Khoảng trống pháp lý từ vụ Quốc Cơ - Quốc Nghiệp 'chồng đầu chạy xe' để quảng cáo

Chỉ sau một ngày clip 2 nghệ sĩ Quốc Cơ - Quốc Nghiệp chồng đầu chạy xe trong khu đô thị An Khánh (TP.Thủ Đức, TP.HCM) lan truyền chóng mặt trên mạng xã hội, các cơ quan chức năng từ công an, văn hóa - thể thao, thông tin - truyền thông đã vào cuộc xác minh theo thẩm quyền.

Điều đáng quan tâm là điểm chung giữa 2 nghệ sĩ với những vụ lùm xùm gần đây như người mẫu Ngọc Trinh thả 2 tay lái mô tô khi chưa có bằng lái; hay Cát Tường quảng cáo lố cho một hãng sữa, họ là người được xem là nổi tiếng hoặc có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội.

Những năm gần đây, người nổi tiếng trực tiếp quảng cáo cho sản phẩm trên mạng xã hội là hình thức được nhiều nhãn hàng áp dụng, nhưng cũng đang bộc lộ nhiều lỗ hổng cần sớm có sự điều chỉnh.

Trao đổi với PV Thanh Niên, ông Nguyễn Thanh Đảo, Chủ tịch Hội Quảng cáo TP.HCM cho biết, Quốc Cơ - Quốc Nghiệp là nghệ sĩ xiếc chuyên nghiệp nên việc tham gia show quảng cáo, biểu diễn sở trường của mình không có gì quá đáng, vì đó là công việc thường ngày của họ. Về nghiệp vụ chuyên môn thì không có vấn đề gì, bởi khi thực hiện động tác "chồng đầu chạy xe" đã có phương tiện bảo hộ.

CHỤP MÀN HÌNH

Tuy nhiên, không gian quay clip là vấn đề được đặt ra. Trong đó, nếu như quay trong không gian kín như phim trường hay khu nội bộ, có phương tiện bảo hộ thì sẽ an toàn hơn và đúng quy định hơn. Còn nếu quay ở không gian công cộng hoặc lưu thông trên đường thì vi phạm luật giao thông. Vấn đề này sẽ được cơ quan chức năng làm rõ, xem xét trên nhiều yếu tố trong quá trình xử lý.

Mặt khác, khi clip đăng tải trên các nền tảng mạng xã hội, clip phải có khuyến cáo người bình thường không nên thử, làm theo. Về mặt chuyên môn quảng cáo, clip phải ghi chú thích, đưa thêm thông tin để công chúng hiểu rõ hơn về bối cảnh quay. 

"Việc 2 nghệ sĩ Quốc Cơ - Quốc Nghiệp không đội mũ bảo hiểm vô hình trung kích thích công chúng hành động theo, nhất là bạn trẻ. Lẽ ra đơn vị làm quảng cáo cân nhắc không đăng tải hình ảnh đó", ông Đảo chia sẻ.

CHỤP MÀN HÌNH

Cần chế tài với người nổi tiếng vi phạm

Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, cả Sở VH-TT và Sở TT-TT TP.HCM đều không cấp phép cho hoạt động quảng cáo trên nền tảng mạng xã hội đối với hãng xe và 2 nghệ sĩ Quốc Cơ - Quốc Nghiệp, vì không có thẩm quyền.

Chủ tịch Hội Quảng cáo TP.HCM nhìn nhận đây là lỗ hổng cần sớm có sự điều chỉnh. Lý do, luật Quảng cáo hiện hành chỉ quản lý 4 chủ thể: doanh nghiệp có nhu cầu thuê quảng cáo, người làm quảng cáo, phương tiện truyền tải quảng cáo và người tiếp nhận quảng cáo (công chúng, người dân).

Đơn cử như quảng cáo trên tivi thì đài truyền hình chịu trách nhiệm, quảng cáo trên báo thì cơ quan báo chí chịu trách nhiệm kiểm duyệt. Nếu có vi phạm thì cơ quan thanh tra vào cuộc xử lý.

T.Đ

Trong khi đó, các kênh mạng xã hội như YouTube, Facebook, TikTok thì chủ kênh đăng luôn mà không xin phép quảng cáo. Tuy nhiên, ông Đảo cho rằng nếu sau này có quy định về việc cấp phép theo kiểu tiền kiểm đối với các kênh này cũng khó vì có hàng trăm ngàn, thậm chí hàng triệu tài khoản mạng xã hội, cơ quan chức năng khó mà đảm trách hết.

Do vậy, giải pháp khả thi là doanh nghiệp cung cấp nền tảng mạng xã hội phải có công cụ rà quét để thanh lọc những nội dung phản cảm, xấu, độc. Kế đến, cơ quan chức năng hậu kiểm, các trường hợp vi phạm cần phạt thật nặng.

Theo Chủ tịch Hội Quảng cáo TP.HCM, luật Quảng cáo ra đời năm 2012 và trong hơn 10 năm qua có nhiều vấn đề phát sinh, như quảng cáo qua người nổi tiếng. Hiện Bộ VH-TT-DL đang chủ trì xây dựng dự thảo sửa đổi luật Quảng cáo để trình Quốc hội xem xét thông qua trong năm 2024, trong đó có đề cập đến quảng cáo qua người nổi tiếng, người có sức ảnh hưởng trong xã hội.

"Cần quy định chi tiết hoạt động quảng cáo người nổi tiếng, người có sức ảnh hưởng trong xã hội để có chế tài mạnh hơn khi họ sai phạm", ông Nguyễn Thanh Đảo đề nghị.

Ngoài ra, hiện Bộ TT-TT đã triển khai "danh sách trắng" và "danh sách đen" nhằm khuyến khích doanh nghiệp quảng cáo đối với những tài khoản uy tín và hạn chế quảng cáo ở các tài khoản vi phạm. Chủ tịch Hội Quảng cáo TP.HCM nhận định đây là xu hướng tốt để lành mạnh hóa hoạt động quảng cáo trên nền tảng mạng xã hội.