Giống nhiều ông trùm nổi tiếng ở Hồng Kông, ông Lai (72 tuổi) từ một người nghèo khổ, làm thuê rồi lập một đế chế kinh doanh hàng triệu USD. Tuy nhiên, ông cũng là một trong những tiếng nói chỉ trích Bắc Kinh gay gắt, đồng thời là một trong các nhân vật dẫn đầu phong trào ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông.
Do đó, vụ ông Lai (72 tuổi) bị bắt ngày 10.8 với cáo buộc vi phạm luật an ninh quốc gia không khiến giới quan sát và cả chính bản thân ông bất ngờ, theo AFP.
“Kẻ nổi loạn bẩm sinh”
Ông Lai sinh ra ở tỉnh Quảng Đông, đến năm 12 tuổi thì sang Hồng Kông sinh sống. Ông Lai đã làm việc cực nhọc trong xưởng may và tự học tiếng Anh. Năm 25 tuổi, ông lập một công ty may mặc thành công, sản xuất áo len cho nhiều nhà bán lẻ lớn ở Mỹ. Tuy nhiên, kể từ sau sự kiện Thiên An Môn năm 1989, bên cạnh công việc kinh doanh, ông bắt đầu hoạt động dân chủ, viết bài bình luận chỉ trích Bắc Kinh.
Khi giới chức Trung Quốc ứng phó bằng cách đe dọa đóng cửa các cửa hàng của ông Lai ở đại lục, ông bán công ty may mặc rồi thành lập công ty truyền thông Next Digital và cho ra tạp chí Next vào tháng 3.1990. Đến năm 1995, ông Lai cho ra Apple Daily, hiện là một trong những tờ báo có lượng phát hành cao ở Hồng Kông. Cả Next và Apple Daily thường đăng bài thể hiện quan điểm ủng hộ phe biểu tình ở Hồng Kông.
Ông Jimmy Lai bị bắt ngày 10.8 ẢNH: AFP |
Ông Lai được tạp chí Forbes xếp nằm trong danh sách những người giàu nhất Hồng Kông, với tài sản ròng 1,2 tỉ USD vào năm 2008. Tuy nhiên, ông hiện không còn nằm trong danh sách đó, với tài sản ước tính còn dưới 1 tỉ USD, theo Reuters. Khi được hỏi tại sao không giữ im lặng và tiếp tục hưởng thụ cuộc sống giàu có như những ông trùm khác, ông Lai trả lời: “Có lẽ tôi là kẻ nổi loạn bẩm sinh, có lẽ tôi là người cần có nhiều điều có ý nghĩa để sống ngoài tiền”.
Tự biết sẽ bị bắt
Trước khi luật an ninh quốc gia mới được ban hành, báo chí Trung Quốc thường hay cáo buộc ông câu kết với thế lực bên ngoài, đặc biệt là sau khi ông gặp Phó tổng thống Mỹ Mike Pence và Ngoại trưởng Mike Pompeo hồi năm ngoái. Sau đó, ông Lai còn kêu gọi Tổng thống Donald Trump hỗ trợ Hồng Kông kèm theo thông điệp chủ nhân Nhà Trắng là “người duy nhất có thể cứu chúng tôi”.
|
Hồng Kông bắt giữ ông trùm truyền thông Jimmy Lai theo luật an ninh quốc gia |
Trong cuộc trả lời phỏng vấn với AFP khoảng 2 tuần trước khi luật an ninh quốc gia dành cho Hồng Kông được ban hành (áp dụng từ 1.7), ông Lai cho hay ông tự biết sẽ trở thành mục tiêu chính bị Bắc Kinh nhắm tới theo luật mới.
“Tôi sẵn sàng ngồi tù. Nếu điều này xảy ra, tôi sẽ có cơ hội đọc những quyển sách mình chưa đọc. Điều duy nhất tôi có thể làm là giữ thái độ tích cực”, ông Lai chia sẻ. Khi được hỏi tại sao không sợ tài sản và sự tự do của mình gặp nguy cơ khi chỉ trích Bắc Kinh và ủng hộ phong trào biểu tình ở Hồng Kông, ông Lai trả lời: “Tôi chẳng có gì khi đến đây, chính sự tự do của nơi này đã mang lại cho tôi mọi thứ. Có lẽ bây giờ là lúc tôi đền đáp, bằng cách đấu tranh đòi lại sự tự do đó”.
|
Tờ Apple Daily tuyên bố tiếp tục đấu tranh
Tờ Apple Daily hôm qua 11.8 đăng bài xã luận ngay trên trang nhất cùng với ảnh ông Jimmy Lai bị bắt, cam kết sẽ “tiếp tục đấu tranh”. Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo gọi ông Lai “nhà ái quốc”, nhấn mạnh vụ ông bị bắt cho thấy không có khả năng Bắc Kinh thay đổi lập trường về Hồng Kông, theo Reuters. Anh, Liên minh Châu Âu và cả LHQ cũng bày tỏ quan ngại về vụ ông Lai bị bắt theo luật an ninh quốc gia. Phát ngôn viên của Thủ tướng Anh Boris Johnson còn nói rằng vụ ông Lai bị bắt là bằng chứng cho thấy luật an ninh quốc gia mới đang được sử dụng làm cái cớ để bịt miệng phe phản đối.
Trong khi đó, Tân Hoa xã dẫn lời một phát ngôn viên Văn phòng Sự vụ Hồng Kông và Macau, thuộc Quốc vụ viện Trung Quốc, khẳng định ông Lai đại diện cho những người chống Trung Quốc, chống Hồng Kông, chủ mưu các cuộc biểu tình “bất hợp pháp”, tài trợ cho những thế lực ủng hộ độc lập và dùng công ty truyền thông của ông để tung tin đồn.
|
Bình luận