Gác cổng, đầu bếp công ty bỗng thành triệu phú nhờ được chia cổ phiếu

Thu Thảo
Thu Thảo
07/06/2018 19:42 GMT+7

Tại hầu hết doanh nghiệp lớn, triệu phú thường là CEO hoặc nhà khoa học cấp cao với bằng tiến sĩ. Song tại một công ty Trung Quốc, triệu phú đô la, tỉ phú nhân dân tệ là hàng trăm nhân viên hết sức bình thường.

Theo Bloomberg, tại Sunny Optical Technology Group của Trung Quốc, hãng có cổ phiếu tăng mạnh hơn bất kỳ cổ phiếu nào khác trong bộ chỉ số MSCI toàn cầu thập niên qua, những nhân viên giàu nhất nhiều khả năng là công nhân nhà máy, người gác cổng hoặc đầu bếp căn tin. 
Nhân viên bình thường giàu lên là vì hãng sản xuất kính Trung Quốc từng có quyết định bất thường là chia cổ phần cho nhân viên công tác từ sớm ở đây, bất kể vị trí trong doanh nghiệp. Điều đó khiến hàng trăm “nhân viên quèn” đến hôm nay đã thành triệu phú. Cổ phiếu Sunny Optical tăng hơn 9.500% từ tháng 6.2008, vượt cả mức tăng 7.500% của hãng Mỹ Netflix.
Sunny Optical cách đây ba thập niên chập chững ra đời, do một cựu nhân viên nhà máy thiết bị với tấm bằng trung học thành lập bằng số tiền vay mượn chưa đến 10.000 USD. Sunny Optical ngày nay là doanh nghiệp 22 tỉ USD khổng lồ, cung cấp ống kính cho các hãng như Samsung và Xiaomi. Nhu cầu máy ảnh cho smartphone, ô tô và máy bay không người lái tăng cao giúp lợi nhuận doanh nghiệp đi lên liên tục trong cả thập niên qua. Nhờ thế, cổ phiếu hãng cũng “bay cao”.
“Có lẽ Sunny Optical là ví dụ nổi bật nhất về sự giàu có mà hãng tạo ra cho người lao động”, Giáo sư Louis Putterman tại Đại học Brown, người chuyên nghiên cứu kinh tế Trung Quốc, cho biết.
Cổ phiếu Sunny Optical Technology Group tăng 9.560%, vượt mặt cổ phiếu nhiều hãng lớn khác thuộc MSCI Thị trường mới nổi, trong thập niên qua Ảnh: Bloomberg
Cách thưởng cổ phiếu cho nhân viên của Sunny Optical có thể không điển hình, nhưng sự tăng trưởng của hãng là ví dụ điển hình cho loại câu chuyện thành công mà giới hoạch định chính sách Đại lục cố gắng nuôi dưỡng, khi họ cố thúc đẩy nền kinh tế tiến đến mô hình tăng trưởng bền vững hơn. Công ty cũng thể hiện sự thay đổi diện mạo của của cải ở Trung Quốc, nơi ngành công nghiệp công nghệ ngày càng “cho ra lò” nhiều triệu phú. Ngân hàng Credit Suisse ước tính số triệu phú công nghệ Trung Quốc đạt 2 triệu người năm ngoái.
Các nhân viên rủng rỉnh triệu đô của Sunny Optical có ngày hôm nay là nhờ sự hào phóng của ông Wang Wenjian, người thành lập doanh nghiệp ở Dư Diêu, một thành phố nhỏ bên bờ biển phía đông Trung Quốc vào năm 1984. Khi Sunny Optical tái cấu trúc từ một doanh nghiệp làng xã thành công ty cổ phần vào thập niên 1990, ông Wang thực hiện bước đi hiếm hoi đó là chia cổ phần công ty không chỉ cho dàn quản lý hàng đầu. Ông đưa cổ phần vào một quỹ tín thác giờ đây có khoảng 400 người sở hữu, nắm giữ 35% cổ phần công ty đang được niêm yết ở Hồng Kông.
“Khi đồng tiền tập trung về một mối, người ta sẽ xa nhau nhưng khi đồng tiền được phân tán, người ta sẽ xích lại gần nhau”, ông Wang viết trong một quyển sách về lịch sử hãng Sunny Optical được xuất bản năm ngoái. Công ty xác nhận rằng họ vẫn còn khoảng 400 người trong quỹ tín thác nhân viên, song từ chối để ông Wang trực tiếp trả lời phỏng vấn.
Ông Wang để lại 6,8% cổ phần doanh nghiệp cho bản thân vào năm 1994. Tiếp đến, ông cho phép những nhân viên kiểm tra chất lượng, đầu bếp và người quét dọn đăng ký mua cổ phiếu với chi phí không đáng kể dựa trên chức vụ và số năm làm việc. Sunny Optical không chính thức công bố số lượng cổ phiếu mà mỗi nhân viên sở hữu, và hiện không rõ tất cả nhân viên này có còn làm việc ở đây hay không, song dữ liệu hồ sơ pháp lý do Bloomberg thu thập được cũng thể hiện phần nào thông tin về tài sản bất ngờ mà nhân viên bình thường bỗng chốc được hưởng.
Ký túc xá của nhân viên Sunny Optical Technology Group Ảnh: Bloomberg
Cụ thể, nhân viên chỉ cần nắm 0,013% trong quỹ tín thác nhân viên để trở thành triệu phú mới nổi. Nếu loại trừ quyền sở hữu của bốn giám đốc là 16%, số tiền còn lại chia đều cho nhân viên bình thường sẽ cho ra mức trung bình mà mỗi nhân viên hưởng là 17 triệu USD. Ông Wang năm nay 70 tuổi, từ nhiệm ghế chủ tịch Sunny Optical từ năm 2012, vẫn nắm 3,7% cổ phần trong quỹ tín thác. Lượng cổ phần trên trị giá hơn 800 triệu USD, theo chỉ số Bloomberg Billionaires.
Sunny Optical chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng tại Hồng Kông vào năm 2007, hiện có hơn 28.000 nhân viên toàn thời gian làm việc tại bốn khu vực sản xuất ở Trung Quốc và các văn phòng ở Bắc Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore và Đài Loan. Cổ phiếu hãng liên tiếp tăng trong năm 2018, đi lên 66%, thể hiện tốt nhất trong dàn cổ phiếu thuộc chỉ số chuẩn Hang Seng của Hồng Kông tính đến giữa tuần này.
Lợi nhuận công ty tăng hơn gấp sáu lần trong 5 năm kết thúc vào năm 2017 trong bối cảnh người dùng smartphone ngày càng “nghiện” chụp ảnh tự sướng (selfie), khiến nhu cầu điện thoại thông minh với máy ảnh có độ phân giải cao tăng mạnh. Công ty cũng hưởng lợi từ xu hướng lắp camera trên ô tô để hỗ trợ tính năng an toàn, cũng như việc sử dụng thấu kính trong máy bay không người lái.
Hiện có nhiều rủi ro mà cổ phiếu Sunny Optical phải đối mặt, chẳng hạn như định giá cao gần gấp bốn lần so với chỉ số Hang Seng. Dù vậy, cổ phiếu có đi lên hay đi xuống vào ngày mai thì hôm nay nhiều nhân viên lâu năm của Sunny Optical đều đã là triệu phú đô la, tỉ phú nhân dân tệ. Họ đang khá hơn hẳn nhiều người lao động khác ở Dư Diêu, nơi thu nhập bình quân đạt khoảng 46.125 nhân dân tệ năm 2017.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.