‘Passing’: Dấu ấn sâu sắc về phân biệt chủng tộc ở Mỹ

19/11/2021 09:49 GMT+7

Không tình tiết giật gân, không tên tuổi ngôi sao phòng vé, Passing là những thước phim đầy chiêm nghiệm về giá trị của con người trong thời kỳ nạn phân biệt chủng tộc chi phối xã hội Mỹ những năm 1920.

Cái giá nào cho chiếc mặt nạ da trắng?

Được cải biên từ tiểu thuyết cùng tên của nữ văn sĩ Nella Larsen, Passing kể câu chuyện về hai người phụ nữ da đen Irene Redfield (Tessa Thompson) và Clare Kendry (Ruth Negga). Xuất thân từ gia đình gốc Phi nhưng hai cô gái trên đều sở hữu nước da sáng màu hơn, vừa đủ chuẩn để được “phân loại” không da đen. Từng học cùng trường và thân thiết như chị em nhưng Irene và Clare mất liên lạc khi trưởng thành.

Passing là câu chuyện đầy day dứt về bản dạng của hai người phụ nữ da đen

netflix

Họ hội ngộ vào một buổi trưa hè năm 1929 tại khách sạn sang trọng khu Manhattan (New York) vốn là “lãnh địa” chỉ dành cho người da trắng. Lúc này, Irene đang có cuộc sống hạnh phúc tại khu Halerm bên người chồng bác sĩ cùng hai con, đều da đen. Trong khi đó, Clare như một con người mới, với nước da trắng cùng mái tóc vàng óng ả. Cô đã kết hôn cùng một quý ông da trắng giàu có. Trò chuyện cùng nhau, Irene nhận ra rằng Clare đã che giấu bí mật về gốc gác bản thân với chồng mình, một kẻ trịch thượng và kỳ thị người da đen trong suốt nhiều năm chung sống.

Clare chọn cải danh, cải dạng thành người da trắng để được sống đời thượng lưu

netflix

Một người chấp nhận màu da và gốc gác của mình, người lại “cải dạng” để mưu cầu đổi đời trong thế giới da trắng thượng lưu. Họ nối lại tình bạn năm xưa theo một cách kỳ lạ, chen chân vào cuộc đời nhau và mọi chuyện thay đổi mãi mãi sau đó. Chọn để sống hai cuộc đời khác nhau nhưng một khi gặp lại, Irene và Clare đều bị lung lay bởi những giá trị mà họ theo đuổi.

Sống trong xã hội thượng lưu nhưng Clare luôn cô đơn và sợ hãi vì phải diễn kịch để che giấu bí mật xuất thân. Gặp lại Irene, Clare vui say khi được trở về với cộng đồng của mình, được ngửi mùi thức ăn bình dân, được tham gia những buổi dạ vũ thâu đêm suốt sáng, đắm mình vào điệu Swing và Jazz tại Halerm. Trong khi đó, Irene lại dần cảm thấy ghen tị với người bạn thời niên thiếu của mình.

Ruth Negga và Tessa Thompson trong vai Clare và Irene

netflix

Chấp nhận gốc gác, cộng đồng của mình nhưng Irene vẫn ước vọng về cuộc sống của người da trắng

netflix

Bởi ở Clare luôn toát lên một vẻ sang trọng, quyến rũ như một nàng công chúa. Cô hoạt bát, phóng khoáng và thu hút tất cả mọi người xung quanh với sự hiện diện của mình. Đến mức chồng của Irene và các con của cô cũng thích giao du cùng Clare. Trong khi Irene chán ngán với cuộc sống nội trợ chỉ quẩn quanh trong ngôi nhà, Clare lại được tự do bay nhảy bởi chồng lúc nào cũng đi công tác, con gái thì du học Thụy Sĩ.

Hai người phụ nữ nhìn thấy ở nhau những gì con người họ còn thiết sót. Irene và Clare quý mến nhau nhưng vẫn tồn tại sự đối chọi âm ỉ. Dẫu vậy, cả hai đều hoang mang và bất ổn về bản dạng của chính mình. Là người chấp nhận ở lại với gốc gác nhưng trong Irene vẫn tồn tại những ước muốn thầm kín về một vị thế xã hội cao hơn. Cô giao du và duy trì quan hệ với những người da trắng thượng lưu, dày công tổ chức những buổi vũ hội để thu hút họ đến với Halerm. Cô từ chối khi chồng đề nghị chuyển đến một quốc gia nơi có nhiều người “như chúng ta”. Irene kiên quyết bảo vệ sự ngây ngô cho các con khi chồng mình muốn kể cho chúng nghe những câu chuyện người da đen đang bị đối xử tàn nhẫn ra sao tại New York. Một nỗi mặc cảm âm ỉ vẫn tồn tại sâu trong tâm thức người phụ nữ này đằng sau vỏ bọc hạnh phúc.

Phim khắc họa đầy ý nhị nỗi mặc cảm âm ỉ của cộng đồng người da đen những năm 1920

netflix

Đối với Clare, mọi thứ đã quá muộn. Cô đã chọn một cuộc đời mà cô mãi mãi phải đeo chiếc mặt nạ giả dạng, không được là chính mình ngay cả khi ở cạnh bên người mình "đầu gối tay ấp". Những giây phút dạo chơi, trò chuyện Irene và gia đình cô là thời gian duy nhất giúp Clare bỏ trốn thực tại phũ phàng. Đến mức khi lão chồng phỉ báng người da đen, Clare chỉ biết “ngậm bồ hòn làm ngọt” và cười xuôi theo ý lão. Cả Irene và Clare, họ đều là đại diện những người phụ nữ bất lực trong việc làm chủ cuộc đời mình. Bởi xã hội đã gán cho họ một cuộc đời được định sẵn, chỉ qua việc nhìn vào màu da.

Góc khai thác mới lạ cho chủ đề phân biệt chủng tộc

Có thể nói, biên kịch/đạo diễn Rebecca Hall đã lựa chọn một góc khai thác rất mới lạ cho chủ đề phân biệt chủng tộc. Nhân vật của cô là những con người nằm ngay giữa ranh giới hai màu da. Trên thực tế, hôn nhân giữa người da trắng và da đen đã cho ra đời những đứa trẻ lai với vẻ ngoài đặc biệt. Những năm 1920 tại Mỹ, nhiều người đã tận dụng nước da sáng màu của mình để hoàn toàn “cải” sang thành người da trắng, nhằm tìm kiếm cơ hội đổi đời, được trọng vọng hơn tại nước Mỹ của người da trắng.

Phim tái hiện một nước Mỹ có sự phân hóa rõ rệt trong giai cấp dựa trên màu da

netflix

Passing của Rebecca Hall không phải là khúc ca bi tráng của những con người mạnh mẽ đấu tranh vì quyền lợi màu da, cũng không có những bi kịch rợn người của bạo lực và giết chóc. Bộ phim chỉ khắc họa cuộc sống của hai người phụ nữ đang hoang mang về chính bản dạng của mình trong một xã hội do người da trắng làm bá chủ. Những bi kịch không cuộn trào mà âm ỉ trong từng sinh hoạt đời sống nhỏ nhặt nhất. Tất cả được dẫn dắt một cách chậm rãi, hợp tình, hợp lý và bùng nổ về cuối.

Để phá vỡ mọi thành kiến về màu da, Rebecca Hall đã rất thông minh khi áp dụng tông màu trắng đen cho bộ phim đầu tay của mình. Tỉ lệ khung hình được áp dụng là 4:3, tái hiện hoàn hảo phong cách điện ảnh những năm 1920 và lột tả được sự bức bí của câu chuyện cần kể. Passing là một tác phẩm điện ảnh đẹp về nội dung lẫn hình ảnh. Bởi mọi khung hình đều được chăm chút đến từng chi tiết và chứa đựng muôn vàn ẩn ý. Cách sắp đặt ánh sáng của phim cũng là một điểm cộng lớn. Phim đặc biệt tận dụng tối đa nguồn âm thanh tự nhiên, chỉ xen lẫn những khúc đệm piano réo rắt trong những phân đoạn cao trào làm tôn lên tính chân thực của câu chuyện. Tổng thể thẩm mỹ của Passing như đưa người xem thực sự chu du về New York thập niên 1920. Bộ phim sẽ làm thỏa mãn những khán giả ưa chuộng phong cách vintage, retro và có hứng thú với bầu không khí văn hóa Mỹ đầy sôi nổi nhưng cũng lắm biến động thời kỳ này.

Phần hình ảnh của Passing mang vẻ đẹp hoài cổ

netflix

Hai nữ diễn viên Tessa Thompson và Ruth Negga có màn thể xuất sắc và đầy cảm xúc. Bộ đôi tung hứng ăn ý, mỗi người một vẻ nhưng hòa hợp trong từng phân cảnh. Tessa Thompson từ trước đến nay thường chỉ được biết đến qua vai diễn chiến binh Valkyrie trong bom tấn Thor. Ở Passing, cô đã hoàn toàn lột xác, ghi dấu với một vai diễn có nội tâm phức tạp nhưng cũng rất đời. Với Ruth Negga, cô vốn là cái tên được giới hàn lâm yêu mến, từng được đề cử ở rất nhiều hạng mục tại các giải thưởng cao quý như Oscar Hay BAFTA. Diễn viên gốc Ethiopia giữ vững phong độ diễn xuất với Passing.

Ruth Negga gây ấn tượng với tạo hình chuẩn quý cô da trắng

netflix

Rebecca Hall là một diễn viên người Anh, cô từng tham gia các phim như The Prestige, A rainy day in New York, Godzilla vs Kong...

vogue

Song, nữ diễn viên Rebeccal Hall đã có màn ra mắt rất ấn tượng trong vai trò đạo diễn. Passing đã chứng minh được khả năng đáng gờm của cô trong việc khai thác câu chuyện và vận dụng các kỹ thuật hình ảnh phức tạp. Được biết, chính việc khám phá ra gốc gác da đen từ nhà ngoại đã thúc đẩy Rebecca Hall thực hiện Passing. Theo lời Rebecca Hall, ông ngoại của cô sở hữu một phần dòng máu châu Phi nhưng cũng đã “cải trắng” để dễ hòa nhập. Cô không hề được biết về chuyện này cho đến tận lúc trưởng thành.

Passing từng được công chiếu tại Liên hoan phim Sundance 2021, được giới hàn lâm đón nhận nhưng vốn là phim độc lập nên không được quảng bá rầm rộ. Tuy nhiên, đây thực sự là một tác phẩm điện ảnh đáng xem của Netflix. Phim như một viên ngọc ẩn mình, một khoảng lặng với nhiều day dứt giữa “rừng” bom tấn hành động thuần tính giải trí trên các nền tảng phim trực tuyến. Một bộ phim đầy chiêm nghiệm, nhưng lại rất đời.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.