Vẽ chân dung Bác bằng bút bi sắt

“Nếu dùng cọ để vẽ chân dung Bác Hồ chỉ cần 2-3 ngày, còn sử dụng bút bi sắt phải mất từ 2 đến 4 tháng, nhưng bức tranh sẽ bền bỉ theo thời gian. Tôi muốn dùng công sức tỉ mỉ của mình để thể hiện lòng kính yêu gửi đến Bác”, đó là tâm sự của họa sĩ Võ Đồng Minh (74 tuổi, ngụ tại thị trấn Tân Biên, H.Tân Biên, Tây Ninh).

Họa sĩ Võ Đồng Minh vẽ chân dung Bác bằng bút bi-Giang Phương       Cứ vài hôm, họa sĩ Minh lại mang chân dung Bác ra lau chùi sạch sẽ- ảnh Giang Phương

Tại căn nhà gỗ nhỏ nằm trên một góc đường Xuân Hồng ở KP3 (thị trấn Tân Biên), họa sĩ Võ Đồng Minh (tên thật là Nguyễn Văn Lắm) cho chúng tôi xem tài sản quý nhất đối với gia đình ông là những bức tranh vẽ chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh qua các thời kỳ bằng bút bi sắt được lồng khung kính đầy trang trọng. Do phòng khách chỉ rộng khoảng hơn 4m2, không thể trưng bày hết những bức tranh nên ông cẩn trọng xếp vào một góc, cứ vài ba hôm thì đưa ra ngoài lau cho sạch sẽ. Khi có khách đến thăm, muốn tận mắt xem tranh thì ông lại ì ạch khiêng ra ngoài, đặt lên giá. Khi khách ra về, người họa sĩ già ấy lại xếp vào kho. Phải chính tay ông khiêng tranh ra và cất vào. “Nếu không biết khiêng đều tay là khung vỡ ra coi như chẳng còn giá trị tình cảm dành cho Bác nữa. Chỉ có mình mới biết cách bảo vệ tốt nhất”, ông Minh lý giải

Họa sĩ mê biếm họa Mở chiếc tủ kính đặt giữa nhà, họa sĩ Minh giở cho chúng tôi xem hàng loạt cuốn album lưu lại toàn bộ những bức tranh biếm họa độc đáo, tinh tế thời kỳ ông làm cách mạng (những năm 1959) đến thời hiện đại. Đó là chuyện thực dân Pháp thất bại ở Điện Biên Phủ, chuyện đế quốc Mỹ thay thực dân Pháp ở chiến trường Việt Nam, chiến tranh leo thang ở miền Bắc cho đến khí phách kiên cường của quân và dân Tây Ninh chống giặc Mỹ… Sau ngày hòa bình, ông tiếp tục dùng cây cọ của mình để phê phán những hiện tượng tiêu cực, các loại tệ nạn xã hội từ ma túy cho đến đua xe, chuyện tăng lệ phí, chuyện đào đường… Tranh của ông được đăng trên nhiều tờ báo lớn dưới bút danh Võ Đồng Minh. Người hoạ sĩ cao niên ấy nâng niu, giữ gìn những tác phẩm của mình như báu vật. Ông chỉ cho người khác xem bằng bản photo, còn bản gốc thì đem cất kỹ vào thùng sắt, có khóa cẩn thận

Mỗi bức chân dung về Bác được ông đặc tả tỉ mẩn qua từng dấu chấm của ngòi bút bi nên phải mất từ 2-4 tháng mới hoàn thành. Lý giải nguyên nhân, ông Minh cười nói: “Tôi chỉ vẽ chân dung Người bằng bút sắt – bút bi Thiên Long bởi nó bền hơn theo thời gian. Nếu vẽ bằng cọ, tôi chỉ cần mất khoảng 2-3 ngày”.

Hiện họa sĩ Minh đang trong quá trình thực hiện kế hoạch vẽ 79 bức tranh chân dung Bác Hồ bằng bút bi sắt. Đến nay, đã hoàn thành được 50 bức, số còn lại, người hoạ sĩ cao niên tâm sự: “Tôi vẫn đang cố gắng chạy đua với tuổi tác, hy vọng kịp hoàn thành ước nguyện”

Dù cuộc sống khá vất vả nhưng nhiều lần ông đã từ chối bán những bức tranh mà quyết tâm để lại cho đời sau. Ngoài 50 bức chân dung Bác Hồ vẽ bằng bút bi, trong hơn 50 năm sáng tác, ông còn vẽ bằng cọ hàng trăm bức chân dung Bác Hồ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp và hơn 1.000 tranh biếm họa về đề tài chiến tranh…

Như không muốn làm gián đoạn công việc sáng tác của chồng, bà Cao Thị Oanh (58 tuổi) hằng ngày vẫn đi làm thuê làm mướn. Tất cả số tiền kiếm được bà dành dụm lo cơm nước, số còn lại để ông mua bút, giấy và khung. Thế nhưng, khi hỏi về công sức, tiền bạc đầu tư cho việc sáng tác, ông cười: “Nghệ sĩ chân chính không thể tính bằng tiền được. Tôi sống nghèo thật, chẳng có tài sản gì để lại cho con cháu thì đó là tài sản của tôi để lại”.

Với những cống hiến không mệt mỏi của mình trên con đường nghệ thuật, hoạ sĩ Võ Đồng Minh được chọn trao Giải thưởng văn học nghệ thuật tỉnh Tây Ninh lần thứ I – 2013.

Giang Phương