Những quan niệm sai lầm về chất béo

Hiểu đúng về vai trò của chất béo

Do chưa hiểu đúng về vai trò của chất béo đối với cơ thể, cũng như e ngại nguy cơ mắc bệnh về tim mạch, mỡ máu, thừa cân béo phì… nhiều người đã loại bỏ chất béo ra khỏi khẩu phần ăn hằng ngày. Tuy nhiên, theo các chuyên gia dinh dưỡng, đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm bởi chất béo là 1 trong 4 nhóm dinh dưỡng thiết yếu đối với cơ thể. Các chuyên gia cũng đã làm rõ vai trò của nhóm chất béo để giúp người tiêu dùng nhận thức đầy đủ hơn về tầm quan trọng của chất béo, từ đó có cách sử dụng và tiêu thụ chất béo hợp lý.

Theo đó, chất béo là nguồn cung cấp và dự trữ năng lượng quan trọng cho cơ thể, đồng thời chất béo cũng là một trong những nguyên liệu cấu tạo nên màng tế bào, tham gia vào các quá trình sinh hóa, tạo hormone trong cơ thể và thúc đẩy việc hấp thu các vitamin quan trọng như A, D, E, K…

PGS-TS Lê Bạch Mai - Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia nhấn mạnh: “Trong chế độ dinh dưỡng của chúng ta, không thể thiếu chất béo. Chất béo đóng vai trò rất quan trọng cho các hoạt động của cơ thể, đặc biệt là các loại chất béo không no có lợi cho sức khỏe như omega 3, omega 6 và omega 9, có nhiều trong các loại dầu thực vật…”.

Để đảm bảo cân bằng dinh dưỡng, các chuyên gia khuyến cáo người tiêu dùng nên cân đối việc sử dụng chất béo từ thực vật và động vật. Tuy nhiên, nên ưu tiên các loại chất béo lành mạnh như omega 3, 6, 9, có nhiều trong các loại dầu thực vật như dầu đậu nành, dầu hạt cải, dầu hướng dương hoặc dầu gạo.

Nói riêng về dầu gạo, PGS-TS Lê Bạch Mai cho biết thêm: “Dầu gạo được đánh giá là một trong những loại dầu ăn rất tốt cho sức khỏe, giàu dưỡng chất, đặc biệt là Gamma oryzanol giúp giảm cholesterol xấu (LDL), bảo vệ sức khỏe tim mạch. Gamma oryzanol còn là một chất chống ô xy hóa cực mạnh, giúp chống lại gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa. Khả năng chống ô xy hóa này ở Gamma oryzanol được chứng minh mạnh gấp 4 lần vitamin E”.

Ngoài ra, PGS-TS Lê Bạch Mai cũng đánh giá cao dầu gạo ở điểm dầu gạo có tỷ lệ cân bằng lý tưởng giữa các chất béo thiết yếu, gần nhất với khuyến cáo về thành phần chất béo ưu việt của Tổ chức Y tế thế giới và Hội Tim mạch Mỹ (bão hòa: 30%, không bão hòa đơn: 38%, không bão hòa đa: 31%).

Với những ưu điểm nêu trên, dầu gạo đang được sử dụng phổ biến tại các nước phát triển như Mỹ, Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc...

Khi nhiệt độ xuống thấp, nhất là vào mùa lạnh, chúng ta có thể thấy nhiều loại dầu ăn bị đóng đông. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, đây là đặc tính vật lý tự nhiên của các loại dầu ăn, không phải do dầu ăn kém chất lượng. Mỗi loại dầu ăn có một “điểm đông” hay “điểm nóng chảy” khác nhau. Có những loại dầu ăn đông ở nhiệt độ phòng như dầu dừa, dầu cọ... và cũng có những loại dầu ăn đông ở nhiệt độ thấp hơn như dầu đậu nành, dầu hạt cải, dầu hướng dương, dầu gạo... Để xử lý tình huống này, khi dầu bị đông, người nội trợ chỉ cần ngâm chai dầu vào nước ấm, dầu sẽ từ từ hóa lỏng trở lại để sử dụng bình thường.

Ngoài ra, khi chọn mua dầu, người tiêu dùng thường dựa trên màu sắc để đánh giá và lựa chọn. Đây là một tiêu chí cảm tính và hoàn toàn không có cơ sở khoa học. Bởi màu dầu sáng hay sẫm là do đặc tính tự nhiên của từng loại nguyên liệu. Ví dụ: màu dầu đậu nành thường có màu vàng nhạt, dầu gạo có màu vàng sẫm... Trong khi đó, uy tín thương hiệu, nguồn gốc và xuất xứ của sản phẩm mới là yếu tố cần được lưu tâm.

Ngoài ra, trong chế biến, với bất kỳ loại dầu ăn nào cũng không nên để ở nhiệt độ quá cao, trên 180oC, để đảm bảo món ăn không bị cháy và giảm giá trị dinh dưỡng. Đặc biệt, không dùng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần và tuyệt đối không được trộn lẫn dầu đã dùng với dầu chưa dùng.