Theo tập tục của người Việt, việc kiêng cữ ngày Tết để cả may mắn cả năm dường như đã ăn sâu vào tâm thức và ai cũng biết những điều này.
Một vị sư thầy tại Q.Bình Thạnh (TP.HCM) cho biết, kiêng cữ là một trong những tập tục phổ biến trong dân gian. Tập tục tức là những điều gắn kết với tín ngưỡng mà giá trị chân lý của nó không thể được kiểm định.
Từ đó, chúng ta trở nên bị lệ thuộc, gần như là lo sợ vì nghĩ rằng nếu không tuân theo những điều đó thì sẽ gặp những điều xui rủi trong cuộc sống.
Do đó, có nhiều điều dù phi khoa học, không theo quy luật nhân quả nhưng chúng ta vẫn cứ nghĩ “có thờ có thiêng, có kiêng có lành” và “đầu xuôi đuôi lọt” nên tránh được vào đầu năm thì cứ tránh.
Cảnh xuân nô nức phố phường Hà Nội Ảnh minh họa: Ngọc Thắng |
- Kiêng quét nhà, đổ rác vào ngày Tết: Người Việt tin rằng, nếu quét nhà, đổ rác vào ngày Tết thì những “lộc”, may mắn của đầu năm sẽ từ trong nhà đi ra đường. Do vậy, trước đêm giao thừa, nhà nào cũng dọn dẹp, lau chùi sạch sẽ. Trong 3 ngày Tết, nếu cần phải quét nhà thì chỉ tấp gọn vào một góc, khi nào hết Tết mới hốt đổ đi.
- Không làm bể đồ đạc như chén bát, ly tách: Người ta truyền miệng với nhau rằng, bể đồ là xui rủi, tức là đổ vỡ. Để bể đồ vào đầu năm lại càng xui hơn nữa vì năm đó mọi chuyện làm ăn sẽ đều thất bại, tình cảm gia đình có trục trặc, sức khỏe cũng sẽ gặp vấn đề. Dù không tin vì không có cơ sở khoa học, nhưng nhờ vậy, ngày Tết, người Việt nhẹ nhàng hơn khi đụng tới những đồ đạc dễ bể.
- Kiêng mở tủ vào ngày mùng Một: Một số gia đình miền Trung có tục kiêng mở tủ quần áo vào ngày đầu năm vì cho rằng mở tủ, tức nơi cất giữ tài sản trong ngày đầu năm mới thì năm đó sẽ làm ăn mất mát. Có gia đình ngay đêm giao thừa sẽ dán một tờ giấy màu đỏ, gọi là bùa lên tủ, rồi mặc đồ nào thì lấy ra sẵn. Còn lại, hết mùng Một mới được mở tủ.
Xuân về, mọi người thường bỏ qua mọi muộn phiền để vui vẻ cùng nhau Ảnh minh họa: Ngọc Thắng |
- Ngày Tết kiêng vào bệnh viện: Bệnh viện là nơi gắn với bệnh tật, chết chóc, tuổi thọ nên dù có bệnh thế nào cuối năm người ta cũng xin về nhà để ăn Tết. Ai không về Tết được tức là bệnh đã rất nặng. Nhất là những người già, họ rất sợ đầu năm phải vào viện vì sợ cả năm sẽ nằm viện nên đầu năm thường kiêng cữ ở nhà uống thuốc, bệnh nặng lên không chịu nổi mới nhập viện.
- Tết kỵ tang ma: Ngày Tết là ngày mở đầu cho năm mới, một chu trình mới của vạn vật nên những ngày đầu năm thường rất được coi trọng. Người ta quan niệm, ngày Tết, những người trong nhà có tang ma thì không đi đến chúc Tết nhà người khác để tránh mang những điều không hay đến gia đình họ. Do đó, trong 3 năm để tang cha mẹ, con cái trong nhà chỉ ở nhà đón khách đến chúc Tết. Những nhà có tang vào dịp cuối năm thường gấp rút tổ chức để xong trong năm cũ. Người chẳng may mất vào ngày mùng Một thì mùng Hai mới phát tang.
- Kiêng cho lửa, nước vào ngày Tết: Theo quan niệm của người Việt, lửa có màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn. Nên cho người khác lửa trong ngày Tết tức là cho đi sự may mắn của bản thân mình. Nước được xem như tài lộc, tiền bạc nên cho người khác nước thì năm đó được xem như không giữ được tiền bạc, của cải. Vì vậy, ngày Tết, người ta kỵ xin và cho nước cũng như lửa.
- Kiêng cho mượn tiền đầu năm: Điều này thì không chỉ trong ngày Tết mà ngay cả những ngày đầu tháng, người Việt cũng kiêng không cho mượn tiền. Người ta tin rằng, cho mượn tiền ngày đầu năm giống như đang đưa hết gia tài, tài lộc của mình vào tay người khác. Từ đó, gia đình sẽ túng quẫn, thiếu hụt cả năm.
- Không cãi nhau vào ngày Tết: Tết là ngày vui, là thời khắc thiêng liêng của mỗi gia đình nên người ta tránh những việc ồn ào, to tiếng trong gia đình. Ngày này, các gia đình đến thăm hỏi, chúc tụng nhau những điều tốt đẹp, nói những câu hòa nhã để tạo không khí ấm áp, vui vẻ.
Ngoài ra, người Việt còn rất nhiều những tập tục “không tên” khác trong ngày Tết như: đến nhà người khác chúc Tết không được từ chối ăn uống, no cũng phải ăn một miếng để lấy lệ; tục kiêng xuất hành vào mùng năm, mười bốn, hai ba,…; kiêng treo tranh ảnh có nội dung xui rủi; kiêng mặc đồ trắng, đen; kiêng ăn thịt vịt, trứng vịt lộn;…
Và như đã nói ở trên, những điều kiêng cữ này chỉ là truyền miệng với nhau, không có cơ sở khoa học nhưng người Việt vẫn muốn tránh với suy nghĩ tránh được chuyện gì thì hay chuyện đó.
Bình luận (0)