Sau biểu tình, Kazakhstan bắt giữ cựu lãnh đạo tình báo để điều tra tội 'phản quốc'

Ông Karim Masimov gặp Phó chủ tịch Trung Quốc Vương Kỳ Sơn hồi tháng 8.2019

Reuters

Đài RT dẫn lại thông báo ngày 8.1 của Ủy ban An ninh Quốc gia Kazakhstan (KNB) cho biết ông Karim Masimov, cựu lãnh đạo KNB, đã bị bắt cùng với các nghi phạm khác trong cuộc điều tra về tội “phản quốc”.

Theo thông báo của KNB - cơ quan tình báo hàng đầu của Kazakhstan, cuộc điều tra được khởi động vào hôm 6.1. Cùng ngày, ông Masimov và những người khác bị tạm giam. Cơ quan này không cung cấp thêm thông tin chi tiết về vụ việc với lý do cuộc điều tra vẫn đang tiếp diễn.

Ông Masimov lãnh đạo KNB từ năm 2016 cho đến một ngày trước khi bị tạm giam. Ngày 5.1, ông Masimov bị Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev của Kazakhstan cách chức trong bối cảnh bạo lực bùng phát ở thành phố lớn nhất nước, Almaty. Những kẻ bạo loạn tại đây đã xông vào các tòa nhà công quyền và phóng hỏa.

Tuần qua, biểu tình đã bùng lên ở Kazakhstan do giá nhiên liệu tăng cao. Các cuộc tuần hành ngày càng bạo lực và nhanh chóng trở thành bạo loạn quy mô lớn, ảnh hưởng đến một số khu vực của nước này. Bạo lực đã khiến hàng chục người thiệt mạng, bao gồm cả dân thường và nhân viên thực thi pháp luật. Tính đến ngày 7.1, gần 4.000 người đã bị bắt giữ.

Tổng thống Tokayev ngày 7.1 tuyên bố rằng trật tự đã được khôi phục trên cả nước. Trước đó, ông Ermukhamet Ertysbayev, thân tín của cựu Tổng thống Nursultan Nazarbayev, nói rằng một số quan chức cấp cao "phản bội" quốc gia, bao gồm quan chức an ninh, đã gây ra cuộc khủng hoảng.

Ông Ertysbayev, cựu Bộ trưởng Văn hóa, gọi cuộc bạo loạn là "âm mưu đảo chính" và "một cuộc nổi dậy vũ trang". Ông Ertysbayev cũng nói tình trạng bất ổn không thể xảy ra nếu không có "sự phản bội của các quan chức hàng đầu” dù ông không nêu tên bất kỳ cá nhân nào.

Ông Masimov được nhiều người xem là đồng minh thân cận của cựu Tổng thống Nazarbayev và từng hai lần giữ chức thủ tướng dưới thời ông Nazarbayev.