Ung thư cổ tử cung: bệnh tử vong hàng đầu ở phụ nữ

Chị L. không phải người phụ nữ hiếm hoi rơi vào trường hợp phát hiện UTCTC ở giai đoạn trễ, khiến nguy cơ tử vong tăng cao. Tại Việt Nam, mỗi ngày có 7 phụ nữ tử vong vì căn bệnh này. Đây cũng chính là mối đe dọa hàng đầu cho tất cả phụ nữ trên thế giới, bởi cứ 2 phút, lại có 1 người tử vong vì UTCTC. ¹

Gần 100% ca UTCTC trên thế giới xảy ra là do lây nhiễm các týp vi rút HPV gây ung thư. Có khoảng 15 týp HPV gây UTCTC. HPV 16, 18, 31, 33 và 45 là 5 týp HPV phổ biến nhất gây UTCTC trên toàn cầu, chiếm đến 80% số ca ung thư. Trong đó, hai týp 16 và 18 chiếm đến 70% trường hợp. ²

HPV rất dễ lây qua đường tình dục, nên phụ nữ khi có quan hệ tình dục hoặc chỉ cần tiếp xúc ngoài da ở bộ phận sinh dục đều có nguy cơ nhiễm HPV. Theo thống kê, 8/10 phụ nữ bị nhiễm HPV ít nhất 1 lần trong đời ³. Đáng ngại hơn, nguy cơ này xảy ra ở phụ nữ mọi lứa tuổi, có thể bắt đầu từ lần quan hệ tình dục đầu tiên và kéo dài suốt đời.

Theo thống kê, 8/10 phụ nữ bị nhiễm HPV ít nhất 1 lần trong đời.3

Việc tự nhận biết UTCTC không dễ dàng do bệnh diễn tiến âm thầm có khi đến nhiều năm. Sau giai đoạn đầu, hầu như không có triệu chứng, người bệnh sẽ có nhiều dấu hiệu nhận biết hơn như ra huyết trắng có mùi hôi, có lẫn máu, chảy máu âm đạo sau giao hợp hoặc sau khi làm việc nặng dù không đang ở chu kì kinh nguyệt. Hoặc nặng hơn, bệnh nhân có thể chảy dịch có lẫn máu ở âm đạo, kèm theo đau vùng bụng, lưng, vùng chậu và chân lúc bệnh đã vào giai đoạn muộn.

Gọi UTCTC là căn bệnh quái ác vì người mắc bệnh có thể mất đi quyền làm mẹ. Đối với người phụ nữ, sự đau đớn về thể xác hẳn không thể bằng gánh nặng tâm lý này. UTCTC không đơn giản chỉ ảnh hưởng đến cổ tử cung mà có thể di căn xa đến gan, phổi, xương… Do thường được phát hiện ở giai đoạn muộn hoặc quá muộn, việc điều trị bằng phẫu thuật đối với phụ nữ nhiễm UTCTC đã trở nên chậm trễ. Khi đó, người bệnh buộc phải xạ trị, hóa trị. Dù vậy vẫn không kéo dài cuộc sống cho bệnh nhân thêm được bao lâu.

Đừng để UTCTC tước đoạt quyền làm mẹ, làm vợ thiêng liêng

Việc phòng ngừa căn bệnh toàn cầu như UTCTC có thể thực hiện được bằng các biện pháp y khoa. Mọi phụ nữ đều có thể tiếp cận được với biện pháp dự phòng chủ động nhất bằng cách tiêm ngừa phòng bệnh. Bên cạnh đó, việc phòng ngừa sẽ đạt kết quả cao khi kết hợp cả phương pháp tiêm vắc xin và tầm soát bằng phương pháp phết tế bào cổ tử cung định kỳ.

Tại Việt Nam hiện đã có vắc xin phòng ngừa HPV - thủ phạm chính gây UTCTC cho phụ nữ tuổi từ 9, 10 đến 25, 26 tuổi, kể cả chưa lập gia đình hoặc đã có quan hệ tình dục. Với phụ nữ đã quan hệ tình dục, nên khám tầm soát UTCTC định kỳ để phát hiện kịp thời và có giải pháp điều trị ở giai đoạn sớm của bệnh.

Vắc xin phòng ngừa UTCTC hiệu quả là vắc xin tập trung phòng nhiều týp HPV gây UTCTC. Việc chủng ngừa nên được tiến hành sớm để đạt hiệu quả phòng ngừa tốt nhất. Các chị em phụ nữ có thể đến chủng ngừa tại các bệnh viện sản phụ khoa, trung tâm y tế dự phòng…

1.WHO/ICO HPV Information Centre 2014

2.Muñoz N, et al. N Engl J Med 2003; 348:518–527;

3. Schwarz Gynecology Onco 2008 S1-S10