Tai nạn giao thông

Tai nạn ngày càng đa dạng, gia tăng cả số lượng lẫn mức độ nguy hiểm.

Dư luận bức xúc, báo chí lên tiếng. Lãnh đạo cũng vi hành tìm cách khắc phục. Nhiều diễn đàn, hội thảo rôm rả đủ mặt các chuyên gia. Rồi rầm rộ ra quân hưởng ứng “Tháng an toàn gia thông” với đủ cờ quạt, khẩu hiệu nhưng tai nạn không giảm mà cứ tăng thách thức. Có người bảo làm sao giảm được, vì chỉ 1 tháng an toàn, còn 11 tháng thì vô tư? Đặc biệt TNGT tăng cao vào các dịp tết lễ, được nghỉ dài ngày. Thương vong mỗi tháng hàng ngàn người, hơn cả chiến tranh và dịch bệnh.

Nguyên nhân thường được cho là do cơ sở hạ tầng yếu kém. Rất đúng. Rồi phương tiện giao thông cũ kỹ. Càng đúng. Nhưng tại sao, đường sá bây giờ tốt hơn, xe cộ mới hơn, kinh tế khá giả hơn mà tai nạn cũng nhiều hơn. Tại sao Campuchia và Lào, đường xấu hơn, xe cộ cũ kỹ hơn nhưng lại ít tai nạn hơn VN? Nguyên nhân chính và chủ yếu là do con người. Từ ý thức chấp hành luật lệ giao thông đến việc điều khiển phương tiện. Xe cộ tốt hơn, nhiều hơn nhưng bằng lái xe giả cũng nhiều hơn. Xe quá đát, không đủ chuẩn vẫn ngang nhiên lưu hành, gây tai nạn mà kiểm định vẫn vô can. Bằng lái xe giả bị phát hiện, kẻ chủ mưu và cả tòng phạm vẫn nhởn nhơ. Chính nhận thức và tư duy người Việt là căn nguyên của hầu hết các vụ TNGT. Tôi không cho đó là bản chất vì chỉ mới hình thành vài chục năm gần đây. Do không được chấn chỉnh và khắc phục nên bệnh ngày càng nặng.

Khắc phục căn bệnh tưởng là nan y này không khó, vì thiên hạ đều làm được và làm từ rất lâu. Trước hết là quyết liệt lập lại trật tự giao thông. Xử phạt nghiêm minh các trường hợp vi phạm để xây dựng ý thức tự giác, lâu dần thành văn hóa. Tiếp theo là chấn chỉnh triệt để các trường dạy lái xe, các trung tâm kiểm định. Hai việc này có thể làm ngay và không tốn tiền. Nếu quyết tâm, thực hiện tốt 2 việc trên có thể giảm gần nửa TNGT hiện nay. Việc thứ ba và lâu dài hơn là đầu tư để cải thiện cơ sở hạ tầng và phương tiện giao thông công cộng.

Thiệt hại về tài sản và con người do TNGT có thể đong đếm được nhưng hậu quả để lại và những di hại lâu dài thì vô kể. Hạn chế TNGT cũng là cách tiết kiệm ngân sách để làm giàu cho đất nước có thể làm được ngay. Vấn đề là có chịu làm hay không?