Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan
GIA HÂN
Song, ông Hoan cũng “xin giãi bày” trước Quốc hội để hiểu thêm câu chuyện về một hệ thống văn bản cồng kềnh, do xuất phát từ quan điểm tiếp cận đa mục tiêu, cộng cả 3 chương trình nên rất nhiều, xác lập từ nhiều hệ thống văn bản của nhiều bộ, ngành.
Riêng 19 tiêu chí nông thôn mới, Bộ NN-PTNT chỉ giữ trách nhiệm trong 3 tiêu chí, 16 tiêu chí còn lại tổng hợp từ đề án của các bộ, ngành như GD-ĐT, y tế, môi trường… "nên phối hợp trên dưới, ngang dọc chưa chặt chẽ lắm".
Bộ trưởng Lê Minh Hoan :'Thưa thật với Quốc hội, nhiều xã không muốn lên nông thôn mới'
Theo ông Hoan, "khi thiết kế và quản trị một chương trình đã phức tạp, trong bối cảnh nguồn lực còn hạn chế, huống chi cùng một lúc làm 3 chương trình, khối lượng rất lớn". Lãnh đạo Bộ NN-PTNT cho biết sẽ kiến nghị với ban chỉ đạo T.Ư để cùng lúc tháo gỡ.
"Thời gian qua, mỗi viên đá gỡ đi cho con đường xuôi chèo mát mái thì lại có một viên đá chặn lại. Chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về xem xét cơ chế ủy quyền, phân quyền là khả thi trong bối cảnh này. Mục tiêu giải ngân là hàng đầu, nhưng phải đảm bảo tất cả chỉ tiêu đưa ra nông thôn mới phát triển bền vững", ông Hoan ví von.
Bên cạnh đó, chương trình nông thôn mới xây dựng cơ chế đặc thù cho 6 vùng miền. Nhiều đại biểu, người dân nói có sự chênh lệch giữa các địa phương, nhưng thực sự đã có sự chênh lệch từ trước khi thiết kế chương trình.
Theo ông Hoan, ngay trong một vùng miền cũng chênh lệch, ví dụ 14 tỉnh trung du miền núi phía bắc, có tỉnh vượt lên trên khi tiếp nhận, vận hành chương trình không vướng, nhưng khó nhất là tiêu chí cho các tỉnh dưới mức trung bình. Do không đủ cách tiếp cận cho từng địa phương, nên Bộ NN-PTNT sẽ trình ban chỉ đạo tính toán lại.
Theo Bộ trưởng Hoan, tháng 5.2020 bắt đầu khởi động chương trình, tháng 10 đưa mục tiêu vào nghị quyết đảng bộ cấp tỉnh, huyện, xã… Nguồn lực khi trình Quốc hội là 106.000 tỉ đồng cho chương trình mục tiêu quốc gia nông thôn mới, nhưng khi triển khai chỉ còn hơn 39.000 tỉ đồng. Nguồn lực giảm hơn một nửa, nhưng mục tiêu đã đưa vào nghị quyết, ngân sách của T.Ư hỗ trợ giảm 50% nên đây cũng là sự cố gắng của địa phương.
“Nhưng tới nay, sự cố gắng đó cũng bắt đầu đuối. Vì một số địa phương vẫn chăm chăm vào đấu giá quyền sử dụng đất khi xây dựng nông thôn mới như 5 năm trước, nhưng nay đã hạn chế", ông Hoan nêu và cho biết đang làm việc với các địa phương còn lại để hạn chế nợ đọng xây dựng cơ bản, không chạy theo thành tích.
Theo lãnh đạo Bộ NN-PTNT, năng lực cán bộ cấp huyện, cấp xã thay đổi liên tục. Ngoài ra, chỉ tiêu, mục tiêu chưa khảo sát, đánh giá kỹ tại cấp địa phương, vì thế, khi có nguồn vốn rồi đã thay đổi địa điểm, quy mô, cấu trúc nguồn vốn làm khó khăn cho địa phương, lại phải xin điều chỉnh từ Bộ Tài chính, Bộ KH-ĐT, làm mất thêm thời gian.
Ông Hoan cũng nêu vấn đề: mục tiêu đất ở cho bà con có phải mục tiêu duy nhất hay không, hay tạo ra các sinh kế khác? Ví dụ như phía tây Nghệ An chỉ còn 1% đất ở, còn lại đất rừng. Những vấn đề đại biểu nêu trong chương trình mục tiêu dân tộc miền núi liên quan đến đất ở và sinh kế của bà con dân tộc miền núi, Bộ NN-PTNT cũng có một phần trách nhiệm.
Đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận chiều 30.10
GIA HÂN
Ông Hoan cũng dẫn lại chuyện xã Huy Giáp (H.Bảo Lạc, Cao Bằng) sau khi hoàn thành tiêu chí nông thôn mới, tất cả nguồn lực hỗ trợ không còn, kể cả trường học, cô giáo, học sinh. Nguyên nhân do cấu trúc 3 chương trình lỏng lẻo, bên này buông, bên kia chưa nhận.
"Xin thưa thật với Quốc hội có áp lực kép, mong muốn các xã lên nông thôn mới để đạt chỉ tiêu của đại hội, của địa phương. Nhưng nhiều xã không mong muốn lên nông thôn mới một phần vì bị giới hạn nguồn lực hỗ trợ. Giống như tư duy dùng dằng giữa nghèo và thoát nghèo", Bộ trưởng Bộ NN-PTNT nói, đồng thời cũng nhận trách nhiệm vì thiết kế chính sách còn có vấn đề.
Về giải pháp, theo ông Hoan, phải tạo năng lực cụ thể cho địa phương, chứ không mỗi giai đoạn ngân sách lại phải đầu tư, bởi ngân sách không thể đủ được trong khi chưa phát huy hết năng lực cộng đồng.
Bình luận (0)