Kyodo News dẫn một nguồn tin quan chức ASEAN ngày 14.7 cho biết ASEAN đã quyết định không đưa ra tuyên bố chung nào về phán quyết hôm 12.7 của Tòa trọng tài quốc tế đối với vụ Philippines kiện Trung Quốc về vấn đề Biển Đông.
Theo lời quan chức trên, Chủ tịch luân phiên của ASEAN năm 2016 là Lào đêm 13.7 đã thông báo cho tất cả 10 nước thành viên về việc sẽ không ra tuyên bố chung về phán quyết của Tòa trọng tài, với lý do thiếu sự đồng thuận giữa các nước thành viên.
Nguồn tin cho biết các nước ASEAN đã thảo luận về khả năng ra tuyên bố chung ngay sau khi Tòa trọng tài ra phán quyết vào ngày 12.7. Tuy nhiên, dự thảo tuyên bố chung của ASEAN đã không được thông qua.
Kyodo News có được bản sao dự thảo trên với nội dung rằng phán quyết đã làm rõ các quyền hàng hải theo Công ước Liên Hiệp Quốc về luật biển (UNCLOS), là một cơ sở hữu ích cho các bên để giải quyết hòa bình các tranh chấp trên Biển Đông. Dự thảo này còn tái khẳng định cam kết của ASEAN về việc chọn giải pháp hòa bình cho tranh chấp Biển Đông, đồng thời tôn trọng các tiến trình pháp lý và ngoại giao, không sử dụng vũ lực hay đe dọa sử dụng vũ lực.
Dự thảo cũng yêu cầu các bên tự kiềm chế để tránh làm phức tạp thêm các tranh chấp. Ngoài ra, theo dự thảo, ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phi quân sự hóa các hành động ở Biển Đông, đồng thời kêu gọi thực thi đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) cũng như sớm thông qua Bộ quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông (COC).
Trước đó ngày 12.7, Tòa trọng tài ra phán quyết bác bỏ yêu sách "đường lưỡi bò" mà Trung Quốc đưa ra, đồng thời tuyên bố Trung Quốc không có cái gọi là "quyền lịch sử" trên Biển Đông.
Quan chức trên không tiết lộ những nước nào phản đối và những nước nào đồng ý với dự thảo này. Tuy nhiên, Kyodo News cho biết Campuchia đã công khai phản đối việc ra tuyên bố chung về vấn đề này.
Trung Quốc tập trận phi pháp tại quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam
|
Trong khi đó, AFP dẫn lời một quan chức ASEAN khác cho biết Trung Quốc có thể đã gây áp lực lên các nước như Lào và Campuchia để ngăn cản tuyên bố chung của ASEAN. Quan chức này nói rằng: "Một vài quốc gia ASEAN chắc chắn không vui. Việc làm của Bắc Kinh được coi là đã can thiệp vào tính trung tâm của ASEAN”.
Theo đánh giá của Kyodo News, ASEAN gần đây thường khó đạt được sự đồng thuận trong việc ra một tuyên bố chung liên quan đến vấn đề Biển Đông. Điều này xuất phát từ tâm lý lo ngại của một số quốc gia thành viên rằng điều đó sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ của họ với Bắc Kinh, đó là những nước đang được Trung Quốc viện trợ lớn về tài chính để phát triển cơ sở hạ tầng.
Bình luận (0)