Thanh toán không dùng tiền mặt tăng nhanh

Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại VN giai đoạn 2016 - 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với mục tiêu đến cuối năm 2020, tỷ trọng tiền mặt trên tổng phương tiện thanh toán ở mức thấp hơn 10%.

Từ nhiều năm nay, chị Giang (Q.7, TP.HCM) đã sử dụng thẻ ngân hàng để thanh toán khi mua hàng hóa dịch vụ. "Vừa tiện, vừa lợi", chị nói và kể chị mới dùng thẻ HSBC thanh toán cho combo ở rạp phim CGV gồm 2 vé xem phim và bắp rang, nước với giá 120.000 đồng. Nếu dùng tiền mặt, số tiền lên gần gấp 3. Tương tự, chị mới lên trang web Leflair mua một số hàng như vòng tay, kem dưỡng, đồ tẩy rửa nhà cửa… dùng thẻ thanh toán sẽ được giảm thêm 10%. "Với hóa đơn hơn 3 triệu đồng, tôi tiết kiệm được 300.000 đồng. Tôi đã dùng thẻ thanh toán vài năm rồi và đến nay gần như không dùng tiền mặt, trừ những nơi buộc phải sử dụng", chị Giang nói.

Tại Trung tâm điện máy Chợ Lớn, chúng tôi gặp chị B.Đ (làm văn phòng ở Q.3, TP.HCM) đang sử dụng thẻ tín dụng mua máy giặt Samsung trị giá 8 triệu đồng, trả góp 12 tháng mà không phải mất đồng tiền lãi nào. "Cứ dùng thẻ HSBC mua hàng điện máy ở đây là hưởng lãi suất 0%", chị Đ. cho biết. Không chỉ mua sắm, hiện nay rất nhiều nhà hàng, khách sạn, quán cà phê, phòng khám... đều liên kết với các nhà băng, doanh nghiệp cùng triển khai các chương trình khuyến mãi khi thanh toán bằng thẻ, ví, mã QR. “Lâu nay nhà mình chỉ thanh toán tiền điện bằng ví MoMo rất nhanh, gọn. Muốn nạp thẻ cào điện thoại khi nào cần là có ngay, bất kể sáng sớm hay đêm khuya. Các dịch vụ chấp nhận trả bằng các loại thẻ tín dụng hay ví điện tử tại TP.HCM cũng khá nhiều, tiện lợi cho khách hàng. Khoảng 50% chi tiêu thường xuyên của gia đình mình là thanh toán qua thẻ hay ví điện tử”, anh Đ.Trung (Q.10) chia sẻ.

Tôi đã dùng thẻ thanh toán vài năm rồi và đến nay gần như không dùng tiền mặt, trừ những nơi buộc phải sử dụng Chị Giang (Q.7, TP.HCM)

Thanh toán bằng thẻ, mã QR, ví điện tử... ngày càng được nhiều người sử dụng khi các ngân hàng và các công ty thanh toán liên tục đưa ra các chương trình khuyến mãi. Đơn cử, người dùng mua hàng tại Điện máy Xanh, thanh toán bằng ví ZaloPay lần đầu tiên từ nay đến hết năm 2018 sẽ được giảm ngay 50% giá trị đơn hàng (tối đa được giảm 250.000 đồng). Thanh toán mua hàng trên Tiki cho khách hàng mới của ZaloPay cũng được giảm 50%, tối đa 150.000 đồng đến hết tháng 2.2019. HDBank hoàn tiền ngay 10% (tối đa từ 500.000 đồng) cho khách hàng sử dụng thẻ tín dụng Visa khi giao dịch tối thiểu 2 triệu đồng từ nay đến 25.12. Khách sẽ được hoàn tiền lên đến 30% (đến 3 triệu đồng) khi là một trong 3 khách hàng có tổng số giao dịch ở mức cao nhất. Công ty CP thanh toán quốc gia VN (Napas) phối hợp ACB triển khai chương trình miễn phí chuyển tiền, hoàn 20% giá trị thanh toán cho khách hàng; phối hợp với Vietinbank triển khai chương trình hoàn tiền lên đến 15% giá trị giao dịch với các hóa đơn từ 1 triệu đồng trở lên. Napas phối hợp Vietcombank thực hiện chương trình mỗi 1 triệu đồng giao dịch chi tiêu qua máy POS, khách hàng sẽ nhận được 1 mã dự thưởng trúng thưởng ô tô Honda Civic hoặc tiền mặt vào tài khoản...

Trước những tiện ích trên, tốc độ phát triển thanh toán không dùng tiền mặt hiện tăng nhanh. Theo Ngân hàng Nhà nước, số lượng thẻ phát hành của các tổ chức tín dụng tính đến hết quý 3/2018 tăng 15,3 triệu so với cuối năm 2017, đạt 147,3 triệu thẻ. Trong quý 3/2018, số món giao dịch qua ATM tăng 12% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt hơn 224,3 triệu giao dịch, giao dịch qua máy POS tăng 42%, đạt hơn 55,4 triệu giao dịch. Riêng giá trị giao dịch qua ATM tăng 16%, đạt hơn 622 nghìn tỉ đồng; thanh toán qua máy POS tăng nhanh hơn, với tỷ lệ 29%, đạt 117,8 nghìn tỉ đồng.

Với tốc độ phát triển khách hàng năm 2018 gấp đôi so với năm 2017, hơn 10 triệu khách hàng sử dụng Ví MoMo, ông Nguyễn Bá Diệp, Phó chủ tịch Ví MoMo, cho biết: Với sự hoàn thiện của hệ sinh thái thanh toán không dùng tiền mặt, khách hàng đã được phục vụ hầu hết các nhu cầu liên quan đến thanh toán trực tuyến từ dịch vụ tiện ích cơ bản (điện, nước, viễn thông), đi lại (taxi, máy bay, xe buýt), tài chính và bảo hiểm, thương mại điện tử... và gần nhất là thanh toán offline tại các siêu thị, cửa hàng ăn uống, điểm mua sắm. Không chỉ người sử dụng có lợi mà theo ông Nguyễn Bá Diệp: “Các doanh nghiệp bán hàng đã nhận thấy hiệu quả của việc tiết giảm chi phí khi thanh toán không dùng tiền mặt và nhiệt tình tham gia xu hướng này. Năm 2019 sẽ chứng kiến sự bứt phá của thanh toán không dùng tiền mặt ở VN”.

Ngoài phát hành thẻ, hiện nay có 78 ngân hàng triển khai thanh toán qua internet, 41 ngân hàng triển khai dịch vụ thanh toán điện tử di động. Tốc độ tăng trưởng giá trị giao dịch hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng và hệ thống chuyển mạch đều đạt trên 30% thanh toán không dùng tiền mặt; thanh toán qua internet tăng trưởng 81% và mobile tăng gần 70%. Tính đến đầu tháng 11, Ngân hàng Nhà nước đã cấp 26 giấy phép cho các công ty hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán như Napas, MoMo, Airpay, Payoo, VNPT Pay, Mobi Vi, Bảo Kim, Vimo, Moca, Ngân lượng, Viettel Pay, ZaloPay...