Ngăn tỉ USD chảy khỏi biên giới

Theo Nghị định 03/2017/NĐ-CP, người Việt sẽ chính thức được cho phép vào chơi ở các casino trong nước, thời hạn nghị định này có hiệu lực từ ngày 15.3. Tuy nhiên trao đổi với Thanh Niên, một lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết đến ngày này chắc chắn người Việt vẫn chưa thể vào chơi. “Hiện nay các doanh nghiệp (DN) mới bắt đầu chuẩn bị làm hồ sơ xin cấp phép, do làm thí điểm và là loại hình kinh doanh nhạy cảm nên mọi bước đi phải hết sức thận trọng, chắc chắn thời hạn 15.3 sẽ không thể kịp được”, lãnh đạo này nói và chia sẻ thêm, Chính phủ cũng không nêu ra mốc thời gian cụ thể, chỉ quy định thời gian thí điểm 3 năm kể từ ngày DN kinh doanh casino đầu tiên được phép thí điểm. Sau 3 năm thí điểm sẽ tổng kết, đánh giá và quyết định việc tiếp tục cho phép người Việt vào chơi casino hoặc có thể chấm dứt.

Một điểm đáng chú ý khác vẫn theo lãnh đạo Bộ Tài chính, không phải casino nào đang hoạt động người Việt cũng được vào. Theo nghị định, việc cấp phép kinh doanh casino với điều kiện DN phải đầu tư, xây dựng dự án khu dịch vụ, du lịch và vui chơi giải trí tổng hợp. Báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, hiện trên cả nước có 8 dự án kinh doanh casino được cấp phép, bao gồm 6 dự án casino quy mô nhỏ tại các tỉnh, thành phố: Lào Cai, Quảng Ninh, Hải Phòng, Đà Nẵng; 2 dự án casino quy mô lớn tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu (dự án casino Hồ Tràm hoạt động từ tháng 7.2013) và tỉnh Quảng Nam (dự án casino Nam Hội An hiện mới khởi công tháng 4.2016). Các dự án kinh doanh casino nêu trên được cấp phép theo quy định tại luật Đầu tư nước ngoài trước đây (trước năm 2005) và luật Đầu tư (sau năm 2005) do Bộ KH-ĐT hoặc UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư cấp. Như vậy, chiếu theo các điều kiện của nghị định, các casino nhỏ hầu như không đủ điều kiện để người Việt được phép vào chơi.

Theo các chuyên gia, điều đáng tiếc nhất là việc Chính phủ cho phép thí điểm người Việt vào casino quá muộn. Để ra được nghị định, dự thảo này phải mất mười mấy năm ròng rã nâng lên đặt xuống với vô số hội thảo, tọa đàm. Theo kết quả của cuộc khảo sát xã hội về ngành vui chơi có thưởng tại VN do Viện Nghiên cứu phát triển bền vững (VASS) công bố cuối năm ngoái, có tới 2/3 số người được hỏi cho biết họ sẽ vào chơi trong các sòng bài nếu được phép. Bên cạnh đó, khảo sát của VASS tại Tây Ninh cũng cho thấy, trung bình mỗi ngày có khoảng 200 lượt người Việt xuất cảnh sang Campuchia để chơi bạc trong các sòng bài, các ngày thứ bảy hoặc chủ nhật lên tới khoảng 700 - 800 lượt người. Doanh thu ngành sòng bài của Campuchia khoảng 250 triệu USD/năm và đa số người chơi là người Việt.

Đó mới chỉ là tính riêng ở Campuchia. Giáo sư Hà Tôn Vinh, một Việt kiều Mỹ với nhiều năm nghiên cứu casino cho rằng, cách đây 4 - 5 năm ông khảo sát và thấy rằng, số tiền mà người Việt mang ra nước ngoài đánh bạc là khoảng 800 triệu USD mỗi năm. Bây giờ con số này cũng phải tăng lên cả tỉ USD. Nếu tính cả số tiền từ hoạt động cờ bạc hoặc cá cược trái phép ở trong nước, con số sẽ còn lớn hơn nhiều, bởi riêng số tiền cá độ bóng đá ở VN trong dịp Euro 2016 năm ngoái được Bộ Công an thống kê đã lên tới 500 triệu USD.

Tại Singapore, số liệu thống kê chính thức cho thấy doanh thu ngành du lịch nước này đã tăng 25 - 30% trong vòng 6 năm kể từ khi hai tổ hợp nghỉ dưỡng - sòng bạc đầu tiên được mở vào năm 2010. Trong đó, doanh thu từ lĩnh vực sòng bạc và giải trí hiện là nguồn thu lớn nhất của ngành du lịch Singapore, chiếm tỷ trọng 24% doanh thu toàn ngành. Mức thuế mà các DN kinh doanh casino tại Singapore đóng góp cho ngân sách năm ngoái khoảng 1,1 tỉ USD. Trên cao nguyên Genting của Malaysia - nơi được coi là thủ phủ casino quanh năm sương mờ, hằng năm đón tiếp hơn 10 triệu du khách quốc tế. Riêng mức phí hằng năm khoảng 2.000 USD thu về cho mỗi thẻ thành viên (trong đó một phần không nhỏ khách đến từ VN có thẻ VIP) được chính quyền giữ lại tại ngân sách địa phương. Còn thuế kinh doanh đặc biệt cho lĩnh vực casino khoảng 25% được nộp lại ngân sách quốc gia.

Nhưng để tận dụng được nguồn thu này, theo các chuyên gia, Chính phủ phải quản thật chặt nguồn thu từ thuế. Cụ thể, với DN hoạt động kinh doanh casino sẽ phải chịu thuế thu nhập DN (20%), thuế tiêu thụ đặc biệt (35%) và thuế giá trị giá tăng (10%). Chuyên gia kinh tế - TS Vũ Đình Ánh cho rằng, dù là một ngành dịch vụ đặc biệt và rất nhạy cảm về mặt xã hội song casino lại hứa hẹn một nguồn thu rất lớn. Hơn nữa, trong thực tế, nhiều người VN vẫn ra nước ngoài chơi casino mặc dù bị ngăn cấm. Chính vì vậy, VN có thể tổ chức casino một cách chính thức để vừa có thể quản lý vừa tạo nguồn thu lớn, vừa tránh chảy ngoại tệ ra nước ngoài đồng thời tạo điều kiện phát triển các dịch vụ đi kèm với casino, đặc biệt là dịch vụ du lịch và vui chơi giải trí khác. Tuy nhiên, để đạt mục đích đầu tư thì phải tập trung xử lý tốt nhiều vấn đề phức tạp, trong đó có 3 vấn đề quan trọng nhất là: thận trọng lựa chọn dự án đầu tư casino, nhà đầu tư, địa điểm cũng như quy mô để tránh đầu tư tràn lan, đầu tư theo phong trào và tối đa hóa lợi ích kinh tế tài chính trong khi hạn chế đến mức thấp nhất tác động tiêu cực về mặt xã hội.

Vẫn theo TS Ánh, casino trên khắp thế giới là máy in tiền cho người sở hữu, người tổ chức, người quản lý hoạt động casino. Casino sẽ đem lại nguồn thu không nhỏ cho ngân sách nhà nước, kể cả nguồn thu ngoại tệ do thường kéo theo phát triển các dịch vụ khác có mối quan hệ tương hỗ, chẳng hạn như du lịch, vui chơi giải trí, ăn uống, lưu trú, giao thông... Nhờ đó tạo thêm được nhiều việc làm có thu nhập cao cho người lao động.