Lắt léo vụ lãnh đạo CDC Hà Giang nhận hối lộ của Công ty Việt Á

Liên quan đến kết luận thanh tra về việc mua sắm trang thiết bị, sinh phẩm, vật tư tiêu hao trên địa bàn tỉnh Hà Giang, Thanh tra tỉnh Hà Giang cho biết đã phát hiện sai phạm tại 4/6 đơn vị được thanh tra, trong đó có hành vi nhận tiền và hàng của Công ty CP Công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á).

Cơ quan chức năng cho biết Công ty Việt Á thường cung cấp vật tư trước cho CDC các tỉnh rồi chi hoa hồng đậm cho đối tác để hợp thức hồ sơ mua bán, đấu thầu

Đình Trường

Cụ thể, ông Nguyễn Trần Tuấn, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Giang cùng 2 thuộc cấp là bà Phan Thị Nga, Trưởng khoa Xét nghiệm, và bà Tô Minh Huệ, Kế toán trưởng, đã nhận 770 triệu đồng tiền mặt từ Công ty Việt Á.

Dù không nêu chi tiết về hoàn cảnh nhận tiền và nhận từ cá nhân nào của Công ty Việt Á, song Thanh tra tỉnh Hà Giang cho rằng, việc các cá nhân nêu trên nhận tiền của Công ty Việt Á là vi phạm điều cấm trong hoạt động đấu thầu “đưa, nhận, môi giới hối lộ”, quy định tại khoản 1 điều 89 luật Đấu thầu.

Nguyên nhân nhận tiền được đánh giá là do thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện các quy định của pháp luật như luật Đấu thầu, luật Kế toán.

Theo Thanh tra tỉnh Hà Giang, trong 2 năm 2020 và 2021, Công ty Việt Á đã trúng 4 gói thầu cung ứng sinh phẩm, hóa chất xét nghiệm kit test dùng cho hệ thống máy xét nghiệm RT-PCR cho CDC Hà Giang, với tổng trị giá hơn 6,3 tỉ đồng. Chưa kể tại đây, Công ty Việt Á còn trúng một số gói thầu khác giá trị nhiều tỉ đồng nhưng đã bị huỷ bỏ.

Trước khi tiến hành đấu thầu, CDC Hà Giang đã được Công ty Việt Á cho ứng trước sinh phẩm vật tư tiêu hao và sau khi đấu thầu xong thì trả lại. Trong đó, CDC Hà Giang đã ứng 2 loại kit xét nghiệm với số lượng hơn 77.000 bộ của Công ty Việt Á, ứng gần 23.000 bộ kit xét nghiệm nhanh của Công ty TNHH Liên hợp dược Hà Giang.

Đến thời điểm thanh tra, tháng 2.2022, CDC Hà Giang đã thanh toán hơn 24.000 bộ kit xét nghiệm các loại cho Công ty Việt Á, thanh toán toàn bộ kit xét nghiệm cho Công ty TNHH Liên hợp dược Hà Giang. Tuy nhiên, theo Thanh tra tỉnh Hà Giang, việc tạm ứng kit xét nghiệm cho tới trúng thầu, quản lý sử dụng của CDC Hà Giang có nhiều vấn đề "bất thường" giữa các nhà thầu.

Cụ thể, ngày 26.8.2021, CDC Hà Giang ký hợp đồng mua của Công ty TNHH Liên hợp dược Hà Giang 3.000 bộ test LightPower IVASAR-CoV2, trị giá hơn 1,4 tỉ đồng và 3.000 kit tách chiết tay iVARNA trị giá 126 triệu đồng. Hợp đồng này thực hiện căn cứ kết quả đấu thầu và Công ty TNHH Liên hợp dược Hà Giang là đơn vị trúng thầu.

Tuy nhiên, qua kiểm tra trên sổ sách nhập kho, sử dụng tại khoa Dược, khoa Xét nghiệm của CDC Hà Giang cho thấy chỉ nhập hàng hoá của Công ty Việt Á mà không nhập của công ty nào khác, “như vậy số kit, test tại hợp đồng số 2608.1/2021 ngày 26.8.2021 không có hàng hóa nhập kho”, kết luận Thanh tra tỉnh Hà Giang nêu.

Làm việc với đoàn thanh tra, ông Bùi Văn Tuyến, Phó giám đốc Công ty TNHH Liên hợp dược Hà Giang, cho biết đơn vị chỉ cung cấp được 1 loại kit xét nghiệm nhanh. Còn 2 loại kit xét nghiệm trong hợp đồng nêu trên là do CDC Hà Giang tự mua, lấy hàng của Công ty Việt Á. Công ty TNHH Liên hợp Dược Hà Giang chỉ hoàn thiện hồ sơ, thủ tục thanh toán cho CDC Hà Giang.

Tuy nhiên, qua kiểm tra tại CDC Hà Giang cho thấy không nhập 2 mặt hàng kit xét nghiệm nêu trên và cũng không có văn bản xác nhận của Công ty Việt Á đồng ý cho trừ số lượng kit xét nghiệm mà CDC Hà Giang đã ứng trước. Như vậy, sự việc này còn cho thấy CDC Hà Giang đã thỏa thuận với Công ty TNHH Liên hợp dược Hà Giang để hợp thức hóa hồ sơ, chứng từ thanh toán 2 mặt hàng khống với số tiền 1,536 tỉ đồng trái quy định.

Thanh tra tỉnh Hà Giang xác định trên địa bàn tỉnh chỉ có Công ty TNHH Liên hợp Dược Hà Giang kinh doanh sản phẩm của Công ty Việt Á để cung cấp cho CDC Hà Giang.

Theo kết luận thanh tra, trong 2 năm qua, toàn tỉnh Hà Giang đã tiếp nhận và sử dụng trên 563 tỉ đồng, chủ yếu từ ngân sách để chống dịch. Tại 6 đơn vị được thanh tra đã sử dụng 238/290 tỉ đồng được phân bổ. Các đơn vị này đã thực hiện 87 gói thầu mua sắm với tổng giá trị hợp đồng gần 99 tỉ đồng. Thanh tra tỉnh Hà Giang đánh giá nhiều gói thầu thực hiện theo hình thức chỉ định thầu, đấu thầu rút gọn; nhiều gói thầu chưa đảm bảo quy định về hoạt động đấu thầu…

Chiêu trò của Công ty Việt Á

Công ty Việt Á đã cung ứng kit xét nghiệm Covid-19 cho CDC và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, thành trên cả nước với doanh thu khoảng gần 4.000 tỉ đồng.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cho biết, thủ đoạn nhóm tội phạm liên quan Công ty Việt Á là lợi dụng tính cấp bách về nhu cầu test Covid-19 của các địa phương trên cả nước, sản phẩm kit test Covid-19 thuộc danh mục được áp dụng hình thức chỉ định thầu rút gọn để chủ động cung ứng thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế trước cho các bệnh viện, CDC các tỉnh, thành sử dụng.

Sau đó, lãnh đạo Công ty Việt Á thông đồng với lãnh đạo các đơn vị đối tác hợp thức hồ sơ chỉ định thầu bằng cách sử dụng các pháp nhân trong hệ thống (công ty liên danh, công ty con) lập hồ sơ chào hàng sản phẩm, xác nhận khống các báo giá... để hoàn thiện hồ sơ, ký hợp đồng, thanh quyết toán theo giá do Công ty Việt Á đưa ra, cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất.

Đồng thời, để được giao cung ứng trước thiết bị, vật tư y tế, tiêu thụ với số lượng lớn, tăng doanh thu lợi nhuận và được tạo điều kiện trong việc hoàn thiện hồ sơ, thanh quyết toán, Công ty Việt Á đã chi những khoản tiền "lại quả" lên tới 800 tỉ đồng cho người quyết định việc mua sắm thiết bị, sinh phẩm y tế.