Cuồng nộ vì Jerusalem

10/12/2017 06:59 GMT+7

Bạo lực giữa lực lượng Israel và phong trào biểu tình phản đối quyết định về Jerusalem của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục làm nóng khu vực Trung Đông.

Ngày 9.12, máy bay Israel không kích vào một căn cứ của phong trào Hồi giáo Hamas tại miền trung Dải Gaza làm 2 thành viên phong trào này thiệt mạng, theo AFP. Trong thông báo sau đó, quân đội Israel cho hay đã phá hủy 4 cơ sở quân sự của Hamas nhằm đáp trả 3 quả tên lửa phóng đi từ Dải Gaza nhắm vào lãnh thổ Israel ngày 8.12.
 
Người biểu tình Palestine bắn ná cao su về phía binh lính Israel tại Bờ Tây AFP
Bạo lực dâng cao
Triều Tiên lên án ông Trump về Jerusalem
Một người phát ngôn Bộ Ngoại giao CHDCND Triều Tiên ngày 9.12 lên án mạnh mẽ việc Mỹ công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ và đoàn kết với người dân Palestine và thế giới Ả Rập. “Hành động này chứng minh rõ ràng cho cả thế giới thấy ai là kẻ hủy diệt hòa bình và an ninh”, Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) dẫn lời người phát ngôn này. Cho rằng hành động của Mỹ “không có gì là ngạc nhiên vì trước đó từng công khai kêu gọi hủy diệt hoàn toàn một nước có chủ quyền (ý nói Triều Tiên)”, người phát ngôn khẳng định Mỹ sẽ phải gánh chịu mọi hậu quả từ quyết định lần này.

Trong ngày mở màn của phong trào biểu tình “3 ngày cuồng nộ”, hai người Palestine đã thiệt mạng trong cuộc đụng độ với lực lượng an ninh Israel. Tính đến hôm qua, hơn 700 người biểu tình bị thương trong các vụ bạo lực ở Dải Gaza, Đông Jerusalem và một số khu vực tại Bờ Tây, theo tổ chức Trăng lưỡi liềm đỏ Palestine. Tại Mỹ, nhiều người Hồi giáo cũng tập trung trước cổng Nhà Trắng ở Washington D.C và tòa tháp Trump ở New York để phản đối tuyên bố của Tổng thống Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel. Trước những diễn biến bất ổn, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein ngày 9.12 thông báo quân đội nước này đã sẵn sàng di chuyển đến Trung Đông để bảo vệ phái đoàn ngoại giao nếu cần, theo tờ Malaysia Mail Online.
Trong phiên họp khẩn ngày 8.12 (rạng sáng 9.12, giờ VN) của Hội đồng Bảo an LHQ tại New York, nước Mỹ đã bị cô lập khi lần lượt 14 nước thành viên còn lại chỉ trích quyết định ngày 6.12 của chính quyền Tổng thống Donald Trump, theo AP. “Nguy cơ thật sự hiện nay mà chúng ta có thể phải chứng kiến là một chuỗi các hành động đơn phương chỉ có thể đẩy mục tiêu hòa bình ngày càng đi xa. Nếu mâu thuẫn không được giải quyết nhanh chóng thì tiến trình hòa bình Israel - Palestine có nguy cơ bị nhấn chìm trong cơn lốc chủ nghĩa cực đoan tôn giáo khắp Trung Đông”, điều phối viên đặc biệt của LHQ về tiến trình hòa bình Trung Đông Nickolay Mladenov đưa ra lời cảnh báo làm nóng cuộc họp khẩn.
Trao đổi với Hội đồng Bảo an thông qua cuộc gọi video, ông Mladenov - hiện có mặt tại Jerusalem - cho biết thành phố này sẽ mãi là biểu tượng quan trọng nhất trong đời sống, văn hóa của người Israel lẫn Palestine. Tuy nhiên, tuyên bố của Mỹ về Jerusalem đã làm người Palestine giận dữ, gieo rắc hoang mang khắp Trung Đông và khiến xung đột xảy ra giữa người biểu tình Palestine và lực lượng Israel. Bên cạnh đó, ông Mladenov cũng nói rằng đã xuất hiện nhiều lời kêu gọi tiến hành một cuộc tổng nổi dậy (intifada) mới nhằm chống lại nhà nước Do Thái.
Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley bào chữa rằng Tổng thống Trump biết rõ quyết định công nhận Jerusalem sẽ gây ra những “vấn đề và quan ngại”, nhưng ông vẫn hành động nhằm thúc đẩy thỏa thuận hòa bình giữa Israel và Palestine. Bà Haley cho biết chính quyền Tổng thống Trump đã soạn thảo bộ khung cho thỏa thuận hòa bình này trong thời gian qua. Dù vậy, bà Haley không tiết lộ nội dung của thỏa thuận mà chỉ tuyên bố nước Mỹ cam kết và đang tiến gần đến mục tiêu hòa bình hơn lúc nào hết. Đại sứ Mỹ kêu gọi các nước “kiềm chế phát ngôn và hành động” trong những ngày sắp tới, đồng thời nhấn mạnh kẻ nào lợi dụng tuyên bố của ông Trump làm cái cớ cho hành động bạo lực đồng nghĩa kẻ đó tự chứng tỏ không phải là đối tác phù hợp cho hòa bình.
Đồng minh quay lưng
Đại diện cho nước chịu thiệt hại trực tiếp từ tuyên bố của Tổng thống Trump, Đại sứ Palestine Riyad Mansour kịch liệt chỉ trích rằng quyết định của Mỹ là “vô trách nhiệm”, gây ảnh hưởng xấu và làm suy giảm trầm trọng vai trò lãnh đạo của nước này trong nỗ lực hòa bình tại khu vực, theo AP. Ông Mansour ám chỉ rằng Mỹ không thể tiếp tục giữ thế độc quyền trong việc quyết định tiến trình hòa bình, đặc biệt khi Washington tỏ ra thiên vị cho “thế lực xâm chiếm” là Israel. Đại sứ Mansour kêu gọi Hội đồng Bảo an lên án Mỹ và tái khẳng định quan điểm rằng vấn đề Jerusalem cần được giải quyết trong tiến trình đàm phán hòa bình Israel - Palestine về giải pháp hai nhà nước.
Sau đó, Đại sứ Israel Danny Danon phản pháo rằng “sẽ không bao giờ có hòa bình nếu như Jerusalem không phải là thủ đô của Israel”. Dẫn chứng bằng sự kiện vua David từ 3.000 năm trước đã chọn Jerusalem làm kinh đô của Vương quốc Israel, ông Danon bảo vệ đồng minh Mỹ về “quyết định dũng cảm”, đồng thời tuyên bố rằng dưới chủ quyền của Israel, thành phố Jerusalem tự do và cởi mở với người dân của mọi tôn giáo hơn bất kỳ chế độ nào khác.
Biển người biểu tình chống Mỹ, Israel tại thành phố Diyarbakir, Thổ Nhĩ Kỳ AFP
Trái lại, hàng loạt nước đồng minh truyền thống của Mỹ tại Hội đồng Bảo an lên tiếng chỉ trích quyết định của chính quyền Tổng thống Trump. Đại sứ Nhật Bản Koro Bessho cho biết Tokyo phản đối bất cứ biện pháp đơn phương nào về vấn đề Jerusalem, đồng thời lo sợ bạo lực sẽ dễ dàng bùng phát thành cuộc khủng hoảng to lớn hơn. Năm nước châu Âu gồm Anh, Đức, Pháp, Thụy Điển và Ý sau phiên họp ra tuyên bố chung đánh giá quyết định của Tổng thống Trump là điều vô ích cho triển vọng hòa bình tại khu vực.
Trong khi đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan được cho là muốn trở thành ngọn cờ đầu cho các nước Hồi giáo phản đối tuyên bố về Jerusalem của Tổng thống Trump, theo AFP. Ông Erdogan, hiện giữ chức Chủ tịch Tổ chức Hội nghị Hồi giáo (OIC), đang tìm cách kêu gọi 57 thành viên tổ chức này tham gia cuộc họp thượng đỉnh tại Istanbul vào ngày 13.12 để đưa ra tuyên bố chung mạnh mẽ phản đối tuyên bố về Jerusalem.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.