Philippines và Đài Loan thoả thuận tránh dùng vũ lực ở Biển Đông

Giới chức Đài Loan hôm 19.11 loan báo đã ký một thỏa thuận với Philippines về việc không dùng vũ lực ở khu vực đánh bắt cá chồng lấn giữa 2 bên, AFP cho hay. Bản thỏa thuận này được 2 bên ký kết hồi cuối tháng 10 sau 2 năm đàm phán nhưng chính thức công bố hôm 19.11.

Thỏa thuận sẽ ngăn cảnh sát biển, hải quân của lãnh thổ Đài Loan và Philippines nổ súng vào nhau. Hồi năm 2013, một tàu cá của Đài Loan vào vùng biển của Philippines, khiến cảnh sát biển Philippines bắn chết một ngư dân Đài Loan. Vụ việc làm quan hệ giữa Đài Loan và Philippines nguội lạnh.

“Thỏa thuận đề cao tinh thần và nguyên tắc cơ bản Sáng kiến Hòa bình ở Biển Đông”, cơ quan ngoại giao Đài Loan cho biết, theo AFP. Sáng kiến Hòa bình ở Biển Đông do nhà lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu đưa ra hồi đầu năm 2015, kêu gọi ứng xử hòa bình ở vùng biển tranh chấp Tuy nhiên, thỏa thuận không đề cập cụ thể vùng biển tranh chấp nào giữa 2 bên.

Đài Loan và Philippines thống nhất thiết lập một hệ thống thông báo khẩn cấp và cam kết không giam giữ tàu và thuyền viên quá 3 ngày.

Tuy nhiên, còn một vấn đề cả hai chưa thống nhất được là vùng biển nào Manila cho phép ngư dân Đài Loan đánh bắt cá trong vùng biển tranh chấp giữa 2 bên. AFP cho biết giới chức Đài Loan và Philippines sẽ gặp nhau vào đầu năm 2016 để đàm phán về vấn đề này.

Thòa thuận được xem là quy tắc ứng xử của Đài Loan và Philippines ở vùng biển tranh chấp giữa 2 bên và có thể là hình mẫu cho quy tắc ứng xử ở Biển Đông, AFP dẫn phát biểu của một nhà phân tích Đài Loan. Các nước tranh chấp ở Biển Đông gồm một số nước ở Đông Nam Á và Trung Quốc đang đàm phán bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Đàm phán kéo dài hơn chục năm nay vẫn chưa đưa ra được thống nhất chung giữa các bên, nguyên nhân phần lớn là do Trung Quốc được cho là cố tình trì hoãn COC.