Chưa khởi nghiệp đã bị khởi tố

Thực tế cho thấy một nền kinh tế không thể phát triển nếu kinh tế tư nhân không phải là đầu kéo. Chứng minh cho nguyên lý này, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp VN Vũ Tiến Lộc so sánh: Tại New York, một thành phố nơi kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ có tổng GDP lên tới hơn 1.000 tỉ USD trong khi Cuba - quốc gia mà kinh tế tư nhân èo uột thì tổng GDP chỉ đạt 70 tỉ USD. Kinh nghiệm thế giới cũng cho thấy, một nền kinh tế có thể cất cánh thì số lượng doanh nghiệp (DN) phải tương đương 2% tổng dân số. Để đáp ứng tỷ lệ này, VN cần khoảng 2 triệu DN trong khi hiện chúng ta mới chỉ có khoảng 500.000. Nhưng để người dân chịu lấy tiền trong tủ ra làm ăn không dễ. Bởi suốt bao năm qua, có quá nhiều rào cản, quá nhiều nhũng nhiễu làm khổ DN tư nhân. Họ nhỏ về quy mô, khiêm tốn về tài chính, non trẻ về kinh nghiệm nhưng thay vì được hỗ trợ, họ luôn bị chèn lấn.

Họ thua thiệt so với DN nhà nước và DN có vốn đầu nước ngoài trong việc tiếp cận vốn, tiếp cận thuê đất, giá thuê đất, ưu đãi thuế... Đến mức nhiều người gọi họ là “công dân hạng 3” so với 2 thành phần DN còn lại. Họ thường xuyên bị nhũng nhiễu khi đến cửa công quyền và là đối tượng chịu phí “lót tay” nhiều nhất trong các cuộc khảo sát của các đơn vị trong và ngoài nước. Nhiều DN cho biết họ cảm thấy đơn độc trên con đường kinh doanh. Họ “sợ” đủ thứ vì không cẩn trọng, họ có thể gặp rủi ro bất cứ lúc nào. Nên với nhiều người “cứ cất tiền trong tủ cho chắc ăn”.

Vì vậy, khi phát động cuộc cách mạng quốc gia khởi nghiệp, các nhà chức trách, nhà tư vấn cũng như các chuyên gia đều cho rằng yếu tố tiên quyết là phải tạo được môi trường thuận lợi, an toàn và đủ điều kiện để thúc đẩy người dân, doanh nhân đầu tư. Nhiều cơ chế, chính sách mới cũng tập trung cho mục tiêu này. Lãnh đạo bộ, ngành T.Ư, địa phương cũng khẳng định sẽ đồng hành, sát cánh cùng DN...

Thế nhưng, vụ quán cà phê Xin Chào bị khởi tố như một gáo nước lạnh tạt vào que - diêm - niềm - tin vừa mới được đánh lửa của người dân về một môi trường kinh doanh an toàn, bình đẳng. Cứ hình dung thế này, ông Tân (chủ quán cà phê Xin Chào) tin tưởng vào những cam kết cải cách của lãnh đạo TP nên bỏ tiền làm ăn. Nhưng chưa kịp khai trương, mới đổ đất đắp nền quán cà phê thì đã bị Công an H.Bình Chánh tới kiểm tra. Thay vì được hướng dẫn để hoàn tất các thủ tục, ông bị xử phạt hành chính liên tiếp. Thay vì được hỗ trợ, ông bị khởi tố... Chưa khởi nghiệp đã bị khởi tố thì liệu ai còn dám thành lập công ty để VN thực hiện mục tiêu 2 triệu DN, giúp nền kinh tế sánh vai các nước trong khu vực và trên thế giới? Có thể nói, vụ quán cà phê Xin Chào là điển hình nhất cho nỗi khổ của các DN tư nhân VN. Họ luôn đối mặt với rủi ro, thua thiệt.

Tại buổi tiếp xúc DN tổ chức tại TP.HCM ngày 8.3 vừa qua, ông Đinh La Thăng, Ủy viên Bộ Chính trị - Bí thư Thành ủy TP.HCM, đã chỉ đạo: “Toàn thể cán bộ, nhân viên các sở, ngành thành phố phải coi DN là đối tượng phục vụ chứ không phải đối tượng quản lý, đồng thời kiên quyết đưa ra khỏi hệ thống những cán bộ, nhân viên nhũng nhiễu, làm phiền DN”. Đây là lúc hàng ngàn, hàng triệu người dân, doanh nhân, DN đang nhìn vào việc xử lý vụ việc này như một sự kiểm chứng những cam kết mà lãnh đạo TP.HCM đã khẳng định.