Nhiều triều đại Trung Quốc có thể đã sụp đổ vì núi lửa phun

Dung nham trào ra từ một miệng núi lửa

Cơ quan Khảo sát Địa chất mỹ

Trong quá trình hoạt động, núi lửa có thể phóng thích hàng triệu tấn sulfur dioxide vào thượng tầng khí quyển, đồng thời tạo nên những đám mây bụi dày cản trở ánh sáng mặt trời suốt hơn 1 năm.

Tình trạng trên có thể ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất cây trồng, cũng như sự sinh tồn của động vật lẫn con người.

“Đây là lần đầu tiên chúng tôi có thể xác nhận rằng những vụ sụp đổ của các vương triều tại Trung Quốc trong 2.000 năm qua đều xảy ra trong những năm sau khi có hoạt động núi lửa”, theo đồng tác giả, giáo sư Alan Robock.

Để rút ra kết luận trên, đội ngũ khoa học gia tái dựng tổng cộng 156 lần núi lửa hoạt động trong giai đoạn từ năm thứ nhất sau công nguyên đến năm 1915. Dữ liệu được thu thập từ hàm lượng sufate trong lõi băng ở Greenland và Nam Cực.

Đồng thời, họ phân tích các tài liệu lịch sử liên quan 68 triều đại ở Trung Quốc, trị vì từ năm 850 đến 1911, và những cuộc chiến nổ ra trong thời kỳ cai trị của từng triều đại, theo báo cáo đăng trên chuyên san Communications Earth & Environment.

Các nhà nghiên cứu phát hiện những đợt phun trào núi lửa ở quy mô lớn có thể dẫn đến “nguy cơ kép là nhiệt độ hạ thấp và tình trạng khô hạn xảy ra vào mùa trồng trọt của năm”. Điều này dẫn đến mùa màng thất bát và kéo theo là nạn đói.

Tình hình càng thêm khó khăn khi gia súc chết hàng loạt, tốc độ xói mòn đất gia tăng và cây trồng bị hủy hoại vì nạn côn trùng và sâu bệnh xảy ra.

Các vụ phun trào cỡ nhỏ cũng có thể thúc đẩy sự sụp đổ của các vương triều, đặc biệt trong giai đoạn tình hình chính trị và kinh tế - xã hội đối mặt sức ép cao độ. Trong khi đó, các vụ phun trào quy mô lớn nhiều khả năng đủ sức phá hủy triều đại phong kiến mà không cần các sức ép trên.

Đội ngũ chuyên gia nhấn mạnh nhu cầu cần phải chuẩn bị cho những sự kiện núi lửa hoạt động trong tương lai, nhất là đối với những nhóm dân số dễ bị ảnh hưởng kinh tế.