5 căn bệnh chết chóc do khí hậu ấm lên

14/08/2016 09:49 GMT+7

Tình trạng ấm lên toàn cầu đang làm lộ diện mầm bệnh “zombie” từ lâu bị khóa chặt trong băng tần lưỡng cực, trong khi các bệnh dịch lan rộng khỏi giới hạn địa lý truyền thống.

Bệnh than khôi phục. Vào cuối tháng 7.2016, một trận dịch bệnh than đã tấn công những bầy tuần lộc ở Siberia, tiêu diệt hơn 2.000 cá thể. Một số ít người cũng ngã bệnh. Theo giới chức địa phương, hung thủ là... một xác tuần lộc từ 75 năm trước, vốn bị phong kín trong lớp băng tầng vĩnh cửu cho đến khi nhiệt độ mùa hè tăng đến mức làm tan băng và lộ ra nguồn gây bệnh. Giới nghiên cứu từ lâu đã cảnh báo về viễn cảnh những bãi chôn xác gia súc và tuần lộc nhiễm bệnh than ở Siberia có thể đe dọa loài người một khi khí hậu ấm lên.
Zika chuyển mình. Zika, loại vi rút thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, hoặc chỉ khiến sốt nhẹ và nổi ban ở người lớn, có thể hủy hoại cả gia đình trong trường hợp thai phụ nhiễm bệnh. Sinh vật truyền vi rút là muỗi Aedes aegypti, cùng loại mang theo mầm bệnh sốt xuất huyết và sốt chikungunya. Tình trạng ấm lên toàn cầu đã giúp loài muỗi nguy hiểm mở rộng ranh giới sang những khu vực trước đây vẫn được xem là an toàn như nội địa Úc, miền nam Iran, bán đảo Ả Rập và nhiều vùng Bắc Mỹ, theo báo cáo trên chuyên san Geospatial Health.
Bệnh “xác sống”. Bệnh than không phải là kẻ nguy hiểm duy nhất đang chờ thời ở Siberia. Vào năm 2015, các nhà nghiên cứu tuyên bố một vi rút khổng lồ được tìm thấy trong băng tầng vĩnh cửu Siberia vẫn sẵn sàng phát tán bệnh tật sau 30.000 năm ngủ yên. Dù chủng vi rút này chỉ nhiễm cho loài a míp, nhưng sự tồn tại của nó làm dấy lên quan ngại rằng các mầm bệnh nguy hiểm hơn như đậu mùa, hoặc vi rút chưa từng được biết đến, có thể vẫn đang lẩn khuất ngoài kia chờ băng tan.

tin liên quan

Lập được bản đồ cấu trúc vi rút Zika
Lần đầu tiên cấu trúc của vi rút Zika đã được tiết lộ, đánh dấu một lợi thế chủ chốt trong nỗ lực phát triển những phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
Bệnh truyền qua ve lan rộng. Giống như muỗi, ve có thể sẽ tìm được nơi chốn hoành hành mới khi thời tiết ấm lên, và chúng sẽ mang theo mầm bệnh khắp nơi. Một ví dụ đang xuất hiện là babesia, do ký sinh trùng Babesia microti, gây triệu chứng giống sốt rét. Nếu trước đây babesia chỉ phát tán trong tháng ấm ở vùng đông bắc, trung tây Mỹ và một số khu vực châu Âu, giờ đây cùng với khí hậu ấm dần, nó đang lan đến phía bắc, theo chuyên san Infectious Disease Clinics of North America. Còn bệnh lyme, nhiễm khuẩn do bọ ve cắn, cũng có xu hướng bắc tiến. Báo cáo trên chuyên san Ecohealth phát hiện ve Ixodes scapularis, loại mang bệnh lyme, sẽ mở rộng diện tích sinh sống thêm 213% tại Canada vào thập niên 2080.
Dịch tả hoành hành. Bệnh tả lây lan qua nguồn nước ô nhiễm, và với viễn cảnh ấm lên toàn cầu, các đợt bùng nổ dịch bệnh sẽ gia tăng. Một báo cáo được trình bày tại hội nghị thường niên của Liên minh Địa vật lý Mỹ phát hiện nhiệt độ tăng và lụt lội do thay đổi khí hậu đồng nghĩa với nguy cơ dịch tả tăng ở những khu vực vẫn gặp vấn đề về vệ sinh nguồn nước. Lụt có thể mang nước nhiễm khuẩn đi xa hơn, và vi khuẩn tả đặc biệt thích thời tiết ấm.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.