Sau nhiều lần bị lộ, bị địch bắn dữ dội và thay đi đổi lại để có một căn nhà cho “vừa ýˮ - tức là đảm bảo được độ an toàn cao, chúng tôi đã tìm được một căn nhà có khuôn viên xung quanh. Sau khi tôi trổ được nóc nhà, tháo gỡ được mấy tấm típ-rô xi măng, cả tổ lần lượt vào bên trong trần nhà.
Căng thẳng tột độ
Trần nhà là một dàn cây cứng, bên dưới là những tấm carton mong manh. Lúc bấy giờ đã 1 giờ sáng ngày 17 tháng 5 năm 1968. Với vũ khí trong tay (không kể súng ngắn), gồm 1 khẩu AK tôi mang, một quả thủ pháo dù, hai quả lựu đạn M26, cả tổ thề sẽ quyết tử trong tình huống quyết định tại ngôi nhà này. Giờ nghĩ lại tình cảm cách mạng lúc đó sao mà thiêng liêng!
Ngày thứ nhất trôi qua trong căng thẳng tột độ. Trời vừa sáng, từng toán thủy quân lục chiến lùng sục xung quanh khu vực tác chiến đêm qua. Nhiều tràng súng nổ của cả hai bên. Khoảng 10 giờ sáng, từ trần nhà nhìn xuống hẻm đổ ra đường Phan Văn Trị, từng tốp chiến sĩ ta, trong đó có nhiều thương binh đang bị địch đưa ra ngoài. Tôi đếm có khoảng hơn 100 chiến sĩ ta đã bị địch bắt.
Đến gần trưa, địch quay trở lại khu vực quanh nhà, sau đó leo vào bên trong khuôn viên, đập phá cửa và vào bên trong nhà. Chúng lục soát và cuối cùng đóng quân luôn tại đây. Diễn biến quá bất ngờ và cực kỳ căng thẳng, chỉ cần một tiếng động nhỏ, mọi việc tồi tệ có thể xảy ra. Cả nhóm trong tư thế sẵn sàng quyết tử. Trưa đến chiều tối hôm đó, ta trên trần nhà, địch dưới mặt đất và chúng cũng đã thoáng qua nghi ngờ có ai đó trên trần nhà qua lời nói của tên chỉ huy: “Tiểu đoàn trưởng nhắc là phải chú ý các nhà tầng, hôm qua đã có Việt Cộng trốn trên đóˮ. Mãi đến tối chúng mới tập kết ra đường lớn.
Ngày thứ hai, gia đình về, bọn địch không vào. Cả nhà dọn dẹp sửa sang lại nhà cửa. Vẫn căng thẳng, nhưng dễ thở hơn hôm qua rất nhiều. Chúng tôi theo dõi xem thái độ gia đình ra sao. Nhưng không nghe nói gì, chỉ thỉnh thoảng phiền trách đám lính quậy phá. Đêm gia đình không ở lại. Trước khi đi, gia đình có để một số thức ăn trên bàn, cố tình nói lớn "ai có cần gì cứ lấy". Đêm hôm đó, chúng tôi xuống đất, quan sát bên trong ngôi nhà, chỉ lấy nước uống rồi quay lên trần nhà.
 |
Gia đình Lưu Phước Lượng mừng thượng thọ má Hai Cây Thị (hàng ngồi, thứ hai từ phải sang) năm 2000. |
ẢNH TƯ LIỆU GIA ĐÌNH |
Ngày thứ ba, từ sáng sớm, qua kẽ hở, tôi thấy một người đàn ông lớn tuổi cứ đi đi lại lại, rù rì việc gì đó với gia đình, tôi không nghe rõ. Sau đó ông bắc ghế để nhìn lên trần nhà, chúng tôi đã ở tư thế sẵn sàng. Khi bắt gặp chúng tôi, tôi nói ngay: "Chúng cháu là quân giải phóng".
“Các chú cần gì, cứ nói"
Nghe tôi nói vậy, ông thể hiện rõ sự thông cảm và thân thương. Ông vội khoát tay và nói: "Các chú có cần gì, cứ nói". Chúng tôi trả lời bằng cái gật đầu đầy lòng biết ơn. Cuộc tiếp xúc giữa nhóm chúng tôi và gia đình bắt đầu, và chúng tôi xem cuộc gặp gỡ này như một sự kiện lịch sử của cả cuộc đời.
Đêm đầu tiên, những người thân trong gia đình nhìn chúng tôi như những “thiên thần” với cảm xúc mến mộ khó tả. Sau một lúc tâm sự, bà mẹ (chủ nhà) chủ động giới thiệu về gia đình với chúng tôi. Té ra, bà là chị ruột của kiến trúc sư Huỳnh Tấn Phát, Chủ tịch Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam. Bà chậm rãi thổ lộ: - Đây là bí mật của cả gia đình đã được giữ kín và không được nhắc tới trong suốt bao nhiêu năm nay. Bà kể tiếp, trong các con của bà, người con gái thứ tư có chồng là quan chức làm việc trong chính quyền Sài Gòn, trưa nào cũng về nhà. - Không biết nó nghĩ như thế nào khi biết chuyện này, có thể sẽ xảy ra rắc rối, khó xử - Bà băn khoăn nói - Vì vậy, giờ trưa “mấy con” phải giữ im lặng.
Và trưa nào, người con gái thứ tư cũng tìm cách rủ chồng sớm rời khỏi ngôi nhà. Kể từ lúc đó, chúng tôi gọi bà (chủ nhà) là má - má Hai Cây Thị. Những ngày ở nhà má Hai, gia đình tâm sự rất nhiều. Má Hai nói, bác trai phát hiện có những luồng sáng nhấp nháy trên tường (do lớp carton bị hở ra với khung trần, vì quá nóng chúng tôi dùng tay quạt cho mát đã tạo ra hiện tượng trên; cái nữa, là mất một bình sành đựng nước uống (do chúng tôi đã lấy nước đưa lên trần nhà). Các anh chị trong gia đình đã tận tình chăm sóc cho anh em chúng tôi, từ việc chăm lo ăn uống, cắt tóc, điều trị các vết thương, mua sắm quần áo đến việc móc ráp cơ sở, bất chấp hiểm nguy cho cả gia đình. Bên ngoài, bọn địch vẫn chốt các ngả đường và lùng sục ngày đêm.
Đầu tháng 6, chúng tôi được cơ sở tổ chức đưa ra ngoài trong sự thân thương bịn rịn của má Hai và gia đình. Chị Bảy Hà (Đỗ Thị Trinh, sau này là Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư) và chị Chín Nghĩa (Nguyễn Thị Nghĩa, Chủ nhiệm Hợp tác xã thành phố, Anh hùng Lao động) được tổ chức giao nhiệm vụ, đã mưu trí, không ngại hiểm nguy đưa chúng tôi đến nơi an toàn. (còn tiếp)
(Trích Dấu ấn cuộc đời, NXB Quân đội Nhân dân)
Sau khi đất nước được thống nhất năm 1976, kiến trúc sư Huỳnh Tấn Phát được bầu làm Phó Thủ tướng Chính phủ kiêm Chủ nhiệm Ủy ban xây dựng cơ bản Nhà nước.
Bình luận