Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Ai có nhiều hơn để mất?

31/01/2018 09:20 GMT+7

Giờ đây khi căng thẳng thương mại giữa Washington và Bắc Kinh leo thang, một số thương hiệu nổi tiếng của Mỹ như Apple, Boeing và Intel có thể bị cuốn vào cuộc chiến này.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 22.1 công bố mức thuế quan mới lên đến 30% đối với các tấm pin năng lượng mặt trời, một ngành công nghiệp chiếm ưu thế của Trung Quốc. Động thái này được xem là một cú đánh đối với Trung Quốc, nước đầu tiên mà Mỹ nhập khẩu các tấm pin năng lượng mặt trời và Bắc Kinh đã ngay lập tức cảm thấy “không hài lòng”.
Tuy nhiên, những hành động thương mại tiếp theo có thể sẽ còn làm mối quan hệ giữa hai siêu cường kinh tế trở nên tệ hơn. Cụ thể, sắp tới Tổng thống Trump sẽ phải đưa ra quyết định chính thức về việc áp thuế nhôm và thép nhập khẩu từ Trung Quốc. Hôm 24.1, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross cũng nói rằng Nhà Trắng dự định sẽ mở rộng cuộc chiến chống đánh cắp tài sản trí tuệ.
Theo các chuyên gia, nếu Mỹ tiếp tục các hành động thương mại chống lại Trung Quốc thì nhiều khả năng sẽ không tránh khỏi đòn trả đũa của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Hiện chưa rõ Bắc Kinh sẽ nhắm tới những sản phẩm và ngành nào trong cuộc chiến này, nhưng chắc chắn là các nhà lãnh đạo chính phủ Trung Quốc đang có khá nhiều sự lựa chọn.
Dưới đây là một số công ty và ngành công nghiệp Mỹ có nguy cơ bị ảnh hưởng đáng kể, theo tổng hợp từ CNN.
Boeing
Boeing có thể là nạn nhân đầu tiên trong danh sách trả đũa của Bắc Kinh. Theo số liệu hải quan Trung Quốc được tổng hợp bởi công ty nghiên cứu thương mại toàn cầu Panjiva, máy bay dân dụng là mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Mỹ sang Trung Quốc. Do đó, việc Mỹ đánh thuế vào các tấm pin năng lượng mặt trời không có nghĩa là Trung Quốc sẽ tiếp tục dồn sự tập trung vào vấn đề này.
“Điều gì sẽ xảy ra nếu Trung Quốc quyết định sẽ mua ít máy bay Boeing và chuyển sang đặt hàng của Airbus nhiều hơn?”, Scott Kennedy, chuyên gia về kinh tế Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, đặt vấn đề.
Đó cũng chính xác là những gì mà tờ Global Times nêu lên trong một bài báo cáo được đăng vào năm 2016. Bài viết rằng Trung Quốc không ngại áp dụng cách tiếp cận thương mại “ăn miếng trả miếng” và nếu họ thấy phù hợp thì “một loạt đơn đặt hàng máy bay Boeing sẽ được thay thế bởi Airbus”. Nếu điều này xảy ra thì đó sẽ là một sự mất mát lớn trong kinh doanh của Boeing, hãng sản xuất máy bay Mỹ trong vài năm gần đây thường công bố các hợp đồng bán máy bay cho Trung Quốc với giá trị hàng chục tỉ USD.
Các nhà sản xuất đậu nành
Một mặt hàng xuất khẩu chủ yếu khác của Mỹ sang quốc gia tỉ dân là đậu nành. Theo dữ liệu từ Panjiva, Mỹ đã xuất khẩu 22,5 tỉ USD đậu nành trong khoảng thời gian từ tháng 12.2016 đến tháng 11.2017. Trong đó, Trung Quốc là khách hàng lớn nhất, với số tiền mua mặt hàng này là hơn 13 tỉ USD.
Nếu Bắc Kinh quyết định nhắm mục tiêu vào đậu nành Mỹ và bắt đầu ủng hộ hàng nhập khẩu từ các nước khác, thì nền nông nghiệp Mỹ có thể sẽ phải đối mặt với một cú sốc không hề nhỏ, đặc biệt là ở vùng Trung Tây gồm các bang Ilinois, Iowa, Minnesota, North Dakota, Indiana và Missouri.
“Về tổng thể, đó sẽ là một cú sốc lớn, rất lớn”, Nicholas Lardy, thành viên của Viện nghiên cứu kinh tế quốc tế Peterson, nói. 
Apple
Trung Quốc cũng là thị trường chính của Apple. Theo số liệu từ Factset, khoảng 7% doanh số bán hàng của Apple là ở Đại lục. Con số này tăng lên 19% nếu bao gồm Đài Loan và Hồng Kông.
“Trung Quốc có các công ty cạnh tranh trực tiếp với Apple. Vì vậy, chắc chắn Apple sẽ là đối tượng bị nhắm đến trong cuộc chiến thương mại”, ông Kennedy cho hay.
Các nhà sản xuất điện thoại Trung Quốc như Huawei, Oppo, Vivo và Xiaomi đã khiến việc kinh doanh của Apple chịu cạnh tranh nhiều hơn. Bất kỳ nỗ lực nào của chính phủ Bắc Kinh trong việc hạn chế doanh số bán iPhone đều có thể làm cho Apple bị mất đà.
Qualcomm và Intel
Trung Quốc là nước tiêu dùng chất bán dẫn lớn nhất thế giới, với số lượng lớn được lắp đặt trong các sản phẩm điện tử được sản xuất trong nước. Mức thuế tiềm năng từ phía quốc gia châu Á đối với sản phẩm bán dẫn có thể sẽ rất “kinh khủng” đối với các công ty sản xuất của Mỹ như Qualcomm và Intel. Theo dữ liệu của Factset, Đại lục là thị trường số một cho cả hai công ty này và cả hai công ty cũng đã dành rất nhiều thời gian, công sức để xây dựng các mối quan hệ ở đó.
“Cả Intel và Qualcomm trong vài năm qua đã cố gắng liên kết với Trung Quốc. Intel đã mở một cơ sở sản xuất trị giá 2,5 tỉ USD tại Đại Liên vào năm 2010. Trong chuyến thăm của Tổng thống Donald Trump hồi tháng 11.2017, Qualcomm đã công bố 12 tỉ USD giao dịch với các công ty Trung Quốc. Các giao dịch bổ sung cũng đã được công bố hôm 25.1”, Christopher Rolland, nhà phân tích của Susquehanna International Group, cho biết.
Liệu Trung Quốc có sẵn sàng hành động?
Trong quá khứ, Trung Quốc đã chỉ ra rằng họ sẵn sàng trả đũa thương mại. Khi cựu Tổng thống Barack Obama đưa ra mức thuế 35% đối với các lốp xe nhập khẩu từ Trung Quốc hồi năm 2009, Bắc Kinh đã đáp trả lại bằng cách áp đặt hình phạt đối với các lô hàng gà và ô tô Mỹ.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến nhận định rằng việc áp thuế lên hàng xuất khẩu của Mỹ có thể sẽ là một canh bạc đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Vì nó sẽ giảm sự cạnh tranh và đe dọa đến thị trường việc làm tại Đại lục.
“Nếu họ tẩy chay Boeing để đặt hàng độc quyền Airbus, thì giá cả và thời gian chờ đợi giao hàng sẽ tăng cao. Nếu họ tẩy chay Apple, thì những công nhân sản xuất sản phẩm này ở Trung Quốc sẽ mất việc làm”, ông Michael Every, trưởng bộ phận nghiên cứu thị trường tài chính khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại Rabobank Group, viết trong một email.
Còn đối với ngành công nghiệp bán dẫn, ông Rolland cho biết ông không nghĩ rằng Trung Quốc sẽ tăng thuế. Vì quyết định này sẽ làm tăng chi phí sản xuất điện tử, đẩy việc kinh doanh sang các nước như Việt Nam và Philippines.
“Nếu Trung Quốc áp đặt những mức thuế mới, họ sẽ tự bắn vào chân họ. Họ sẽ tự biến mình từ một trung tâm sản xuất trở thành nơi không có tính cạnh tranh”, ông Rolland nhận định.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.