Những từ liên quan chuyện phòng the của hoàng đế ngày xưa

Có 2 từ chính liên quan trực tiếp đến chuyện phòng the của hoàng đế, đó là lâm hạnh (臨幸) và sủng hạnh (寵幸). Đây là hai thuật ngữ thường xuyên xuất hiện trong những bộ phim cổ trang và phim truyền hình có bối cảnh xã hội phong kiến trước đây. 

donglishuzhai.net, amazon.com

ourchinastory.com, lsqww.com

Lâm hạnh chỉ sự quan hệ tình dục bình thường giữa hoàng đế với phi tần, đôi khi phải căn cứ theo quy định mà xác định phi tần nào được lâm hạnh; nhưng sủng hạnh lại khác, đó là việc hoàng đế ăn nằm với những thê thiếp mà hoàng đế yêu quý.

Lâm hạnh có 2 ý nghĩa: một là đề cập việc hoàng đế đích thân đến một nơi nào đó, ví dụ trong phần Tạp truyện của Tân ngũ đại sử (新五代史·雜傳) có câu: "Lập phòng trong Cơ mật viện là cực kỳ xa hoa, mời Thái Tổ lâm hạnh (nghĩa là mời vua đến). Hai là nói về việc hoàng đế ân ái với các phi tần của mình. Điều này đã được ghi nhận trong chương hai quyển Hán cung thu (漢宮秋) của Mã Trí Viễn đời nhà Nguyên.

Sủng hạnh cũng có 2 nghĩa. Nghĩa đầu tiên là nói về tình yêu của hoàng đế dành cho thê thiếp, về sau mở rộng nghĩa thành tình yêu của người có địa vị cao đối với người có địa vị thấp. Xét khía cạnh nào đó, sủng hạnh đối lập với lâm hạnh. 

m.xzw.com, sohu.com

Sủng hạnh nói về sự ưu ái, cưng chiều, ban phát lộc của vua dành cho thê thiếp, mối quan hệ có tính bền vững hơn; còn lâm hạnh chỉ là tạm thời, vua đến rồi đi tùy ý, chỉ là sự vui thích chốc lát chứ không xuất phát từ tình yêu. Do có quá nhiều phi tần, các hoàng đế cổ đại thường chọn lâm hạnh theo 3 cách sau:

a. Dương lạp xa (羊拉車), nghĩa là "dê kéo xe", dùng con dê để xác định phi tần nào hoàng đế sẽ lâm hạnh. Cách này rất đơn giản, con dê dừng ở phòng nào thì phi tần ở phòng đó sẽ được vua lâm hạnh. Về sau, rất nhiều thê thiếp nghĩ ra biện pháp trồng trúc trước cửa, vẩy nước muối để tranh sủng, vì họ nghĩ rằng con dê thích lá trúc có vị mặn. Điều này đúng hay sai có lẽ cần phải thực nghiệm.

b. Trịch đầu tử (擲骰子) và dư điệp hạnh (與蝶幸). Trịch đầu tử có nghĩa là gieo xúc xắc. Các phi tần chơi xúc xắc, ai thắng chung cuộc sẽ được vua lâm hạnh; còn dư điệp hạnh là dùng con bướm để xác định, bướm đậu ở phòng nào thì phi tần ở phòng đó sẽ vui vẻ qua đêm với hoàng đế. Theo Dã sử (野史), Đường Minh Hoàng (hoàng đế Trung Quốc) có hàng ngàn phi tần, ông đã dùng hai cách chọn phi tần này để lâm hạnh.

c. Phiên bài tử (翻牌子), nghĩa là lật thẻ bài. Trên thẻ bài có ghi tên tuổi, tình trạng sức khỏe và đặc điểm của từng thê thiếp. Theo qui định, vào đêm giao thừa, mồng một và mồng hai của tháng giêng, nhà vua sẽ qua đêm ở phòng của hoàng hậu, những ngày còn lại, một trong những cách nhà vua chọn "bạn tình" là xem xét thông tin trên các thẻ bài rồi lật lại thẻ nào mà vua muốn để làm dấu.

sohu.com

Có 2 loại thẻ sử dụng trong cung đình. Loại có phần đầu màu xanh gọi là Lục đầu bài (綠頭牌), dành cho hoàng đế sử dụng; còn thẻ có phần đầu màu đỏ gọi là Hồng đầu bài (紅頭牌), dành do những người trong hoàng gia sử dụng.