Nghiêm trọng hơn khủng bố

Ảnh và nến tưởng niệm nghị sĩ David Amess tại một nhà thờ Anh

Reuters

Thực chất vụ này còn nghiêm trọng hơn thế. Anh vốn được xem là nền dân chủ nghị viện tồn tại liên tục lâu đời nhất thế giới. Các dân biểu ở Anh không chỉ đơn thuần là thành viên quốc hội mà còn có vị thế quyền lực truyền thống đặc biệt, không có ở nơi nào khác trong thế giới hiện đại ngày nay.

Tất cả 650 dân biểu đều do cử tri bầu trực tiếp. Quốc hội họp hằng tuần từ thứ hai đến thứ năm và chiều thứ tư nào cũng có lịch cho quốc hội chất vấn trực tiếp thủ tướng hoặc đại diện chính phủ. Ngày thứ sáu hằng tuần được dành riêng cho dân biểu tiếp xúc cử tri tại các đơn vị bầu cử. Tuần nào dân cũng có thể trực tiếp gặp dân biểu và nhánh hành pháp cũng bị phía lập pháp chất vấn. Dân biểu nào cũng có thể và phải chất vấn chính phủ về những ý kiến hay yêu cầu của cử tri đều là những đặc điểm nổi bật, cốt lõi nhất của nền dân chủ nghị viện này. Bởi thế, mọi hình thức thóa mạ, bạo lực hay ám sát dân biểu đều chẳng khác gì các cuộc tấn công trực diện vào nền dân chủ ở Anh.

Vụ việc này gợi nhớ vụ sát hại dân biểu Jo Cox thuộc Công đảng cách đây 5 năm. Theo thống kê của cảnh sát, có 678 vụ tấn công, bạo lực nhằm vào các dân biểu ở Anh từ năm 2016 - 2020. Chúng đều phản ánh sự tồn tại dai dẳng của những mối đe dọa xã hội và nền dân chủ ở Anh, cũng như thức tỉnh nhận thức về trách nhiệm, hành động cụ thể của giới chính trị và toàn xã hội về mức độ cấp thiết, khó khăn của việc bảo vệ truyền thống và văn hóa chính trị nghị viện ở Anh.