Tôm, cá, gạo... “gánh team”
Theo Bộ NN-PTNT, trong 7 tháng qua, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng nông lâm thủy sản ước đạt khoảng 58,3 tỉ USD, tăng 7,2% so với 7 tháng năm 2021. Trong đó, xuất khẩu (XK) đạt khoảng 32,3 tỉ USD, tăng 12,2% so với cùng kỳ năm trước; nhập khẩu ước khoảng 26 tỉ USD, tăng 1,6%. Tính đến hết tháng 7.2022, toàn ngành xuất siêu gần 6,3 tỉ USD. Thủy sản nói chung và cá tra nói riêng chính là mặt hàng xuất siêu cao nhất.
Bà Lê Hằng, Phó giám đốc Trung tâm VASEP.PRO (Hiệp hội Chế biến và XK thủy sản Việt Nam), phân tích: Kim ngạch mặt hàng cá tra tăng cao là nhờ giá bán tăng mạnh. Hai thị trường Trung Quốc và Mỹ chiếm tới 55% cá tra XK của Việt Nam. Giá trung bình XK cá tra phi lê đông lạnh sang thị trường Trung Quốc trong nửa đầu năm nay là 2,45 USD/kg, tăng 37% so với mức 1,79 USD/kg cùng kỳ năm 2021. Thị trường Mỹ cũng đạt trung bình 4,66 USD/kg, tăng 60% so với 2,93 USD/kg cùng kỳ năm 2021. Giá trung bình XK cá tra phi lê sang các thị trường khác đều tăng từ 28 - 66%. Đặc biệt, lạm phát gia tăng kỷ lục ở Mỹ, giá thực phẩm tăng 20 - 30%, cá tra tăng 22% so với đầu năm ở chuỗi siêu thị bán lẻ. Đây là một trong những yếu tố thúc đẩy giá cá tra nhập khẩu của Mỹ từ Việt Nam tăng mạnh. Đứng ngay sau Mỹ và Trung Quốc là Mexico và Thái Lan đều nhập khẩu cá tra tăng đột phá từ Việt Nam. Trong đó, cá tra Việt Nam XK sang Mexico tăng 81%, sang Thái Lan tăng 90%, Hà Lan tăng 74%, Canada tăng 109% và hầu hết các thị trường đều tăng trưởng từ 2 - 3 con số…
 |
Xuất khẩu gạo Việt Nam đạt kỷ lục trên 2 tỉ USD trong 7 tháng đầu năm |
Công Hân |
Đối với mặt hàng tôm, sau những tháng đầu năm tăng cao, XK mặt hàng này đã giảm tốc từ 2 tháng qua do thời tiết bất lợi, mưa sớm hơn so với mọi năm làm ảnh hưởng đến sản lượng thủy sản, gây ra dịch bệnh trên tôm nuôi khiến cho sản lượng tôm giảm, đồng thời nguồn hàng dự trữ từ năm ngoái cũng đã cạn dần. Tuy nhiên, lũy kế 7 tháng, XK tôm vẫn mang về 2,65 tỉ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT Công ty Fimex Việt Nam, khẳng định: “Kim ngạch XK tôm năm nay sẽ cao hơn hẳn năm rồi, ít nhất 10%, vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Thành quả 6 tháng đầu năm sẽ là nền tảng để ngành tăng tốc. Năm nay, toàn ngành phấn đấu đạt sản lượng tôm thương phẩm 1 triệu tấn, mức phấn đấu này còn phụ thuộc thời tiết 6 tháng cuối năm, nhưng có căn cứ để đạt mốc này. Đó là chuỗi hợp tác nuôi mới giữa nhà cung ứng, ngân hàng, đại lý và người nuôi ngày càng thể hiện tích cực rõ nét hơn. Năm 2022 sẽ là một năm tiếp tục thành công của ngành tôm”.
Mặt hàng lúa gạo cũng đạt kỷ lục với kết quả XK 7 tháng đạt gần 4,2 triệu tấn, tăng hơn 20% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó thị trường Mỹ tăng mạnh nhất với hơn 65%. Theo Bộ NN-PTNT, mặc dù XK gạo của Việt Nam gặp cạnh tranh khá gay gắt nhưng sản phẩm của Việt Nam vẫn được ưa chuộng trên thị trường thế giới, kim ngạch XK đạt hơn 2 tỉ USD, tăng 20,5 về lượng và 9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2021. Đây cũng là mức XK cao kỷ lục từ trước đến nay.
Trông chờ gỗ, tiêu, điều khởi sắc
Mặc dù đã có giai đoạn bứt phá từ đầu năm nhưng XK thủy sản đã bắt đầu có dấu hiệu hạ nhiệt. Ngành XK đồ gỗ cũng đang gặp khó khăn vì tình hình kinh tế thế giới bất ổn. Vài tháng gần đây, đơn hàng của các doanh nghiệp sụt giảm 50%.
Riêng ngành gỗ và lâm sản, tăng trưởng của những tháng đầu năm là nhờ 3 thị trường gồm Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản do Việt Nam XK dăm gỗ và viên nén sang thị trường này. Lâu nay, Trung Quốc nhập khẩu chủ yếu dăm gỗ từ thị trường Brazil. Tuy nhiên, do chi phí xăng dầu tăng nên Trung Quốc chuyển nhập khẩu từ thị trường Việt Nam. Trong khi đó, các thị trường XK gỗ đi EU, Mỹ, Anh đều giảm, thậm chí có thị trường giảm tới 50%.
Ông Nguyễn Liêm, Chủ tịch Hiệp hội Gỗ Bình Dương, phân tích: “Đại dịch Covid-19, cuộc xung đột Nga - Ukraine, mức lạm phát cao tại nhiều quốc gia, đặc biệt tại các thị trường lớn trên thế giới trong đó có Mỹ, EU, Anh…, là những nguyên nhân khiến giá tiêu dùng tăng mạnh, lạm phát ở mức cao. Trong tháng 5 vừa qua, chỉ số giá tiêu dùng tại Mỹ tăng 8,6% so với một năm trước đó, Anh tăng 9,1%, khu vực đồng tiền chung euro tăng 8,6%. Bên cạnh đó, các ngân hàng thương mại thực hiện tăng lãi suất nhằm kiểm soát lạm phát, hàng hóa trở nên đắt đỏ, nhu cầu tiêu dùng về các sản phẩm không thiết yếu giảm. Việc này dẫn đến tồn kho sản phẩm đồ gỗ tại các thị trường này còn khá nhiều”. Theo ông Nguyễn Liêm, năm nay, khả năng tăng trưởng ngành gỗ khoảng vài phần trăm đã là rất tốt rồi, không thể đạt được con số 19% như năm ngoái. Bởi lẽ, dư địa cho ngành gỗ phát triển là rất khó, trừ khi có những đột biến về thị trường.
Ngành hàng cao su tăng trưởng gần 7% trong 7 tháng đầu năm, tuy nhiên Tập đoàn cao su Việt Nam nhận định: “Tình hình dịch bệnh, xung đột vũ trang khiến tốc độ tăng trưởng ở những nền kinh tế lớn trên thế giới suy giảm, tình hình tiêu thụ cao su thiên nhiên sẽ còn khó khăn rất nhiều”.
Trong bối cảnh này, những mặt hàng có khả năng “quật khởi” gồm có hồ tiêu, hạt điều. Giá hồ tiêu sau một thời gian bị đẩy xuống dưới mốc 70.000 đồng/kg do thiếu đi lực mua hỗ trợ đã bắt đầu khởi sắc trở lại. Tại tỉnh Đồng Nai, giá tiêu ngày 4.8 đã tăng lên ở mức 71.000 đồng/kg; Đắk Lắk, Đắk Nông thu mua với mức 72.000 đồng/kg, tỉnh Bình Phước, Gia Lai 73.000 đồng/kg, còn tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu là 74.500 đồng/kg.
Hiện nhiều vùng trồng tiêu tại Tây nguyên có khả năng mất mùa cao, chưa kể một diện tích hồ tiêu đã chuyển sang trồng sầu riêng. Dự kiến, sản lượng năm 2022 chỉ đạt 175.000 tấn, giảm 10% so với năm 2021. Trên thị trường thế giới, thống kê cho thấy, thương mại hồ tiêu toàn cầu trong nửa đầu năm nay ghi nhận sự sụt giảm khá mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Khối lượng XK của các nhà cung cấp hàng đầu như Việt Nam, Brazil, Indonesia giảm lần lượt là 19,7%, 17% và 16%. Theo Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, dự báo nửa cuối năm, thị trường hồ tiêu sẽ khởi sắc trở lại nhờ nhu cầu tăng từ thị trường Trung Quốc. Cùng với đó, các thị trường châu Âu, Mỹ/châu Á, châu Phi... phải tăng cường nhập khẩu hạt tiêu để chuẩn bị cho đơn hàng vào cuối năm 2022. Do đó, vẫn có khả năng hồ tiêu sẽ hồi phục và gia nhập vào nhóm XK tỉ đô.
Hiệp hội Điều Việt Nam cũng nhận định tình hình XK hạt điều rất khó khăn trong nửa đầu năm nay nhưng nhu cầu tiêu thụ hạt điều có thể gia tăng từ tháng 9 do nhu cầu mạnh lên vào các dịp lễ cuối năm. Do thị trường nhập khẩu điều thô nguyên liệu khó khăn nên các doanh nghiệp đang quay lại tăng cường thu mua nguyên liệu trong nước. Việc này giúp cho người trồng điều trong nước được hưởng lợi, giá thu mua điều thô hiện nay cũng ở mức 32.000 - 36.000 đồng/kg, khá cao so với bình quân những tháng đầu năm.
Trước những khó khăn trong XK 6 tháng đầu năm 2022, để đẩy mạnh XK hồ tiêu bền vững, theo các chuyên gia, việc đảm bảo không còn dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong các sản phẩm hồ tiêu XK rất quan trọng. Ngay cả Trung Quốc cũng có những đòi hỏi ngày càng khắt khe về chất lượng thực phẩm. Do đó, sản xuất bền vững ngành hồ tiêu là một nhiệm vụ tất yếu quan trọng.
Bình luận