USD “chợ đen” vượt trần
Sau một thời gian tỷ giá USD cả trong và ngoài ngân hàng (NH) đứng ở mức dưới trần (19.100 đồng/USD) thì những ngày qua, tỷ giá lại có dấu hiệu tăng trở lại. Giá USD ngoài thị trường tự do luôn được niêm yết cao hơn giá USD chính thức.
Ngày 22.7, mặc dù được điều chỉnh giảm 10 đồng so với hôm trước, nhưng tỷ giá vẫn đứng ở mức khá cao 19.190 đồng/USD. Đặc biệt, trong tuần có thời điểm giá USD tự do vượt qua mức 19.200 đồng, trong khi đó tỷ giá ngân hàng niêm yết ở mức 19.090 đồng/USD mua vào và 19.095 đồng/USD bán ra.
Tỷ giá ngoài thị trường tự do đang nới dần khoảng cách với thị trường chính thức, và nhấp nhổm tăng. Theo TS Vũ Đình Ánh, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính), 2 thị trường này luôn có mối liên thông chặt chẽ với nhau. Nên việc các NH đẩy giá mua USD sát với giá bán ra và sát mức trần là tín hiệu khiến thị trường tự do phản ứng. Mặc dù các NH niêm yết giá như vậy, nhưng ông Ánh nghi ngờ có thể giao dịch rất hạn chế, nguồn cung của NH không đáp ứng được và do vậy cầu USD dội lên thị trường tự do.
Ông Trương Văn Phước - Tổng giám đốc Eximbank, một ngân hàng luôn có nguồn cung USD khá dồi dào, cho biết các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu hiện cũng thận trọng hơn với đồng USD. “Doanh nghiệp xuất khẩu vay ngoại tệ, mấy tuần trước sẵn sàng bán lại cho NH, nhưng nay cũng hơi dè dặt”, ông nói. Còn đối với các doanh nghiệp nhập khẩu, trước đây tỷ giá ổn định vay ngoại tệ để thanh toán các hợp đồng, giờ thấy tỷ giá có biến động nên cũng lo lắng và chuyển qua vay VNĐ rồi mua ngoại tệ thanh toán khiến cung USD tăng lên.
Ở góc độ khác, ông Nguyễn Mạnh - Giám đốc Ban Nguồn vốn và kinh doanh, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), không loại trừ khả năng giá USD tăng có sự tác động của hoạt động nhập lậu vàng. Ông Mạnh phân tích: mấy ngày gần đây, giá vàng trong nước cao hơn thế giới nên rất có thể các doanh nghiệp “vét” USD trên thị trường tự do để nhập lậu vàng, tạo nguồn cầu lớn đẩy tỷ giá vọt lên.
Sẽ khó biến động lớn
Những nguyên nhân trên, cùng áp lực nhập siêu những tháng cuối năm khiến nhiều người lo ngại tới việc cân đối cung - cầu ngoại tệ, và tỷ giá sẽ biến động khó lường. Tuy nhiên, theo ông Lê Đức Thúy - Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, thực chất tỷ giá không phải đang tăng mà đang trở lại với giá trị vốn có của nó. Hai tháng trước, các doanh nghiệp cần nội tệ nhưng vẫn đi vay ngoại tệ (do lãi suất ngoại tệ thấp hơn nhiều so với đồng nội tệ), và bán lại tạo ra sự tăng cung giả tạo, khiến tỷ giá trong và ngoài NH luôn thấp hơn mức trần. Nhưng hiện tại, cơ hội đó đã hết khi các NH không còn ngoại tệ dồi dào để cho vay và bản thân các DN sợ rủi ro khi đáo hạn phải trả nợ bằng đồng USD.
Với kinh nghiệm nhiều năm điều hành thị trường ngoại hối, ông Thúy cho biết tín hiệu rõ nhất khi tỷ giá bất ổn là tỷ giá ngoài thị trường “chợ đen” cao hơn trên 200 đồng so với tỷ giá ngân hàng và kéo dài. Đồng thời trên thị trường chính thức, NH mua vào và bán ra cũng một mức giá kịch trần. Hiện tại, tỷ giá tự do cao hơn tỷ giá NH khoảng 100 - 200 đồng là hiện tượng bình thường của thị trường ngoại hối. Nhìn vào biến động của tỷ giá thời gian tới, ông Thúy dự báo sắp tới và trong cả năm 2010, biến động tỷ giá là không lớn.
Trong khi đó, chuyên gia Trương Văn Phước, nhận định có thể cung - cầu ngoại tệ ở các NH nơi thừa, nơi thiếu. Nhưng tổng thể cân đối cung - cầu ngoại tệ cho nền kinh tế cũng không có vấn đề gì. Cán cân thanh toán được đảm bảo (thặng dư 3,4 tỉ USD tính tới thời điểm hiện tại) và lạm phát có thể khống chế ở mức hợp lý thì không có lý do gì VNĐ mất giá trong thời gian tới. “Trên thị trường tự do, sự nhạy cảm quá mức của các thành phần tham gia thị trường khiến tỷ giá tăng lên, nhưng trong một vài tuần tới, có khả năng tỷ giá thị trường tự do sẽ dịu xuống”, ông nói.
Anh Vũ
Bình luận (0)