 |
Một cửa hàng bán sản phẩm của Apple ở tỉnh Bắc Giang |
ảnh chụp màn hình bloomberg |
Tờ South China Morning Post ngày 14.1 đăng bài phân tích về “cuộc chiến công nghệ”, trong đó hãng Apple của Mỹ đang nhắm đến Ấn Độ, Việt Nam khi chuỗi cung ứng của nhà sản xuất iPhone trở thành tiêu điểm trong cuộc chia tách Mỹ - Trung Quốc.
Bốn ngày trước Giáng sinh 2022, khi Trung Quốc đối phó làn sóng Covid-19 trong nước, công ty gia công lắp ráp đồ điện tử lớn nhất thế giới âm thầm gút lại kế hoạch di dời bớt việc sản xuất iPad và MacBook sang Việt Nam.
Nhiều yếu tố tác động
Động thái của Tập đoàn Foxconn (Đài Loan) có thể trở thành hiện thực trong năm nay, khi dự kiến sản phẩm được hoàn thành từ dây chuyền của nhà máy ở Bắc Giang vào tháng 5.
Kế hoạch phù hợp với chiến lược của Apple nhằm chọn Việt Nam làm nơi lớn thứ 2 thế giới về khâu lắp ráp sau cùng, sau Trung Quốc đại lục.
Foxconn, còn được biết với tên Tập đoàn Công nghiệp chính xác Hon Hai, đã có 60.000 nhân công tại Việt Nam và năm ngoái công bố đầu tư 270 triệu USD lập chi nhánh tại đây.
“Sự khó lường và việc lệ thuộc vào Trung Quốc đã thực sự thúc đẩy tầm quan trọng của việc biết nhà cung cấp của bạn là ai”, theo ông Sumit Vakil, người đồng sáng lập Công ty Tư vấn Resilinc (Mỹ).
Bên cạnh đó còn nhiều yếu tố như giá nhân công tăng ở Trung Quốc, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế đối với nhiều mặt hàng từ Trung Quốc, cũng như việc gián đoạn do đại dịch Covid-19.
 |
| Nhân viên lắp ráp tại một nhà máy của Foxconn ở Thâm Quyến, Trung Quốc vào năm 2010 |
afp |
Sự chuyển dịch tương tự đang xảy ra ở nhiều khâu trong chuỗi cung ứng của Apple, với tầm quan trọng của Ấn Độ. Apple đã hợp đồng với Công ty Wistron Corp (trụ sở tại Đài Bắc) để lắp ráp iPhone SE ở Ấn Độ từ năm 2017.
Tháng 9 năm ngoái, hãng tiếp tục công bố sẽ sản xuất iPhone 14 ở Ấn Độ, chỉ vài tháng sau khi bắt đầu phân phối trên toàn cầu.
Theo nhà phân tích Kuo Ming-chi tại công ty TF International Securities (Hồng Kông), thời điểm sản xuất hàng loạt tại Ấn Độ vẫn sau Trung Quốc 6 tuần, nhưng khoảng cách đã rút ngắn đáng kể.
Chuyên gia này cho rằng có khả năng iPhone 15 sẽ được sản xuất cùng lúc tại Ấn Độ và Trung Quốc trong năm tới.
Xu hướng chuyển dịch
Hiện tại, Trung Quốc vẫn ở trên Ấn Độ và Việt Nam vài bậc, theo phân tích của Bloomberg về chuỗi cung ứng toàn cầu của Apple. Có tới 121 (17,7%) trong số các nhà cung cấp năm 2022 của Apple có trụ sở tại Trung Quốc, vận hành 2.360 cơ sở tại quốc gia này, tương đương 19,3% tổng số. Điều đó khiến Trung Quốc trở thành nguồn cung ứng lớn nhất của Apple sau Mỹ.
Ấn Độ ở vị trí thứ tám, với 2 công ty (0,3%) và 278 trong số 12.248 cơ sở toàn cầu (2,3%), trong khi Việt Nam ở vị trí thứ 14 với 2 công ty (0,3%) và 160 cơ sở (1,3%).
 |
Một nhà máy iPhone do Đài Loan điều hành ở Narsapura, Ấn Độ |
afp |
Theo ông Alan Day, người sáng lập công ty tư vấn chuỗi cung ứng State of Flux (Anh) cho rằng Apple thực sự đã giúp các tổ chức Trung Quốc được công nhận là nhà sản xuất điện tử hàng đầu. Do đó, việc đánh mất thương hiệu nổi tiếng này sẽ khiến các tổ chức khác tìm cách làm điều này.
Việc Apple điều chỉnh các nhà cung cấp của mình nhằm tuân thủ luật pháp Mỹ và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng đã mang đến nhiều thay đổi. Trong năm kết thúc vào tháng 9.2021, Apple bổ sung thêm 6 nhà cung cấp mới và ngừng hợp tác với 7 nhà cung cấp cũ.
Những diễn biến mới nhất ở Trung Quốc đã thúc đẩy sự đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Ấn Độ, quốc gia có thể chính thức soán ngôi Trung Quốc trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới, và Việt Nam được cho là các bên đang nổi bật trong sự lựa chọn của Apple.
Theo dự báo của chuyên gia Luke Lin tại đơn vị nghiên cứu của tờ DigiTimes (Đài Loan), Ấn Độ có thể sản xuất 1/2 số iPhone trên thế giới vào năm 2027, so với tỷ lệ hiện nay là dưới 5%.
Dự báo này còn cao hơn dự đoán trước đó của JPMorgan rằng Ấn Độ sẽ lắp ráp 25% tổng số iPhone trên toàn thế giới vào năm 2025, nhưng phù hợp với sự gia tăng nhanh chóng về tỷ lệ giao hàng iPhone của Ấn Độ.
Các lô hàng iPhone của Ấn Độ đã tăng gấp đôi từ tháng 4 đến tháng 12.2022 so với cùng kỳ năm 2021. Thị phần sản xuất MacBook và AirPods của Apple tại Việt Nam cũng được dự đoán sẽ tăng do các nhà thầu, bao gồm cả Trung Quốc, đổ xô đến đây để thành lập nhà máy.
Bình luận