'Chơi hụi' xuyên quốc gia

Việc đăng ký tài khoản của hệ thống Bitkingdom để tham gia đường dây trên khá đơn giản. Người muốn tham gia chỉ cần truy cập vào website của Bitkingdom, rồi vào mục đăng ký điền thông tin theo mẫu trên website như họ và tên, email, CMND/hộ chiếu, nhập mã số của người giới thiệu vào hệ thống Bitkingdom (nếu không có thông tin người giới thiệu sẽ không thể đăng ký tham gia vào hệ thống này)... Sau đó, hệ thống sẽ tạo tài khoản cho người đăng ký.

Bitkingdom minh họa cách chia lợi nhuận

Nghĩa, thành viên tham gia hệ thống Bitkingdom sống tại Khánh Hòa, cho biết muốn tham gia vào hệ thống này chỉ cần mua Bitcoin bỏ vào tài khoản là xong. “Nếu chị chưa có Bitcoin thì em bán cho chị, chị chuyển tiền trước và sau đó em chuyển số Bitcoin vào tài khoản của chị. Trong trường hợp nhiều người muốn tham gia, em sẽ vào Sài Gòn gặp mặt để hướng dẫn chi tiết”, Nghĩa thúc giục và cho biết lãi suất tham gia Bitkingdom được tính là 1%/ngày, 30 ngày sau sẽ nhận được 30%.

Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu: Với châm ngôn “hỗ trợ thoát nghèo”, mô hình này nhắm đến những người nghèo, có thu nhập thấp, hoặc những sinh viên mới ra trường, thanh niên chưa kiếm được việc... có được một số tiền tích cóp nhỏ. Khi số tiền này tham gia và bị mất, người chơi sẽ có tâm lý gỡ gạc và bằng mọi cách kiếm tiền để tham gia lại.

Theo giải thích của Minh, một thành viên Bitkingdom (vừa lên cấp do mời được 30 thành viên tham gia tại Đắk Lắk), những người cùng chơi sẽ hỗ trợ nhau bằng cách luân chuyển tiền của mình sang người khác. Sau 30 ngày, những người được nhận hỗ trợ này sẽ chuyển tiền lại cho chủ tài khoản cộng thêm phần lãi 30%/tháng. Khi tham gia, thành viên mới sẽ được xếp hàng ở phòng chờ cho (PH). Sau đó hệ thống sẽ chuyển một danh sách thành viên khác cần nhận hỗ trợ và chủ tài khoản thực hiện chuyển số Bitcoin của mình cho những người trong danh sách này. Sau khi hoàn tất việc chuyển số Bitcoin, tài khoản này sẽ được xếp hàng ở phòng nhận (GH). Sau 1 tháng, họ sẽ nhận được lãi 30% trên tổng giá trị hỗ trợ. Ví dụ ở thời điểm hiện tại, giá Bitcoin là 13 triệu đồng thì số tiền nhận cuối tháng khoảng 16,45 triệu đồng (tiền lãi 3,9 triệu, tương đương 30% nhưng mất 10 USD phí rút). “Cũng giống như chơi hụi của VN, mình cho đi trước rồi nhận lại sau nhưng ở đây chơi với hệ thống quốc tế”, Nghĩa so sánh. Liên tục trong tuần qua, Nghĩa điện thoại hối thúc tôi sớm tham gia vào hệ thống này. “Nếu chị chưa an tâm thì tham gia 1 Bitcoin, chỉ có 13 - 14 triệu đồng thôi, mất cũng không đáng bao nhiêu”, Nghĩa cố thuyết phục.

Đặc biệt, để thu hút người tham gia, hệ thống có chương trình chia hoa hồng cho những người mời gọi nhiều thành viên theo mô hình nhị phân áp dụng trong hệ thống đa cấp. Cụ thể, hoa hồng trực tiếp của sân Bitkingdom là 10% trên tổng số Bitcoin F1 cho đi. Khi mời gọi nhiều người tham gia sau đó, phần hoa hồng sẽ được nhận từ 3% khi có 30 người tham gia, 5% khi có 50 người tham gia, 7% khi có 70 người tham gia, 10% khi mời được 100 người tham gia...

Bitkingdom chỉ là một trong hàng chục sàn cho - nhận như BTC panda, 36h, Globalbitco... đều sử dụng Bitcoin và đang thu hút nhiều người tham gia, đặc biệt là giới trẻ ở TP.HCM, Hà Nội, Khánh Hòa, Bình Định, Đắk Lắk... Ước tính, có khoảng 30 sàn kiểu này được hình thành từ đầu năm đến nay nhưng nhiều sàn chỉ tồn tại được vài tuần đến vài tháng là sụp. Đơn cử như sân M5 với lượng thành viên đông đảo. Nhưng chỉ sau 6 tháng, khi số lượng người rút tiền nhiều hơn số lượng người cho nên các lệnh rút tiền bị treo. Rất nhiều người đã mất tiền, người ít thì vài triệu, nhiều người mất từ 20 - 50 triệu đồng, thậm chí một số người mất tới 500 triệu đồng.

Theo một chuyên gia, ngay cả khi sàn không sập thì rủi ro biến động giá Bitcoin cũng khiến cho không ít người “lõm túi” bất chấp mức lãi suất 30%. Ví dụ, ngày 30.7, giá Bitcoin được các thành viên mua bán ở mức 14,9 triệu đồng/Bitcoin nhưng đến chiều 3.8, giá chỉ còn 12,9 triệu đồng/Bitcoin, tương đương gần 23%.

Trước sự hoang mang của các thành viên, Minh trấn an: “Sàn giao dịch Bitcoin tại Hồng Kông là Bitfinex vừa bị hacker đánh cắp một lượng Bitcoin lớn trị giá khoảng 100 triệu USD. Thông tin này đã làm cho giá Bitcoin giảm mạnh từ 655 USD/Bitcoin xuống còn 534 USD/Bitcoin chỉ trong 2 ngày, nhưng giá sẽ nhanh chóng hồi phục thôi”. Nhưng thực tế, lịch sử giá biến động của đồng tiền ảo Bitcoin này khá mạnh. Nếu ngày 16.6, giá Bitcoin đạt 765,6 USD/Bitcoin thì sau 6 ngày giá giảm còn 602 USD/Bitcoin và đến ngày 3.8 giá còn 543 USD/Bitcoin, tương đương mức giảm 40%. “Chưa nói đến yếu tố sập sàn như cơm bữa, nếu tính theo một chu kỳ của sân chơi cho - nhận 20 ngày với lãi 20% cũng không đủ bù đắp mức mất giá đến 40% của đồng Bitcoin”, chuyên gia trên khẳng định.

Mô hình đa cấp tự “ăn thịt” lẫn nhau này đến một thời điểm dòng tiền mới không vào sẽ dẫn đến sụp đổ. Những người vào sau sẽ mất toàn bộ số tiền bỏ ra Chuyên gia tài chính Huỳnh Trung Minh

Chuyên gia tài chính Lâm Minh Chánh nhận xét mô hình sân chơi cho - nhận hoạt động trên nền tảng vay mượn lẫn nhau là một mô hình “ăn theo” ngành Fintech (ngành công nghệ ứng dụng cho lĩnh vực tài chính). Tuy vậy, mô hình này có quá nhiều rủi ro. Thứ nhất, hệ thống không cho phép người tham gia truy cập thông tin của người khác nên người cho vay hoàn toàn không có thông tin nào của người được vay. Điều này có thể dẫn đến mất vốn của người tham gia. Rủi ro thứ hai là mức lãi suất 1%/ngày là quá cao. Người được vay sẽ đầu tư vào đâu để có thể sinh ra mức lợi nhuận 1%/ngày mà trả cho người cho vay. Rủi ro thứ ba là khi sử dụng giao dịch bằng đồng Bitcoin, những người tham gia vào những sân chơi cho - nhận đã vô hình trung tham gia đầu tư vào Bitcoin. Bitcoin tăng thì họ hưởng lợi, giảm thì họ thua lỗ. Mặc dù Bitcoin khá phổ biến, nhưng vẫn luôn có những rủi ro, chẳng hạn như sập sàn.

Rủi ro thứ tư là về pháp lý. Hệ thống cho - nhận này cũng chưa được đăng ký với nhà nước, và tiền ảo Bitcoin chưa được VN thừa nhận. Do đó khi có tranh chấp sẽ không được nhà nước giải quyết. “Mô hình này lợi nhuận cao nhưng rủi ro cực lớn”, ông Chánh kết luận.

Hoạt động cho - nhận trên Bitkingdom với lãi suất 1%/ngày

Chuyên gia tài chính Huỳnh Trung Minh nhận xét những người chơi hụi biết nhau mà nhiều khi còn bể hụi, huống hồ những người tham gia vào sân chơi cho - nhận không biết nhau và chơi xuyên biên giới, không biết ai tổ chức, kiểm soát... Đặc biệt, tiền chạy vòng vòng từ người này qua người kia mà không được đưa vào sản xuất kinh doanh mà bảo sinh lời 1%/ngày, 365%/năm là điều không thể tin. Mô hình này thực ra là dòng tiền sau trả cho người trước nhưng đòi hỏi dòng tiền sau phải lớn hơn dòng tiền trước để có thể chi trả lãi 1%/ngày, chi trả hoa hồng cho những người giới thiệu người khác tham gia. “Mô hình đa cấp tự “ăn thịt” lẫn nhau này đến một thời điểm dòng tiền mới không vào sẽ dẫn đến sụp đổ. Những người vào sau sẽ mất toàn bộ số tiền bỏ ra”, ông Minh nói thẳng.