaled al-Faleh đã quy trách nhiệm cho những người hành hương vô kỷ luật không chịu tuân thủ các hướng dẫn an toàn. Trong khi đó, Iran, nước có 43 công dân thiệt mạng, cáo buộc Riyadh phải chịu trách nhiệm đối với thảm kịch vì những sai sót về vấn đề an toàn. Thứ trưởng Ngoại giao Hossein Amir Abdollahian cũng cho biết Tehran sẽ triệu tập đại sứ của Ả Rập Xê Út ở Iran để phản ứng.

Mùa hành hương năm nay đã khởi đầu bằng tai nạn chết người, sau khi một cần cẩu đổ sập tại Đại giáo đường Mecca trong tháng 9, làm chết 109 người. Gần 2 triệu tín đồ Hồi giáo từ khắp thế giới đã tham gia nghi thức hành hương quan trọng nhất của đạo Hồi. Được gọi là cột trụ thứ năm của Hồi giáo, nghi thức hành hương này là nghĩa vụ của bất cứ tín đồ nào có điều kiện thực hiện. Nhiều người Hồi giáo đã dành dụm cả đời cho cuộc hành hương này.

Lịch sử thảm kịch ở Mecca Ngày 12.1.2006: 364 người hành hương thiệt mạng vì giẫm đạp trong lúc thực hiện nghi thức “ném đá trừ tà” ở Mina. 1.2.2004: 251 người thiệt mạng ở Mina. 5.3.2003: 35 người hành hương thiệt mạng tại Mina. 11.2.2003: 14 tín đồ thiệt mạng trong ngày “ném đá trừ tà” đầu tiên. 9.4.1998: Hơn 118 người thiệt mạng và 180 người bị thương vì giẫm đạp ở Mina. 15.4.1997: Một vụ hỏa hoạn tại khu lều trại của người hành hương ở Mina khiến 343 người thiệt mạng và 1.500 người bị thương. 24.5.1994: 270 người thiệt mạng vì giẫm đạp ở Mina. 2.7.1990: 1.426 người thiệt mạng trong vụ giẫm đạp kinh hoàng tại một đường hầm ở Mina sau khi hệ thống thông gió tại đây bị trục trặc. 31.7.1987: Lực lượng an ninh Ả Rập Xê Út trấn áp một cuộc biểu tình trái phép của những người hành hương Iran, khiến hơn 400 người thiệt mạng, bao gồm 275 người Iran. 20.11.1979: Hàng trăm tay súng chống đối chính quyền Ả Rập Xê Út cố thủ trong Đại giáo đường Mecca, với hàng chục con tin là người hành hương. Tổng cộng 153 người chết và 560 người bị thương trong vụ tấn công này.