Cuộc đấu khẩu chưa hồi kết Mỹ - Iran

Sau khi Iran tuyên bố sẽ làm giàu uranium vượt ngưỡng quy định trong thỏa thuận hạt nhân, Tổng thống Donald Trump hôm qua tiếp tục đưa ra lời cảnh báo mới. “Tổng thống Iran Hassan Rouhani nói sẽ làm giàu uranium đến “bất kỳ số lượng nào chúng tôi muốn” nếu không có thỏa thuận hạt nhân mới. Hãy cẩn thận với lời đe dọa này, Iran. Gậy ông có ngày đập lưng ông theo kiểu chưa ai từng bị”, chủ nhân Nhà Trắng viết trên Twitter.

Trước đó một ngày, Tổng thống Rouhani tuyên bố rằng từ ngày 7.7 Iran sẽ làm giàu uranium vượt mức 3,67% được quy định trong thỏa thuận mang tên Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) do nước này ký với nhóm P5+1 (Anh, Pháp, Nga, Mỹ, Trung Quốc và Đức) năm 2015, theo AFP. Bản thân Mỹ đã đơn phương rút khỏi JCPOA hồi năm 2018, đồng thời tái áp đặt lệnh cấm vận lên Iran. Uranium tinh chế đến mức độ tinh khiết 3,67% được xem là phù hợp để sản xuất điện hạt nhân và đến 90% thì có thể dùng để chế tạo bom hạt nhân.

Phản ứng về phát biểu mới nhất của Tổng thống Trump, Bộ trưởng Tình báo Iran Mahmoud Alavi hôm qua nhấn mạnh rằng nước này chỉ có thể đàm phán với Mỹ sau khi Washington dỡ bỏ các lệnh cấm vận và Tehran được sự cho phép của Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei. “Người Mỹ sợ sức mạnh quân sự của Iran, đó là lý do họ quyết định hủy tấn công Iran”, ông Alavi nói thêm về việc Tổng thống Trump quyết định ngưng triển khai kế hoạch tấn công Iran sau vụ máy bay không người lái Mỹ bị bắn hạ hôm 20.6.

Cũng trong hôm qua, Reuters dẫn lời phát ngôn viên Hội đồng an ninh quốc gia tối cao Iran (SNSC) Keyvan Khosravi cho rằng Tehran cần phản kháng những cảnh báo của Tổng thống Trump về việc nước này vi phạm JCPOA. “Khi rút khỏi thỏa thuận, ông Trump đã gây tổn thất cho con đường ngoại giao. Cách đối phó tốt nhất với mọi sự đe dọa là phản kháng chủ động”, ông Khosravi nói và nhắc lại rằng Iran quyết tâm theo đuổi kế hoạch giảm dần việc tuân thủ các cam kết trong thỏa thuận.

Nhận định về các động thái trên của Iran, chuyên gia Kelsey Davenport tại Hiệp hội Kiểm soát vũ khí ở Washington, cho rằng Iran muốn gia tăng áp lực để những bên còn tuân thủ JCPOA (gồm Anh, Pháp, Đức, Nga và Trung Quốc) phải bù đắp những thiệt hại mà lệnh cấm vận của Mỹ gây ra đối với nước này. Theo Reuters, bà Davenport khẳng định không có chỉ dấu cho thấy Tehran theo đuổi việc chế tạo vũ khí hạt nhân.