Khám phá về hamburger (Kỳ 01): Lịch sử gây nhiều tranh cãi

15/01/2013 06:48 GMT+7

Từ ngàn năm trước, người Ai Cập cổ đại đã ăn thịt bằm viên, và qua nhiều năm, thịt bằm đã được ép theo dạng dẹt và trở thành món ăn trên toàn thế giới với những tên gọi khác nhau. Nhưng để biết cụ thể nguồn gốc của hamburger thì không ai rõ. Người dân Mỹ ở vùng New Haven, Connecticut, Tulsa và cả Oklahoma thì tự tin nói rằng chính tổ tiên họ đã phát minh ra nó.

Từ ngàn năm trước, người Ai Cập cổ đại đã ăn thịt bằm viên, và qua nhiều năm, thịt bằm đã được ép theo dạng dẹt và trở thành món ăn trên toàn thế giới với những tên gọi khác nhau. Nhưng để biết cụ thể nguồn gốc của hamburger thì không ai rõ. Người dân Mỹ ở vùng New Haven, Connecticut, Tulsa và cả Oklahoma thì tự tin nói rằng chính tổ tiên họ đã phát minh ra nó.

Lịch sử bánh hamburger đã gây ra rất nhiều tranh cãi. Truyền thuyết nói nó bắt đầu với người Mông Cổ, khi họ tích trữ thịt bò hoặc hoặc thịt cừu vụn dưới yên ngựa trong suốt hành trình khám phá và cai trị thế giới, cũng như cách mà thương hiệu McDonald’s đã làm trong nửa thế kỉ qua.

Khi cháu trai của Genghis Khan - Kublai Khan và tùy tùng xâm lược Moscow, họ mang theo thịt bằm ăn kiêng độc đáo của riêng họ. Người Nga đã tiếp nhận món đó và biển nó thành món ăn riêng của họ với tên gọi ‘Steak Tartare” (Tartar là tên gọi người Mông Cổ). Sau nhiều năm, những đầu bếp người Nga đã dần phát triển món này bằng cách thêm vào hành củ băm nhuyễn và trứng sống.

Sau này, khi thương mại toàn cầu phát triển, những thủy thủ đã mang món ăn này về
thành phố cảng Hamburg, Đức, nơi họ quyết định dùng vụn bánh mì để nặn thành hình lát thịt và nấu thành món mà người dân Hamburg gọi là “Hamburg steak”, một món rất phô biến ngày nay. Kể cả ở Nhật Bản, trong menu, món ăn này được gọi với tên gọi “hanbagu”, hay được biết đến như món thịt nấu theo phong cách Hamburg.

Khám phá về hamburger (Kỳ 01): Lịch sử gây nhiều tranh cãi 1
Lịch sử món hamburger luôn gây ra rất nhiều tranh cãi - Ảnh: Foodie UK 


Thôi, nói về Châu Âu và Châu Á thế là đủ rồi, bây giờ chúng ta hãy tìm đến tận gốc gác của nó. Bằng cách nào đó, thịt bò bằm đã đến được nước Mỹ, nằm giữa 2 lát bánh. Nhưng nhờ ai? Nếu lịch sử ghi lại rõ ràng thì đã tốt hơn biết bao, đáng buồn là không hề có.

Dù có vài nguồn đã viết rằng cái bánh Hamburger đầu tiên ở Mỹ được phục vụ vào năm 1834 tại nhà hàng Delmonico thộc New York, nguồn gốc này không dựa trên menu của nhà hàng mà lại trên một bản sao phát hành không chính xác, vì ở thời điểm đó, ngành in ấn chưa đi vào hoạt động nữa mà!

Nếu đơn giản gọi hamburger là 2 lớp bánh kẹp 1 miếng thịt bò bằm ở giữa, thì người có công đầu ở đây là Charlie Nagreen, từ đến Seymour – Wisconsin, ở tuổi 15 đã bán hamburger từ quầy bán hàng của mình ở hội chợ Outagamie County. Anh ta được biết đến với tên gọi “Hamburger Charlie”. Anh tiếp tục bán hamburger ở mỗi hội chợ hàng năm đến khi qua đời vào năm 1951. Vì vậy, làng Seymour tự tin gọi mình là “Nguồn gốc của chiếc Hamburger”, nắm giữ kỉ lục bánh hamburger to nhất thế giới và tổ chức lễ hội hamburger hằng năm.

Nhưng mặt khác, nhà Lassen cũng quả quyết rằng tổ tiên mình đã phát minh ra bánh hamburger vào năm 1892 và 1900. Website của tiệm ăn Louis’ Lunch tại New Haven, Connecticut đã ghi rằng: "Một ngày trong năm 1900, một người đàn ông bước vào quán nhỏ ăn trưa và yêu cầu một bữa ăn nhỏ gọn để mang đi. Louis Lassen nhanh tay lấy 2 lát bánh mì kẹp vào 1 miếng thịt bò đưa cho khách hàng, và từ đó, câu chuyện về chiếc hamburger đầu tiên của Mỹ bắt đầu."

Ngược lại, gia đình Frank và Charles Menches từ Akron, Ohio lại quả quyết rằng ông cố của họ là người phát minh ra món này. Theo câu chuyện gia đình kể lại, anh em nhà Menches bán xúc xích nhưng do hết hàng, họ buộc phải mua thịt bò bằm và khi chiên nó lên, họ cho thêm đường nâu, cà phê và vài gia liệu khác để tăng mùi vị. Khi khách hàng ăn và hỏi món này tên gì, Frank bèn nhìn lên bảng hiệu ở hội chợ Hamburg và nói: "Đây là hamburger!”.

 Khám phá về hamburger (Kỳ 01): Lịch sử gây nhiều tranh cãi 3
Sau một thế kỷ từ ngày ra đời, hamburger ngày càng trở nên phổ biến và phát triển đến
mức 60% bánh kẹp thịt trên thế giới là hamburger - Ảnh: Franchise Focus

Các thông tin ở trên có thể cho thấy rằng hamburger được phát minh ra ở rất nhiều nơi khác nhau trên nước Mỹ. Nhưng dù ai tìm ra nó cũng không quan trọng, vì mọi người đều đồng ý rằng nó trở nên phổ biến từ năm 1904.

Cho đến những năm 1920, hamburger đã trở thành món ăn nhanh tại chuỗi cửa hàng White Castle, dưới tài quản lí của ông J. Walter Anderson từ Kansas, ông đã tạo nên hình dạng bánh hamburger phổ biến hiện nay và phát triển rộng rãi món ăn này qua các chuỗi nhà hàng khác nhau.

Một người tiên phong khác về mảng phát triển chuỗi cửa hàng burger là Wimpy Grills, sáng lập vào năm 1934. Wimpy nổi tiếng về 2 mảng: là chuỗi cửa hàng đầu tiên phát triển ra nước ngoài, và mang đến buổi ăn tối chỉ với giá 10 cent 1 bánh hamburger. Nhưng khi Ed Gold – người sáng lập qua đời vào năm 1978, việc kinh doanh của công ty ngày càng đi xuống và đóng cửa toàn bộ 1500 cửa hàng. Tuy thế, Wimpy vẫn còn hoạt động đến ngày nay tại nước Anh.

Đến những năm 1950, hamburger trở thành biểu tượng nước Mỹ. Hai anh em Maurice và Richard McDonald mở cửa hàng McDonald đầu tiên vào năm 1948 tại California. Theo sau đó là Burger King, Wendy’s và Carl’s Jr.

Dù cho nước, hấp, chiên hay chín đều 2 mặt với cà chua, mù tạt, phô mai hay sốt teriyaki, vị trí của hamburger trong một cửa hàng ăn được ví như cánh máy bay trong ngành hàng không. Sau một thế kỷ từ ngày ra đời, hamburger ngày càng trở nên phổ biến và phát triển đến mức 60% bánh kẹp thịt trên thế giới là hamburger.



Khánh Duy
(tổng hợp)

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.