Mỹ - Trung khôi phục đối thoại an toàn quân sự sau một năm hủy họp

Trong cuộc họp báo cuối năm ngày 30.12, người phát ngôn Đàm Khắc Phi của Bộ Quốc phòng Trung Quốc thông báo quan chức quân sự Mỹ và Trung Quốc đã tham gia cuộc đối thoại từ ngày 15-17.12 theo khuôn khổ Hiệp ước Tư vấn hàng hải quân sự (MMCA), theo tờ South China Morning Post.

Tham dự cuộc đối thoại trực tuyến có đại diện không quân và hải quân Trung Quốc và quan chức Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (INDOPACOM), Hạm đội Thái Bình Dương và Không lực Mỹ tại Thái Bình Dương.

Máy bay Mỹ và Malaysia bay qua tàu sân bay USS Theodore Roosevelt trong cuộc tập trận tại Biển Đông hồi tháng 4

Hải quân Mỹ

Mỹ và Trung Quốc thiết lập MMCA từ năm 1998 và quan chức quân sự hai nước gặp nhau mỗi năm để đánh giá lại các sự cố quân sự thiếu an toàn đã xảy ra giữa lực lượng hai nước, đánh giá quy tắc hành vi giữa hai bên vì sự an toàn trên không, trên biển và thảo luận cách tiếp cận nhằm cải thiện an toàn hàng hải, hàng không theo luật pháp quốc tế.

Năm ngoái, Mỹ chỉ trích Trung Quốc thiếu trách nhiệm khi bỏ họp trong khi Bắc Kinh tố cáo Washington đã đưa ra những thay đổi trong chương trình nghị sự buộc Trung Quốc phải hủy họp.

Trong thông cáo ngày 17.12 về cuộc đối thoại mới nhất, INDOPACOM cho rằng quan chức hai nước đã thảo luận vấn đề an toàn và tính chuyên nghiệp hàng hải và hàng không, đánh giá lại những sự kiện liên quan an toàn. Thiếu tướng Chris McPhillips phụ trách hoạch định chiến lược và chính sách tại INDOPACOM, người dẫn đầu phái đoàn Mỹ, nói rằng MMCA là hàng rào ngăn cản nguy cơ trên không và trên biển, giúp hai bên quản lý cuộc cạnh tranh có trách nhiệm.

Theo người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Đàm Khắc Phi, hai bên đã trao đổi quan điểm về tình trạng hiện tại về an toàn trên biển và trên không giữa hai nước và thảo luận các biện pháp giải quyết vấn đề an toàn.

Tuy nhiên, ông Đàm tuyên bố rằng nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề an toàn là do tàu chiến và máy bay chiến đấu Mỹ thực hiện các hoạt động trinh sát, đo đạc, tập trận và thường có hành động khiêu khích gần Trung Quốc.

Ông Đàm nói rằng giải pháp nền tảng là Mỹ cần chấm dứt những hoạt động thù địch trên biển và trên không.

Mỹ từ lâu lên án những yêu sách quá đáng của Trung Quốc tại Biển Đông, biển Hoa Đông và thường xuyên cho máy bay, tàu chiến thách thức những yêu sách phi pháp của Bắc Kinh.

Hôm 23.11, tàu khu trục Mỹ USS Milius di chuyển qua eo biển Đài Loan bất chấp những cáo buộc trước đó của Trung Quốc cho rằng việc đưa tàu chiến qua eo biển gây đe dọa hòa bình và ổn định khu vực.

“Việc di chuyển của tàu qua eo biển Đài Loan chứng minh cam kết của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Quân đội Mỹ sẽ bay, di chuyển và hoạt động bất cứ đâu luật quốc tế cho phép”, thông báo của hải quân Mỹ về hoạt động của tàu Milius nêu.