'Quản' xe cũ như xe mới

Bộ Công thương vừa gửi văn bản lên Chính phủ về điều kiện nhập khẩu ô tô cũ. Theo đó, Bộ đề xuất hai phương án ràng buộc đối với doanh nghiệp (DN) nhập khẩu. Phương án thứ nhất, DN nhập khẩu ô tô cũ sẽ phải có giấy chứng nhận ủy quyền chính hãng của nhà sản xuất ở nước ngoài, chỉ định DN nhập khẩu và thay mặt nhà sản xuất triệu hồi khi xảy ra lỗi. Phương án thứ hai, là ô tô cũ nhập về VN không cần giấy chứng nhận ủy quyền chính hãng. Với quan điểm bảo vệ môi trường, lợi ích của người tiêu dùng, Bộ Công thương đề xuất chọn phương án 1. Nghĩa là sắp tới đây, DN nhập khẩu ô tô cũ phải có giấy chứng nhận ủy quyền chính hãng.

tin liên quan

Xe Indonesia, Thái Lan ồ ạt về VN

Tổng lượng ô tô nhập khẩu trong 6 tháng đầu năm là 51.000 chiếc, đạt giá trị trên 1 tỉ USD, tăng 2,9% về lượng, giảm 15% về trị giá so cùng kỳ năm trước.

Theo Bộ Công thương, so với xe mới, ô tô cũng thường tiềm ẩn nhiều rủi ro về kỹ thuật, an toàn. Thực tế nhiều trường hợp ô tô cũ nhập về mắc lỗi kỹ thuật, không đủ điều kiện lưu hành, hoặc đăng kiểm tại nước sở tại nên được xuất sang nước thứ 3, đẩy rủi ro về phía người tiêu dùng nước nhập khẩu. Nếu được Chính phủ đồng ý, đây sẽ được coi là điều kiện đính kèm Nghị định quy định điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô đang được trình Chính phủ, nhằm kiểm soát chất lượng xe đã qua sử dụng.

Giám đốc một DN nhập khẩu ô tô cho rằng quy định chặt chẽ này nhằm tránh cho VN nguy cơ thành “bãi rác” xe cũ của thế giới. “Nếu không có sự ràng buộc ngay từ đầu, thì ai cũng có thể nhập xe cũ về được, gây ảnh hưởng đến môi trường sau này”, ông nói. Quan trọng hơn, xe cũ thường có những xe hàng chục năm, lạc hậu công nghệ, lão hóa các chi tiết xe, linh kiện phụ tùng không phổ biến hoặc không còn sản xuất tương thích, nên đòi hỏi dịch vụ hậu mãi phải rõ ràng, để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. “Giả sử, người tiêu dùng mua xe đời 1980 giá rẻ 150 triệu đồng, bị hỏng hóc không có phụ tùng sẵn thay thế, chế độ bảo hành không có thì đành bỏ thí chiếc xe luôn? Việc có sự ủy quyền từ chính hãng có thể đảm bảo, kiểm soát được tiêu chuẩn chất lượng, hậu mãi, phụ tùng cho người mua xe cũ tương đương như quyền lợi người mua xe mới, tránh trường hợp mua phải “xe mông má”, gặp chuyện khóc không biết kêu ai”, ông phân tích.

Đại lý một hãng ô tô khác tại TP.HCM cũng đồng tình và cho rằng quy định cần cụ thể hơn. Ngoài điều kiện giấy ủy quyền chính hãng, giấy cam kết triệu hồi cũng rất quan trọng. “Thường trước khi bán xe, đã có giấy cam kết triệu hồi. Với lệnh triệu hồi này, không cần biết xe cũ cỡ nào, cũ đến 20 năm đi nữa, mà nếu phát hiện xe có lỗi của nhà sản xuất, xe đó vẫn được triệu hồi, thụ hưởng những quyền lợi như được thay thế phụ tùng phụ kiện để đảm bảo an toàn cho người sử dụng”, ông chỉ rõ.

Đại diện một hãng xe lý giải sở dĩ cơ quan quản lý muốn siết chặt việc nhập xe cũ bởi lâu nay có “biến tướng” xe mới thành xe cũ để lách thuế nhập khẩu. Theo quy định, xe đăng ký 6 tháng và chạy tối thiểu 10.000 km là xe cũ nên có trường hợp lái xe mới đi đạt đúng số ki lô mét tối thiểu này để qua được cửa hải quan với mức thuế suất nhập khẩu xe cũ thấp hơn. Sau khi về đến VN, xe được chỉnh lại đồng hồ ki lô mét, bán với giá xe mới, gây thất thoát tiền thuế lớn. Vì thế, cần quản việc nhập xe cũ như xe mới mới có thể hạn chế tình trạng này.

tin liên quan

Chi nhiều tỉ USD nhập xe

Không xây dựng được ngành công nghiệp ô tô, hằng năm VN phải bỏ ra vài tỉ USD nhập khẩu sản phẩm dẫn đến tình trạng chảy máu ngoại tệ, cán cân thương mại mất cân bằng.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long đặt vấn đề Quyết định 49/2011/QĐ-Ttg nêu rõ từ ngày 1.1.2017 xe máy mới sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu phải tuân thủ tiêu chuẩn khí thải Euro 4, ô tô phải đáp ứng tiêu chuẩn Euro 4 (và Euro 5 từ ngày 1.1.2022), thay vì quy chuẩn Euro 2 như trước đây. “Trong điều kiện bảo vệ môi trường, kinh tế xanh là xu hướng phát triển bền vững, thì việc quy định thực hiện quy chuẩn khí thải cao hơn là nỗ lực của cơ quan quản lý nhà nước. Những xe cũ có những xe được đăng kiểm đúng hạn, duy trì chất lượng, nhưng cũng có những xe lạc hậu, gây mất an toàn giao thông, ảnh hưởng lớn đến môi trường vì khí thải của xe vượt quá mức cho phép. Vì vậy, nhu cầu xe cũ trong nước là có, nhưng cần căn cứ vào quy chuẩn khí thải để thực thi nghiêm ngặt việc nhập xe về”, ông nói.

Thực tế, nhiều nơi trên thế giới như Hàn Quốc, Hồng Kông đã áp dụng Euro 5; Trung Quốc áp dụng Euro 4 trên toàn quốc, Euro 5 tại các thành phố lớn; Ấn Độ áp dụng Euro 3 trên toàn quốc, Euro 4 tại các thành phố lớn; Singapore, Malaysia, Thái Lan, Philippines áp dụng Euro 4… Nên theo ông Ngô Trí Long, ô tô đã qua sử dụng cũng tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường khi không đáp ứng các yêu cầu về khí thải, vì vậy cần quản lý chặt chẽ tương tự như xe nhập mới. Ông nói: “DN nhập xe mới phải tuân thủ các quy định, đảm bảo trách nhiệm đối với người tiêu dùng, thì DN nhập xe cũ cũng không loại trừ. Hơn nữa, quy định chặt chẽ giúp hạn chế được những trường hợp thông đồng với nhau nhập sản phẩm kém chất lượng”.