Ông tổ của nghệ thuật xiếc đu bay là Jules Léotard?

Vương Trung Hiếu
Vương Trung Hiếu
03/07/2023 09:45 GMT+7

Một trong những bộ môn ngoạn mục nhất của nghệ thuật đó là xiếc đu bay, do vận động viên người Pháp Jules Léotard sáng chế và biểu diễn lần đầu tiên vào ngày 12.11.1859 tại Cirque d'Hiver ở Paris, Pháp. Từ đó Jules Léotard được xem là ông tổ của nghệ thuật xiếc đu bay.

Jules Léotard là nghệ sĩ biểu diễn nhào lộn người Pháp, ông đã sáng chế và phát triển nghệ thuật xiếc đu bay, ngoài ra ông còn chế tạo một loại trang phục thể dục một mảnh mang tên ông rất phổ biến ngày nay.

Jules Léotard sinh ngày 1.8.1838 tại Toulouse (Haute-Garonne), một thành phố ở tây nam nước Pháp, bên bờ sông Garonne. Ông sống trong một gia đình có cha là nghệ sĩ và là huấn luyện viên thể dục dụng cụ, điều hành một hồ bơi ở Toulouse.

Ông tổ của nghệ thuật xiếc đu bay là Jules Léotard? - Ảnh 1.

Các nghệ sĩ đu dây trong bản in thạch bản của Calvert Litho. Co, 1890

Ông tổ của nghệ thuật xiếc đu bay là Jules Léotard? - Ảnh 2.

Nữ diễn viên nhào lộn bắn cung bằng chân (đồ gốm pelikai phong cách Gnathia), thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên

Wikipedia

Thời niên thiếu, Jules Léotard học rất giỏi, có khả năng thiên phú về trí tuệ, nên cha ông, Jean Léotard, quyết định cho ông học luật lâu dài, tuy nhiên nghề xiếc đã mê hoặc ông. Năm 18 tuổi, Jules Léotard bắt đầu thử nghiệm với các thanh xà, dây thừng và vòng treo trên bể bơi, sau đó ông gia nhập đoàn xiếc Cirque Napoléon (sau này trở thành Cirque d'hiver). Chính tại Paris, nơi ông xuất hiện trước công chúng lần đầu tiên trên chiếc đu bay.

Cú bay lộn đầu đời

Ngày 12.11.1859, Jules Léotard đã thực hiện cú lộn nhào lần đầu tiên giữa hai hình thang bay (trapèzes) do chính ông phát minh. Đó là màn đu dây bay lượn táo bạo nhất mà công chúng thời bấy giờ được biết. 

Họ ngạc nhiên khi thấy hình thang đu bay lần đầu, đó là một thanh ngang ngắn treo bằng dây thừng (hoặc dây đai kim loại) từ giá đỡ trần nhà. Léotard đã sử dụng hai hình thang này để đu dây trong tư thế tĩnh hoặc xoay tròn (được sắp xếp từ một điểm duy nhất). Ông lắc lư và bay lộn trên không khiến người xem hồi hộp.

Để tạo ấn tượng khi biểu diễn đu bay, Léotard vắt óc nghĩ ra một bộ trang phục độc đáo, đó là bộ quần áo dệt kim một mảnh có độ an toàn cao, phù hợp với sự nhanh nhẹn khi biểu diễn môn này, đặc biệt là khoe được vóc dáng của nghệ sĩ biểu diễn. 

Ông tổ của nghệ thuật xiếc đu bay là Jules Léotard? - Ảnh 3.

Jules Léotard người đã sáng tạo nghệ thuật xiếc đu bay

Wikipedia

Dần dần Jules Léotard tạo được sự chú ý của công chúng Paris qua bộ trang phục khoe vóc dáng gợi cảm, nam tính của ông. Từ đó người ta gọi kiểu trang phục theo tên ông là Léotard, các vận động viên nam đã sử dụng kiểu trang phục này trong bộ môn thể dụng dụng cụ và những môn nghệ thuật khác.

Đỉnh cao sự nghiệp của Jules Léotard là lần ông biểu diễn tại Hội trường âm nhạc Alhambra ở London vào năm 1861. Ông không màng đến hiểm nguy, biểu diễn một tiết mục nhào lộn, đu bay một cách "duyên dáng và dễ dàng" khiến công chúng Anh kinh ngạc và sợ hãi, cuối cùng là thán phục tài năng và sự sáng tạo của ông.

Người truyền cảm hứng

Jules Léotard chính là người truyền cảm hứng cho bài hát The Daring Young Man on the Flying Trapeze, còn gọi là Flying Trapeze (Hình thang bay), sáng tác vào năm 1867, do George Leybourne hát, trong đó có đoạn như "Chàng thanh niên đó táo bạo trên chiếc đu dây, bay trong không khí rất dễ dàng"… Về sau, ca khúc này đã được nhiều nghệ sĩ lớn thu âm và trình diễn, chẳng hạn như Don Redman & His Orchestra (1936), The Chipmunks, Eddie Cantor, Burl Ives và những cái tên lừng lẫy khác nữa.

Ông tổ của nghệ thuật xiếc đu bay là Jules Léotard? - Ảnh 4.

Ảnh minh họa Jules Léotard đang biểu diễn tiết mục nhào lộn, đu bay trong rạp xiếc Cirque Napoléon vào năm 1859

Wikipedia

Không chỉ âm nhạc, Jules Léotard còn truyền cảm hứng cho điện ảnh Mỹ qua bộ phim hài Man on the Flying Trapeze (nhan đề tiếng Pháp: Les Joies de la famille) do Clyde Bruckman làm đạo diễn và phát hành năm 1935.

Không chỉ là ông tổ của xiếc đu dây, Jules Léotard còn là một trong những người tiên phong môn đi xe đạp trên không ở nước Pháp; rất tiếc là tài hoa bạc mệnh, ông qua đời khi còn rất trẻ: 32 tuổi. Theo ghi chép từ Bảo tàng Victoria và Albert, Jules Léotard mất vào ngày 16.8.1870 do bị bệnh truyền nhiễm (có thể là bệnh đậu mùa).

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.